سپهر کج باف
سپهر کج باف
خواندن ۳ دقیقه·۲ سال پیش

فرکانس برق شهری چیست؟

برق شهری منبع توان الکتریکی جریان متناوب است. این منبع توان الکتریکی دارای دو مشخصه اصلی است که فرکانس و ولتاژ هستند. این فرکانس و ولتاژ در مناطق مختلف دنیا دارای استاندارهای متفاوتی است. منظور از فرکانس بطور کلی تعداد دفعاتی است که در یک ثانیه جریان کل مدار را طی می‌کند، واحد این فرکانس هرتز(Hz) است. به طور کلی منظور از فرکانس تعداد نوسان در واحد زمان است، واحد شمارش یا یکای آن نیز هرتز است. اگر جریان برق یکبار مدار را طی کند فرکانس آن 1 هرتز خواهد بود و در صورتی که 50 هرتز باشد، به این معناست که 50 بار در ثانیه مدار را طی می‌کند. اولین نسل از ژنراتورها به دلیل محدودیت‌های فنی، مکانیکی و نبودن انرژی لازم قادر به تولید جریان الکتریکی با فرکانس بیشتر از 25 هرتز نبودند. با پیشرفت تکنولوژی تولید فرکانس‌های بالاتر امکان پذیر شد. کشورهای اروپایی، اکثر کشورهای آسیایی، آفریقایی، آمریکای جنوبی واسترالیا از استاندارد 220 تا 240 ولت با فرکانس 50 هرتز استفاده می‌کنند. اما در کشورهای آمریکای شمالی، ژاپن،‌ فلیپین و برخی از مستعمرات فرانسه استاندارد برق بین 110 تا 120 ولت و با فرکانس 60 هرتز است.


تاکنون مواردی که اشاره شد مقدمه‌ بود، اما سوال اصلی اینست آیا می‌شود از دستگاه‌هایی که برای ولتاژ 110 ولت و 60 هرتز طراحی و ساخته شده‌اند در مناطقی که برق 220 ولت و 50 هرتز دارند استفاده کرد؟

همانطور که می‌دانید استاندارد ولتاژ ‌ایران همانند بسیاری از کشورهای دنیا و اروپا دارای ولتاژ ‌220 و فرکانس 50 هرتز است، در عین حال هستند بسیاری از وسایل برقی با کیفیتی که از کشورهای پیشرفته دنیا همچون ایالات متحده، کانادا، ژاپن و… بصورت شخصی یا عمده وارد کشور می‌شوند که بر مبنای ولتاژهای 110 تا 120 ولت و با فرکانس 60 هرتز(معمولا برای استفاده داخلی این کشورها) طراحی و تولید شده‌اند. آیا امکان استفاده از این وسایل در کشور ما وجود دارد؟ برای راه اندازی این دستگاه‌ها باید به سه نکته توجه داشت، نکته اول ولتاژ ، نکته دوم فرکانس و نکته سوم نوع عملکرد دستگاه است. در حال حاضر دستگاه‌هایی تحت عنوان ترانسفورماتورهای مبدل برق 220 به 110 ولت فراوانی در بازار ایران وجود دارند که محصولات گروه صنعتی سارا با رنج‌‌های توانی 350 تا 2000 وات سرامد آن‌ها هستند.

نحوه عملکرد این ترانسفورماتورها اینست که به گونه‌ای طراحی شده‌اند که ولتاژ ورودی هر عددی که باشد(بطور استاندارد 220 ولت) آن را نصف و در خروجی تحویل دستگاه مصرف کننده می‌دهند. اما این نوع از ترانسفورماتورها تغییری در فرکانس ورودی ایجاد نمی‌کنند و عینا فرکانس ورودی (که طبق استاندارد ایران 50 هرتز است) را به خروجی و دستگاه مصرف کننده منتقل می‌کنند. بر این اساس در نکته اول که ولتاژ‌است مشکلی نخواهیم داشت، اما نکته دوم و سوم به هم ارتباط مستقیمی دارند به این صورت که با توجه به اینکه فرکانس خروجی به جای 60 هرتز 50 هرتز است، اینجا نوع عملکرد دستگاه تعیین می‌کند که آیا قابلیت کارکرد با فرکانس 50 را دارد یا خیر. بطور کلی هنگامیکه فرکانس از 60 به 50 هرتز کاهش پیدا کند برای دستگاه‌های دارای موتور مانند همزمن‌های برقی، آسیاب، پنکه، ماشین ریش تراش(غیر شارژی) و… این تغییر فرکانس باعث اختلال در دور موتور، ایجاد صدای نامتعارف و بعضا آسیب دیدگی مصرف کننده می‌شود. از طرف دیگر بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلویزیون و سیستم‌های صوتی تصویری، دستگاه‌های حرارتی مانند قهوه و چای ساز، دستگاه‌های موتوری(فاقد دور موتور) مانند یخچال فریزر و دستگاه‌های دارای شارژر مانند ماشین ریش تراش شارژی، لپ‌تاپ، دوربین و… حتی در صورت طراحی با فرکانس 60 هرتز برای کارکردن با فرکانس 50 هرتز مشکل خاصی ندارند و اختلال عملکرد در آن‌ها در کمترین حد ممکن خواهد بود.

فرکانسبرق شهری
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید