فرافمینیسم
بنا بر هرم مادرماییکِ وجودی که پیشتر مطرح شد، دریافتیم که جنس و جنسیت همواره در زمانها و مکانهای مختلف –چه از نظر طولی و چه از نظر عرضی- متکثر هستند؛ بنابراین در بررسی نگرش اکوفمینیسم درخواهیم یافت که این نگره با در نظر گرفتن فرهنگ مردسالاری، در پی رد و انکار نیمهی دیگر انسانیِ خود است. با این که یک فرازن در رویکرد انتقادی فرااومانیسم با رویکرد آگاهی بر آگاهی باید به این مهم دست یابد که این نگرش سرمایهسالاریست که انسان را همواره در پی خواستههای خود، رد، انکار، تحقیر و تصغیر میکند. فرافمینیسم، با حفظ بعد ثابت تمام دستاوردهای زنانهنگر انسانمحورانهی فمینیسم و با تعمیم آن به اکوفمینیسم، نگرش اکوفمینیسم را نیز در آن ساحت که در پی صفتدهی و دوگانهپنداری هستیمندان برمیآید، نگرشی ثنویتگرا قلمداد میکند، چرا که فرافمینیسم بر این باور است به همان میزان که میشود برای مؤنث بودن زمین دلیل انسانی آورد، به همان اندازه نیز میشود برای مذکر بودن زمین دلیل انسانی آورد. رویکردهای ثنویتگرا در نگرش اکوفمینیسم نیز خواهان رد، انکار و تحقیر زوجیتهای متکثر در زمینند، اما باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که زن بودن علاوه بر ساحات سختافزاری و نرمافزاری خود دستامد سنت، فرهنگ، تمدن، باورها و انواع شهودهاست. رویکرد فرافمینیسم با عنایت به مؤلفهی جنس سوم قائل به همافزایی زوجها میباشد. «جنس سوم تفکریست که از جنگ بیسرانجام تقابلها و تضادهای اندیشگانی در ساختار و بافتار جهان انسانی به تنگ آمده و خواهان بازگشت آوانگارد به ریشهگاه و سرچشمهی مغفولماندهی آنها یعنی جنس سوم در تفکر و شعور انسانیست. از دیدگاه جنس و جنسیت در روابط زن و مرد، جنس سوم یعنی همافزایی بیقید و شرط و فراروندهی فردی و اجتماعیِ انسانمحورانهی زنانهنگرانگی و مردانهنگرانگی.» (صیدی، 1398: 11) یعنی فرازن –و با تعمیم آن فرامرد- «به مردانهنگری انسانمحورانه و زنانهنگری انسانمحورانه معتقد است، یعنی فرازن با دیدی زنانه مینگرد اما زنانهمحور نیست و به نفی نگاه مردانه، جنس و جنسیت مرد نمیپردازد زیرا وی زنانهنگری انسانمحورانه را برای نزدیک شدن بیش از پیش به جنس سوم یعنی انسانیت متعالی (بیقید و شرط) پیش روی دارد» (همان).
برگرفته از مقاله تقابل زمینسوژگی و انسانسوژگی در ادبیات طبیعتگرا
به قلم: سِتی سارا سوشیان
چاپ شده در: دوفصلنامهی پژوهشهای نوین ادبی- دوره 1، شماره 1، شماره پیاپی 1، بهار و تابستان 1401 (اردیبهشت 1401)، صص 155-172
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
منابع این قسمت:
صیدی، یلدا، (1398)، توفانتر از تبسم –عاشقانههای یک فرااندیش جوان-، چاپ نخست، تهران: اریکه سبز
