اخیرا فناوری خانههای هوشمند به یکی از موضوعات داغ در حوزه مسکن و سبک زندگی تبدیل شده است. اغلب افراد تصور میکنند که فقط ساختمانهای نوساز یا آپارتمانهای مدرن قابلیت بهرهگیری از این فناوری را دارند. اما واقعیت این است که هوشمند کردن خانه های قدیمی نیز کاملا ممکن است و حتی در بسیاری از موارد، با هزینهای مناسب و بدون نیاز به بازسازی اساسی انجام میشود. اگر شما هم صاحب خانهای قدیمی هستید و علاقه دارید زندگی راحتتر، ایمنتر و مدرنتری را تجربه کنید، این مقاله را تا آخر بخوانید.
زندگی در خانههای قدیمی حس نوستالژی و آرامش خاصی دارد. درعینحال مشکلاتی مانند مصرف زیاد انرژی، امنیت پایین و هزینه نگهداری بالا نیز در آنها دیده میشود. اما با هوشمند کردن خانه های قدیمی در طراحی ویلا میتوان این معایب را تا حد زیادی برطرف کرد.
سیستمهای هوشمند، کنترل وسایل و امکانات خانه را از طریق تلفن همراه، تبلت یا حتی دستیار صوتی ممکن میسازند. بهعنوان مثال، میتوانید روشنایی را در هر ساعت از شبانهروز تنظیم کنید یا با نصب دوربین و سنسورهای حرکتی، امنیت خانه را افزایش دهید.
شاید نخستین نگرانی شما این باشد که خانههای قدیمی فاقد زیرساختهای لازم برای سیستمهای هوشمند هستند. اما خوشبختانه پیشرفت فناوری باعث شده تا هوشمند کردن خانه های قدیمی بدون نیاز به سیمکشی جدید و ساخت ویلا جدید هم ممکن شود.
امروزه بسیاری از تجهیزات هوشمند بهصورت بیسیم (Wireless) کار میکنند. این یعنی نیازی به تخریب دیوار یا تغییر سیستم برقکشی نیست. با استفاده از شبکه وایفای، بلوتوث یا پروتکلهای ارتباطی مانند Zigbee و Z-Wave، دستگاهها بهراحتی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
هوشمندسازی خانههای قدیمی توسط پیمانکاری ویلا تنها یک مد روز یا تجمل نیست، بلکه مجموعهای از مزایای زیر را برای ساکنان بههمراه دارد:
افزایش امنیت: نصب دوربینهای هوشمند، سنسورهای حرکتی و قفلهای دیجیتال باعث چند برابر شدن امنیت خانه میشود.
صرفهجویی در انرژی: ترموستاتهای هوشمند دمای خانه را بر اساس حضور یا عدم حضور افراد تنظیم میکنند تا در مصرف انرژی صرفهجویی شود.
کنترل از راه دور: شما در سفر یا محل کار هم میتوانید تمام وسایل خانه را از طریق اپلیکیشن کنترل کنید.
افزایش ارزش ملک: خانهای با امکانات هوشمند مطمئنا در بازار مسکن ارزش بالاتری پیدا میکند.
بههمین دلایل، هوشمند کردن خانه های قدیمی یک سرمایهگذاری سودمند و نه صرفا یک هزینه اضافی و تجملی محسوب میشود.
برای بازسازی ویلا با فرآیند هوشمندسازی خانههای قدیمی لازم است چند مرحله زیر را با دقت کامل طی کنید تا نتیجه بهینه بهدست آید:
در این مرحله متخصصان بررسی میکنند که وضعیت برقکشی، اینترنت و تجهیزات موجود در چه حدی است. این ارزیابی کمک میکند تا بدانید چه بخشهایی برای هوشمند کردن خانه های قدیمی نیاز به تقویت دارند.
در قلب هر خانه هوشمند، یک سیستم مرکزی قرار دارد که همه دستگاهها را کنترل میکند. برای این کار میتوانید از هابهای معروف مانند گوگل هوم (Google Home)، آمازون الکسا (Amazon Alexa) یا اپل هوم کیت (Apple HomeKit) بهره ببرید.
در این مرحله از هوشمند کردن خانه های قدیمی، وسایلی مانند کلید و پریز هوشمند، سنسورهای حرکتی، ترموستات، دوربین امنیتی و چراغهای هوشمند نصب میشوند. اکثر این وسایل بدون نیاز به تغییر زیرساختها قابل اجرا هستند.
پس از نصب، باید نحوه کار با سیستمها را یاد بگیرید. خوشبختانه اکثر تجهیزات رابط کاربری سادهای دارند و از طریق موبایل کنترل میشوند.
در ادامه چند نمونه از پرکاربردترین تجهیزات خانه هوشمند را معرفی میکنیم که برای هوشمندسازی منازل قدیمی نیز مناسب هستند:
لامپهای هوشمند: بدون نیاز به تغییر سیمکشی و از طریق وایفای کنترل میشوند.
پریزهای هوشمند: وسایل برقی قدیمی را میتوانید به پریز هوشمند متصل کرده و از راه دور روشن یا خاموش کنید.
دوربین امنیتی وایفای: نیاز به کابلکشی ندارد و در هر نقطه از خانه قابل نصب است.
قفل دیجیتال درب: امنیت بالا و قابلیت کنترل با اثرانگشت یا اپلیکیشن دارند.
ترموستات هوشمند: برای کنترل دمای محیط بر اساس شرایط آبوهوا و حضور افراد مناسب است.
بهکارگیری ترکیبی از این ابزارها، مسیر هوشمند کردن خانه های قدیمی را بسیار ساده و کاربردی میکند.
هزینه نهایی بستگی به متراژ خانه، نوع تجهیزات انتخابی و برند آنها دارد. اما برای یک خانه معمولی ۱۰۰ متری، هزینه هوشمندسازی خانههای قدیمی میتواند از چند میلیون تا چند ده میلیون تومان متغیر باشد. خبر خوب این است که میتوانید این کار را مرحلهبهمرحله انجام دهید. مثلا ابتدا سیستم روشنایی را هوشمند کنید و در مراحل بعدی سراغ امنیت یا گرمایش بروید. به این ترتیب، فشار مالی زیادی به شما وارد نمیشود.
اگرچه فناوریهای جدید بسیاری از موانع را از بین بردهاند، اما ممکن است چالشهایی در فرآیند هوشمند کردن خانه های قدیمی وجود داشته باشد:
ضعف سیگنال وایفای: در خانههای بزرگ یا دارای دیوارهای ضخیم ممکن است سیگنال اینترنت ضعیف باشد. در این صورت نصب تقویتکننده شبکه (Wi-Fi Extender) ضروری است.
ناسازگاری وسایل قدیمی: برخی وسایل برقی بسیار قدیمی ممکن است با پریز یا کنترل هوشمند سازگار نباشند.
نیاز به برق پایدار: برای عملکرد مداوم سیستمهای هوشمند، جریان برق باید بدون نوسان باشد.
خوشبختانه این چالشها با برنامهریزی و مشورت با متخصصان مانند گروه معماری سپینا قابل حل هستند و مانع اجرای پروژه نخواهند شد.
فناوری اینترنت اشیا (IoT) ستون اصلی خانههای هوشمند است. با اتصال دستگاههای مختلف به اینترنت، آنها میتوانند دادهها را تبادل کنند و تصمیمهای هوشمند بگیرند. این فناوری در زمینه هوشمند کردن خانه های قدیمی به شما اجازه میدهد تا مثلا وقتی دما بالا رفت، کولر بهصورت خودکار روشن شود یا وقتی خانه را ترک کردید، همه چراغها خاموش شوند. این تعامل هوشمند بین وسایل نهتنها آسایش را افزایش میدهد، بلکه مصرف انرژی را هم کاهش میدهد.
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که صرف هزینه برای هوشمندسازی خانههای قدیمی توجیه اقتصادی دارد یا خیر؟ پاسخ مثبت است؛ باتوجهبه افزایش مداوم قیمت انرژی، کنترل هوشمند مصرف برق و گاز میتواند در درازمدت باعث صرفهجویی قابلتوجهی شود. علاوهبر آن، آرامش خاطر و امنیتی که خانه هوشمند به شما میدهد، ارزش بالایی دارد. ضمن اینکه در صورت فروش ملک، امکانات هوشمند میتواند قیمت خانه را تا چندین درصد افزایش دهد.
قبل از شروع پروژه هوشمند کردن خانه های قدیمی به چند نکته توجه کنید:
بررسی کیفیت اینترنت: بیشتر سیستمها به اتصال پایدار نیاز دارند.
انتخاب برند معتبر: از تجهیزات شناختهشده استفاده کنید تا در آینده بهروزرسانی نرمافزاری آنها تضمین شود.
حفظ زیبایی ظاهری: طراحی داخلی خانههای قدیمی معمولا خاص است، پس وسایل هوشمند را طوری انتخاب کنید که هماهنگی بصری حفظ شود.
امنیت سایبری: حتما از رمزهای قوی استفاده کنید تا سیستم در برابر نفوذ هکرها ایمن باشد.
با سرعت پیشرفت فناوری، انتظار میرود که در آینده نزدیک، فرآیند هوشمندسازی خانههای قدیمی حتی سادهتر و ارزانتر شود. زیرا تجهیزات جدیدتر، اندازه کوچکتر و مصرف انرژی کمتر خواهند داشت.
هوشمند کردن خانه های قدیمی نهتنها ممکن است، بلکه یکی از بهترین روشها برای افزایش امنیت، آسایش و بهرهوری انرژی در منازل سنتی محسوب میشود. با انتخاب درست تجهیزات، برنامهریزی مرحلهای و استفاده از فناوریهای بیسیم، میتوان هر خانهای را بدون نیاز به تخریب یا بازسازی آن به خانهای مدرن و هوشمند تبدیل کرد. خانه هوشمند دیگر یک رویا نیست و حتی خانههای قدیمی هم میتوانند به دنیای دیجیتال و مدرن امروز بپیوندند.
