همه چیز از ماجرای گران شدن بنزین شروع شد، با اعتراضات مردمی که به قطعی 10 روزه ی اینترنت انجامید، بسیاری از ما که تمام کسب و کار و زندگیمان به اینترنت وابسته است با چالش های بزرگی روبرو شدیم.
همچنین بعد از آن و با به شهادت رسیدن سردار قاسم سلیمانی و تنش هایی که بین ایران و آمریکا ایجاد شد، بازارهای جهانی و داخلی به خطر احتمالی جنگ واکنش نشان دادند و بسیاری از کسب و کار ها دچار افت و رکود شدند.
ما در سپهر به خاطر میزبانی بیش از 15 هزار فروشگاه اینترنتی، این امکان را داشتیم تا تاثیر این اتفاقات را از آمار فروش ها و تراکنش های میزبانی شده در شبکه ی فروشگاه های اینترنتی ایجاد شده با فروشگاه ساز سپهر بررسی کنیم.
هدف ما از ارائه ی این آمار مشخص شدن تاثیر تصمیمات نهادها و سازمان های تصمیم گیرنده در شرایط حساس است تا مشخص شود که هر تصمیم فارغ از نتایج سیاسی آن چه نتایجی در زندگی و تجارت مردم عادی خواهد داشت.
اولین نمودار برای وقتی است که اینترنت قطع شده بود، اگرچه زیر ساخت شبکه ی ابری فروشگاه های طراحی شده با سپهر به اینترنت داخلی هم وصل بود و تنها چند ساعت بعد از قطعی تقریبا تمام فروشگاه ها قابل دسترس بودند اما به خاطر عدم دسترسی به گوگل ترافیک ورودی اکثر فروشگاه های اینترنتی به صفر رسیده بود، در نتیجه این نمودار وحشتتاک (که ما توی سپهر اسمش را گذاشتیم دندان شیطان) برای اکثر کسب و کارها ایجاد شد.
جمع پرداخت شده ها در کل درگاه های بانکی را در نمودار زیر ببینید:
میانگین مبلغ پرداختی در شبکه ی فروشگاه های سپهر روزانه 250 میلیون تومان است که اگر فقط 8 روز قطعی اینترنت را حساب کنیم حدود 2 میلیارد تومان در این روزها به کسب و کارهای فروش اینترنتی که در سپهر میزبانی می شوند ضرر خورده است.
از سال های پیش، با کمپین هایی که دیجی کالا و سایر فروشگاه های اینترنتی ایجاد کردند شب یلدا به یکی از روزهای خاص برای حراج های ویژه ی فروشگاه های اینترنتی تبدیل شده بود، به صورتیکه اکثر فروشگاه های اینترنتی در این روز شبیه جمعه ی سیاه تخفیف ها و جشنواره های فروش خود را برنامه ریزی می کنند و معمولا یلدا یکی از پرفروش ترین دوره های سال است.
پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از تاثیر یلدا در تجارت الکترونیک ایران این مقاله را مطالعه نمایید.
سعی کردیم تعداد فروش های یک هفته قبل از یلدا تا یک هفته بعد از یلدا که معمولا مدت جشنواره ها و تخفیف های یلدایی است را با همین دوره در سال قبل مقایسه کنیم.
همانطور که مشاهده می کنید رنگ سبز برای سال 97 و رنگ آبی برای سال 98 است. در اکثر روزها تعداد سفارشات سال 97 بیشتر است، تازه این در حالی است که به صورت طبیعی امسال تعداد فروشگاه ها از سال 97 بیشتر شده است.
سفارشات انجام شده در دوره ی جشنواره ی یلدا سال 98 نسبت به سال 97 از نظر تعداد 11.23% و از نظر جمع کل پرداختی 19.21% کمتر شده است.
در تحلیل این اتفاق سعی کردیم از مدیران چند فروشگاه اینترنتی مسئله را جویا شویم، بیشترین دلایل این اتفاق موارد زیر بود:
با قطع شدن اینترنت، بسیاری از افرادی که در این فضا سرمایه گذاری می کردند دچار دلسردی و ترس از عدم پایداری این روش کرده اند که این موضوع سبب شده کمتر از پارسال برای فروشگاه های اینترنتی خود هزینه کنند، کم شدن تنوع کالاها، کم شدن تبلیغات و... سبب شد یلدای امسال از سمت فروشگاه ها رونق پارسال را نداشته باشد.
در اکثر مواقع خرید های اینترنتی برای کالاهای ضروری نیست و کالاهایی که در درجه ی دوم اهمیت هستند، مثل لباس، لوازم الکترونیکی، لوازم آرایشی، اسباب بازی و ... از طریق اینترنت خریداری می شوند، رکود اقتصادی، ترس از جنگ و کلا متوقف شدن همه چیز برای اینکه چه اتفاقی قرار است بیفتد سبب شده که خریداران فعلا خریدهای کم اهمیت تر خود را به تعویق بیاندازند.
بسیاری از کالاهایی که در فروشگاه های اینترنتی خرید و فروش می شدند کالاهای خارجی بود که با تحریم های اتفاق افتاده بسیاری از نمایندگی های برندهای خارجی و واردکنندگان پوشاک خارجی مجبور شدند فروشگاه های خود را تعطیل یا با ظرفیت کمتر اداره کنند. کم شدن تنوع کالاها هم یکی از دلایل کمتر شدن خریدها بود.
در تمام دوران ناامیدی، رکود اقتصادی، ترس از جنگ، فیلتر داخلی و تحریم خارجی می شود فکر کرد که ما چه راه حلی برای مشکل پیش آمده داریم، چه ارزشی به مشتری بدهیم و چطور پول دربیاوریم، جمله ی معروفی از مایکل شوماخر هست که می گوید:
تنها رمز موفقیت من این است كه زمانی كه دیگران ترمز می گیرند، من گاز می دهم…
ما به خاطر میزبانی فروشگاه های اینترنتی مختلف همیشه نبض تجارت الکترونیک ایران را ( حداقل بخش بسیار کوچکی از آن! ) روی مانیتور حیات سنج می بینیم و همیشه از دیدن جوانه های جدیدی که در دل کویر و در زیر باران اسیدی سر از خاک بیرون می آورند شگفت زده می شویم.
در اینجا چند مدل ابتکاری فروشگاه های ایجاد شده در سپهر را که هرکدام باعث تعجب و تحسین سازنده های آن شد معرفی می کنیم:
فروش اقساطی: اگر قدرت خرید مردم کم شده، فروش اقساطی در فروشگاه اینترنتی یک راه حل عالی است. بسیاری از فروشندگان سپهر با استفاده از ماژول فروش اقساطی این مشکل را حل کرده اند.
مارکت پلیس: اگر تنوع کالاهای فروشندگان و واردکنندگان کم شده، با ایجاد مارکت پلیس های تخصصی و جمع شدن چندین فروشنده ی همکار می شود رونق فروشگاه های اینترنتی سال های قبل را اینبار با ادغام شدن و شریک شدن چند همکار در یک فروشگاه اینترنتی ایجاد کرد. چند فروشگاه در سپهر با استفاده از امکان مارکت پلیس به جای تامین صدها کالا، فقط چند تامین کننده ی مختلف را به فروشگاه خود اضافه کرده اند. در این بین مارکت پلیس های تخصصی، مثلا مارکت پلیس کالاهای برقی، مارکت پلیس پوشاک و ... بسیار موفق بوده اند.
ایجاد فروشگاه اینترنتی کالاهای دست دوم: وقتی خیلی برندهای خارجی دیگر وارد کشور نمی شوند، فروش دست دوم آنها رونق می گیرد، بسیاری از فروشگاه های تحت سپهر به فروش کالاهای دست دوم خارجی مثل دوربین های عکاسی دست دوم، لپ تاپ و قطعات کامپیوتری، سازهای الکترونیکی و ... روی آورده اند.
فروش عمده / همکار: در بازاری که هر روز قیمت ها بالا و پایین می شود بسیاری از فروش های بین همکارها بسیار سخت و با معطلی زیاد برای استعلام قیمت همراه می شود. با امکاناتی که برای فروش عمده در سپهر ایجاد کردیم فروشندگان اصلی به سرعت می توانند قیمت ها را کم یا زیاد کنند یا به صورت اتوماتیک بسته به نرخ دلار یا نرم افزار های دیگر آنرا آپدیت کنند، سپس از طریق ربات تلگرام یا اپلیکیشن های اختصاصی خود امکان اعلام قیمت بروز و قابل سفارش را بسته به نوع همکار و با درصد تخفیف مختلف ایجاد می کنند، قطعا شما ترجیح می دهید از کسی بخرید که قیمت بروز و سریع دارد تا کسی که برای هر خرید باید ده بار تماس تلفنی برای قیمت گرفتن داشته باشید.
فروش کالاهای ضروری، سوپرمارکت و کالاهای زود مصرف: اگر مردم فعلا فقط اندازه ی کالاهای ضروری پول برای خرج کردن دارند، چرا با ایجاد یک فروشگاه اینترنتی برای کالاهای سوپرمارکتی و صرفه جویی در هزینه های مغازه و فروش فیزیکی به بازار کالاهای ضروری آن هم با قیمتی کمتر از قیمت مصرف کننده وارد نشوید؟
با امکانات مخصوص فروش سوپر مارکتی، بسیاری از فروشگاه های سپهر به فروش کالاهای زود مصرف در ناحیه ی جغرافیای خود کرده اند.
