
وقتی از سئوی تکنیکال در وردپرس حرف میزنیم، معمولاً ذهن همه به سمت سرعت سایت، ساختار URL یا اسکیما میرود. اما در عمل، یکی از مهمترین مسئولیتهای یک سئوکار حرفهای، چیز دیگری است؛ چیزی که خیلی وقتها دیده نمیشود ولی quietly سرنوشت ترافیک ارگانیک را تعیین میکند: کنترل کیفیت ایندکس و مدیریت رفتار رباتهای گوگل روی URLهای سایت.
هر صفحهای که در سایت ایجاد میکنیم، الزاماً نباید در نتایج جستجو حضور داشته باشد. بعضی URLها فقط برای کاربر معنا دارند، بعضیها نتیجهی خطا هستند و بعضی دیگر حتی میتوانند محصول سئوی منفی و حملات اسپمی باشند. اگر این URLهای کمارزش یا اشتباه وارد ایندکس شوند، نتیجهی کار چیزی جز اتلاف کراول باجت، افزایش صفحات بیکیفیت و بالا رفتن احتمال Soft 404 نخواهد بود.
در این مقاله، دقیقاً روی همین نقطه تمرکز میکنیم و نشان میدهیم که چطور فقط با سه کد ساده در وردپرس میتوانیم سه ناحیهی حساس ایندکس را کنترل کنیم: صفحات جستجوی داخلی، صفحات 404 و مسیرهایی که باید برای همیشه از دید موتور جستجو حذف شوند. هدف این است که از یک «وردپرس رها شده به حال خود» به یک «وردپرس تحت کنترل سئوکار» برسیم.
کیفیت ایندکس یعنی چه؟ یعنی مجموعهی URLهایی که گوگل از سایت شما شناخته و در دیتابیس خودش ذخیره کرده، تا حد ممکن تمیز، معنادار و همراستا با استراتژی محتوایی و کسبوکار شما باشد. هر چه درصد صفحات کمارزش، بیمحتوا، تکراری یا خطادار در این مجموعه بیشتر شود، اعتبار کلی دامنه و کارایی کراول باجت پایینتر میآید.
اینجاست که سئوی منفی هم وارد بازی میشود. سئوی منفی فقط ساخت چند بکلینک اسپم نیست. یکی از سناریوهای رایج، تولید انبوه URLهای بیارزش روی سایت هدف است؛ مثلاً:
ساخت هزاران URL با پارامتر جستجو؛
شلیک رباتها به مسیرهایی که اصلاً در سایت تعریف نشدهاند؛
ایجاد لینک به آدرسهایی که عمداً خطای 404 تولید میکنند.
اگر شما بهعنوان سئوکار، این URLها را به حال خود رها کنید، سرچ کنسول به مرور از خطاهای Coverage ،Soft 404، صفحات کشفشده ولی ایندکس نشده و پیامهایی که نشان میدهد گوگل برای درک ساختار سایت شما انرژی زیادی مصرف کرده، پر میشود. اما خروجی قابل دفاعی به دست نیاورده است.
سه کدی که در ادامه بررسی میکنیم، دقیقاً برای مدیریت همین سه نوع رفتار طراحی شدهاند:
جلوگیری از ایندکس شدن صفحات جستجوی وردپرس
نوایندکس کردن صفحات 404 وردپرس
تبدیل 404 به 410 برای حذف دائمی برخی مسیرها
اگر این سه لایه را درست تنظیم کنید، پایهی کیفیت ایندکس سایت وردپرسی شما به طور جدی تقویت میگردد.

کد:
function add_noindex_to_search_pages() { if (is_search()) { echo '<meta name="robots" content="noindex, nofollow" />'; } } add_action('wp_head', 'add_noindex_to_search_pages');
صفحات جستجو در وردپرس ذاتاً ارزش محتوایی ندارند و بسته به عبارت جستجو شده، ممکن است حتی هیچ نتیجهای هم نداشته باشند. ایندکس شدن این صفحات نهتنها سودی ندارد، بلکه در حملات سئوی منفی با ساخت هزاران URL از نوع ?s=spam میتواند کیفیت ایندکس را شدیداً کاهش دهد. با قرار دادن متای noindex, nofollow در این صفحات، به گوگل اعلام میکنید که این مسیر فقط برای کاربران است و نباید وارد نتایج جستجو شود.
نکته مهم: تنظیمات افزونههای سئو مانند یوآست یا رنک مث ممکن است با این دستور تداخل داشته باشند. پس بهتر است قبل از اعمال این کد، مطمئن شوید که این افزونهها تنظیمات را به درستی مدیریت میکنند تا متای ربات تکراری یا متناقض تولید نشود.
کد:
function custom_404_meta_tags() { if (is_404()) { echo '<meta name="robots" content="noindex, nofollow" />'; } } add_action('wp_head', 'custom_404_meta_tags');
وقتی یک مسیر در سایت وجود ندارد، وردپرس صفحه 404 را نمایش میدهد. در این وضعیت، اگر روی قالب 404 متای noindex, nofollow قرار دهید، به رباتهای گوگل میگویید که این صفحه اشتباه است و نباید ایندکس شود یا برای پیگیری لینکها مورد استفاده قرار گیرد. این اقدام بهویژه زمانی مهم است که حجم زیادی URL اشتباه یا جعلی در نتیجه حملات سئوی منفی ساخته شده باشد. ترکیب "کد وضعیت صحیح" و "متای ربات صحیح" بهترین روش برای جلوگیری از Soft 404 و اتلاف کراول باجت میباشد.
استفاده از این کد در مواقع زیر مفید است:
جلوگیری از ایندکس شدن صفحات خطای 404؛
کاهش فشار روی کراول باجت گوگل؛
جلوگیری از ثبت صفحات 404 در نتایج جستجو.
کد:
<?php $custom_410_page_ID = 2335; // Error 410 page ID header($_SERVER["SERVER_PROTOCOL"] . " 410 Gone"); header("Refresh: 0; url=" . get_permalink($custom_410_page_ID)); exit(); ?>
کد وضعیت 410 یک پیام خیلی شفاف به گوگل میدهد:
«این URL برای همیشه حذف شده و بازگشتی ندارد.»
قرار دادن این دستور در فایل 404.php باعث میشود تمام مسیرهای خطادار به جای 404 با 410 پاسخ داده شوند. این روش برای پاکسازی URLهای قدیمی، اسپمی یا مسیرهایی که قطعاً نباید دوباره فعال گردند بسیار مؤثر است و به طور معمول سریعتر از 404 از ایندکس حذف میشوند.
نکات مهم در استفاده از کد 410:
پیام دائمی: 410 پیام دائمی است. بنابراین، اگر بخشی از URLها ممکن است در آینده بازگردند، استفاده از 410 مناسب نیست.
تست و بررسی: هدری که شبیه ریدایرکت عمل میکند باید حتماً با ابزارهای فنی تست شود تا از بروز رفتار ناخواسته جلوگیری گردد.
ساختار سایت در حال تغییر: اگر ساختار سایت هنوز در حال تغییر است، تبدیل همهی 404ها به 410 به صورت یکجا توصیه نمیشود.
اگر بخواهیم کمی عقبتر بایستیم و تصویر کلی را نگاه کنیم، میبینیم که این سه مداخله در واقع سه لایه از یک استراتژی واحد هستند؛ استراتژی کنترل کیفیت ایندکس در وردپرس.
در لایهی اول، صفحات جستجوی داخلی را مدیریت میکنید تا به صفحات ایندکسی تبدیل نشوند و در سناریوهای سئوی منفی هم اثر مثبتی برای مهاجم نداشته باشند. در لایهی دوم، صفحات 404 را به طور شفاف در جایگاه خودشان قرار میدهید؛ صفحاتی که برای کاربر پیام خطا دارند و برای گوگل نیز باید خارج از ایندکس باقی بمانند. در لایهی سوم، برای گروهی کوچکتر از URLها که واقعاً باید حذف دائمی شوند، سیگنال جدی 410 میفرستید تا موتور جستجو آنها را هر چه سریعتر رها کند.
حاصل این سه اقدام در گزارشهای سرچ کنسول به خوبی دیده میشود. تعداد صفحات ایندکسشدهی کمارزش کاهش پیدا میکند، نمودار خطاهای Soft 404 آرامتر میشود، کراول باجت بیشتر روی صفحات مهم و زندهی سایت مصرف میشود و در مجموع، تصویر فنی دامنه شفافتر خواهد بود.
از زاویهی مدیریت روزمره هم کنترل اوضاع سادهتر میشود. وقتی میدانید صفحات سرچ و صفحات خطا مسیر مشخصی دارند، هر URL جدیدی که در گزارشها ظاهر میگردد، معنای واضحتری پیدا میکند. بنابراین دیگر لازم نیست انرژی زیادی صرف حدس زدن کنید که یک صفحهی عجیب در ایندکس چگونه و از کجا وارد شده است.
سئوی تکنیکال همیشه قرار نیست با ابزارهای پیچیده و تغییرات بزرگ همراه باشد. گاهی سه قطعهکد هوشمندانه در وردپرس، بیش از دهها ساعت کار پراکنده اثر میگذارد؛ به شرط آنکه بدانید دقیقاً چه نقطهای را هدف گرفتهاید.در این رویکرد سه نکتهی کلیدی وجود دارد:
اول اینکه صفحات جستجوی داخلی را بهعنوان بخشی از تجربهی کاربر حفظ میکنید، اما اجازه نمیدهید این URLهای ناپایدار و گاهی اسپمی، وارد دنیای ایندکس شوند.
دوم اینکه برای صفحات 404 مرز روشنی میکشید؛ این صفحات خطا هستند، نه محتوای قابل نمایش در نتایج جستجو.
سوم اینکه با استفادهی سنجیده از 410، مسیرهایی را که هیچ آیندهای ندارند، به طور رسمی از چرخهی سئو خارج میکنید.
اگر قصد دارید این رویکرد را در یک پروژهی واقعی اجرا کنید، بهترین مسیر این است که مرحلهبهمرحله پیش بروید. ابتدا وضعیت فعلی صفحات سرچ و 404 را در سرچ کنسول بررسی کنید، سپس تغییرات را در محیط توسعه یا نسخهی استیجینگ تست نمایید و بعد از اطمینان از درست بودن استاتوسکدها و متای robots، آن را روی سایت اصلی اعمال کنید. در نهایت، با رصد گزارشها در چند هفتهی بعد، تأثیر این سه کد ساده را روی کیفیت ایندکس و آرامتر شدن نمودار خطاها به خوبی خواهید دید.
همهی اینها یعنی اگر وردپرس را به حال خودش رها نکنید و با چند مداخلهی حسابشده جلوی ایندکس شدن صفحات کمارزش را بگیرید، یک قدم جدی به سمت سئوی پایدارتر، قابلپیشبینیتر و حرفهایتر برداشتهاید.
تهیه شده توسط تیم تخصصی سئو سید احسان خسروی (مدیر، متخصص و مشاور استراتژیک سئو)