معرفی فیلتر کوئری برند در سرچ کنسول گوگل و تأثیر آن بر تحلیل سئو

در سال‌های اخیر، گوگل سرچ کنسول (Google Search Console) از یک ابزار ساده گزارش‌گیری، به یک پنل تحلیلی جدی برای متخصصان سئو تبدیل شده است. تازه‌ترین قدم گوگل در همین مسیر، اضافه‌کردن «فیلتر کوئری برند» در گزارش Performance و یک کارت تحلیلی جدید در بخش Insights است. با این تغییر، برای اولین‌ بار می‌توانیم مستقیماً از داخل خود سرچ کنسول، ترافیک برند و غیر‌برند را از هم جدا کنیم و بدون ترفندهای پیچیده، بفهمیم چه میزان از ورودی‌ها نتیجه آگاهی از برند است و چه میزان حاصل سئوی اکتشافی و جذب کاربر جدید.

این قابلیت از اواخر ۲۰۲۵ معرفی شده و به صورت تدریجی برای پراپرتی‌های مختلف فعال می‌شود. اگر هنوز آن را در حساب خود نمی‌بینید، به احتمال زیاد یا در نوبت رول‌آوت (Rollout) هستید یا حجم داده شما هنوز به حداقل لازم نرسیده است.

در این مقاله سعی می‌کنیم از صفر تا صد، هم خود مفهوم کوئری برند و غیر‌برند را باز کنیم، هم به صورت کاربردی نشان دهیم فیلتر جدید سرچ کنسول چگونه می‌تواند تحلیل سئو، استراتژی محتوا و گزارش‌دهی شما را متحول کند.

کوئری برند و کوئری غیر‌برند چیست و چرا برای سئو مهم است؟

در ساده‌ترین تعریف، «کوئری برند» هر جستجویی است که در آن به‌طور مستقیم یا غیر‌مستقیم به نام برند، دامنه یا محصولات اختصاصی آن اشاره شده باشد. مثلاً برای برندی مثل Google، عبارت‌های زیر همه کوئری برند محسوب می‌شوند:

• خود نام برند (Google)

• نسخه‌های غلط تایپی آن (Gogle)

• نام محصولات برند مثل Gmail ،Google Drive یا Google Ads

• جستجوهایی از جنس «google analytics login» یا «gmail support»

در مقابل، «کوئری غیر‌برند» جستجویی است که در آن اصلاً نام برند شما وجود ندارد و کاربر در حال جستجوی یک موضوع، مشکل یا محصول به شکل عمومی است؛ مثلاً «بهترین ایمیل رایگان»، «تحلیل سئو چیست»، «خرید کفش دویدن مردانه» یا «بهترین نرم‌افزار مدیریت پروژه».

اهمیت این تفکیک در نیت کاربر و مرحله‌ای از قیف بازاریابی است که در آن قرار دارد. تحقیقات مختلف نشان می‌دهد:

• کوئری‌های برند معمولاً نرخ تبدیل بسیار بالاتری دارند، چون کاربر شما را می‌شناسد و یک قدم تا اقدام نهایی فاصله دارد.

• کوئری‌های غیر‌برند سهم بزرگی از حجم جستجو را تشکیل می‌دهند و بیشترین ظرفیت جذب کاربران جدید را دارند.

• از نظر مدل‌سازی نسبت دادن (Attribution)، ترافیک برند بیشتر به فعالیت‌های برندسازی، روابط عمومی و کمپین‌های آفلاین نسبت داده می‌شود، در حالی که ترافیک غیر‌برند بیشتر حاصل سئو و بازاریابی محتوا است.

پس اگر ترافیک ارگانیک را یک «مخلوط» در نظر بگیریم، کوئری‌های برند بخش «تقاضای ایجاد‌شده» را نشان می‌دهند و کوئری‌های غیر‌برند بخش «تقاضای در حال شکل‌گیری» را. وظیفه یک سئوکار این است که هر دو را ببیند و بفهمد رشد واقعی در کدام بخش رخ می‌دهد.

معرفی فیلتر کوئری برند در سرچ کنسول گوگل

تا قبل از این آپدیت، سرچ کنسول همه کوئری‌ها را کنار هم نمایش می‌داد و اگر می‌خواستید ترافیک برند و غیر‌برند را جدا کنید، باید با Regex، گزارش‌های خارج از ابزار یا اتصال به Looker Studio و اکسل کار می‌کردید. اکنون گوگل یک فیلتر اختصاصی به نام Branded queries اضافه کرده که خود سیستم، کوئری‌ها را به دو گروه «Branded» و «Non-branded» تقسیم می‌کند.

این فیلتر در گزارش Performance و در بخش Query در دسترس است و روی تمام انواع جستجو (وب، تصویر، ویدیو و اخبار) اعمال می‌شود. وقتی آن را فعال می‌کنید، تمام متریک‌ها مثل Impressions ،Clicks ،CTR و Average Position فقط برای همان گروه انتخاب‌شده (برند یا غیر‌برند) نمایش داده می‌شوند. به این ترتیب در یک نگاه می‌توانید ببینید سهم برند از ترافیک ارگانیک چقدر است، وضعیت رتبه و کلیک کوئری‌های غیر‌برند چگونه می‌باشد و رشد هرکدام در طول زمان چه روندی دارد.

نکته مهم این است که علاوه بر فیلتر در گزارش Performance، یک کارت جدید هم در بخش Insights اضافه شده که درصد و تعداد کلیک‌های برند و غیر‌برند را در کنار هم نشان می‌دهد و به شما یک تصویر بالا دستی از سلامت برند و قدرت کشف‌پذیری ارگانیک می‌دهد.

نحوه استفاده از فیلتر کوئری برند در گزارش Performance سرچ کنسول

برای کار روزمره، احتمالاً بیشترین زمان خود را در گزارش Performance می‌گذرانید. استفاده از فیلتر جدید در این بخش بسیار ساده است، اما همان چند کلیک ساده می‌تواند طرز فکر شما درباره تحلیل داده را تغییر دهد. برای استفاده عملی می‌توانید این مسیر را طی کنید:

اول وارد سرچ کنسول شوید و پراپرتی دامنه‌ای خود را انتخاب کنید. سپس از منوی سمت چپ، وارد بخش Performance شوید؛ همان جایی که نمودار کلیک و ایمپرشن را همراه با تب‌های Queries ،Pages ،Countries ،Devices و غیره می‌بینید. در بالای نمودار، روی دکمه New filter کلیک کنید و گزینه Query را انتخاب کنید. حالا در پنجره جدید، به‌ جای انتخاب Match یا Regex، یک منوی تازه با عنوان Query type ظاهر می‌شود که دو گزینه Branded و Non-branded را در خود دارد. با انتخاب هرکدام و زدن Apply، تمام نمودار و جدول زیر آن فقط بر اساس همان نوع کوئری به‌روزرسانی می‌شود.

در یک سناریو عملی، می‌توانید ابتدا فیلتر Branded را فعال کنید و مثلاً بازه سه‌ ماهه اخیر را با سه‌ ماهه قبل مقایسه کنید. اگر نمودار کلیک‌های برند رشد کرده، یعنی کمپین‌های برندینگ، روابط عمومی، فعالیت‌های شبکه‌های اجتماعی یا حتی تبلیغات محیطی شما توانسته‌اند جستجوی نام برند را افزایش دهند. سپس فیلتر را روی Non-branded بگذارید و همان بازه‌های زمانی را مقایسه کنید. اگر اینجا رشد چندانی نمی‌بینید، یعنی از نظر سئوی اکتشافی و جذب کاربر جدید، هنوز جای کار زیادی باقی مانده است.

همین کار ساده، برای بسیاری از کسب‌وکارها نقطه تفاوت بین «احساس می‌کنیم سئوی ما خوب است» و «با اطمینان می‌دانیم در کدام بخش عملکرد داریم» خواهد بود.

کارت برند و غیر‌برند در Search Console Insights و نقش آن در تحلیل سئو

گزارش Insights در سرچ کنسول، بیشتر برای صاحبین سایت و مارکترهایی طراحی شده که می‌خواهند بدون درگیر شدن با جزئیات پیچیده، یک تصویر خلاصه از عملکرد محتوایی خود داشته باشند. گوگل در همین بخش، کارتی اضافه کرده که به طور خلاصه نشان می‌دهد چه مقدار از کلیک‌های شما از کوئری‌های برند و چه مقدار از کوئری‌های غیر‌برند به‌دست آمده است.

این کارت معمولاً به شکل نمودار دایره‌ای یا میله‌ای ساده نمایش داده می‌شود. در یک نگاه می‌بینید مثلا ۳۰ درصد کلیک‌های شما برند و ۷۰ درصد غیر‌برند است. عدد خام به‌تنهایی خوب یا بد نیست؛ همه‌ چیز به نوع کسب‌وکار شما بستگی دارد. برای یک برند بزرگ B2C، سهم بالای جستجوی برند طبیعی است، اما برای یک استارتاپ تازه‌کار، اگر تقریباً تمام ترافیک از برند بیاید، یعنی هنوز در کلمات عمومی و غیر‌برند دیده نمی‌شود.

مزیت این کارت در Insight این است که لازم نیست هر بار گزارش Performance را فیلتر و مقایسه کنید؛ کافی است به صورت دوره‌ای به این کارت سر بزنید تا روند کلی سهم برند و غیر‌برند را زیر نظر داشته باشید.

شرایط فعال‌سازی و محدودیت‌های فیلتر Branded Queries در سرچ کنسول

همه سایت‌ها از روز اول این فیلتر را نمی‌بینند و همین می‌تواند باعث سوال شود. علت این موضوع دو محدودیت اصلی است که گوگل در مستندات رسمی به آنها اشاره نموده است:

• اول اینکه فیلتر کوئری برند فقط در «پراپرتی‌های دامنه‌ای» فعال می‌شود. اگر هنوز سایت خود را به صورت URL-prefix (مثلا فقط https://www.example.com/blog) تعریف کرده‌اید، این قابلیت را نخواهید دید. راه‌حل این است که یک Domain property برای کل دامنه ایجاد کنید و تأیید مالکیت انجام شود.

• دوم اینکه سیستم برای تشخیص برند به حجم قابل قبولی از داده نیاز دارد. اگر سایت شما تازه‌ تأسیس است یا هنوز کوئری‌ها و ایمپرشن‌های زیادی ندارد، الگوریتم نمی‌تواند الگوی ثابت نام برند، غلط‌های املایی آن و ارتباطش با محصولات شما را به‌ درستی تشخیص دهد. در چنین حالتی، فیلتر تا زمانی که داده کافی جمع شود فعال نمی‌گردد.

به علاوه، خود گوگل اعلام کرده که رول‌آوت این ویژگی تدریجی است و ممکن است چند هفته طول بکشد تا روی همه حساب‌ها، حتی آنهایی که شرایط را دارند، نمایش داده شود. بنابراین اگر فعلاً این گزینه را نمی‌بینید، لزوماً به معنای مشکل فنی یا خطا نیست.

نقش هوش مصنوعی در فیلتر کوئری برند و قابلیت

نکته جذاب این آپدیت آن است که گوگل صریحاً گفته فیلتر Branded queries بر پایه سیگنال‌های هوش مصنوعی کار می‌کند. یعنی سیستم فقط به دنبال رشته ثابت نام برند نمی‌گردد، بلکه سعی می‌کند الگوهای مختلف نوشتاری، زبان‌های متفاوت، غلط‌های تایپی متداول و حتی جستجوهایی که فقط نام محصول را دارند ولی نام شرکت در آن نیامده را هم به برند شما نسبت دهد.

این رویکرد یادآور همان چیزی است که در ویژگی جدید دیگری به نام Query groups در Search Console Insights می‌بینیم. Query groups با کمک AI، کوئری‌های مشابه را بر اساس نیت کاربر در گروه‌های موضوعی قرار می‌دهد؛ مثلاً ده‌ها عبارت مختلف مثل «آموزش تحلیل تکنیکال»، «یادگیری پرایس اکشن از صفر» و «بهترین دوره تحلیل تکنیکال رایگان» ممکن است همگی در یک گروه قرار بگیرند. هدف این است که به‌ جای نگاه کردن به فهرست بلند کوئری‌ها، موضوعات اصلی مورد توجه کاربران را ببینید.

ترکیب این دو قابلیت یعنی Branded queries filter و Query groups یک مزیت مهم برای تحلیلگران سئو ایجاد می‌کند: شما هم می‌توانید ترافیک برند و غیر‌برند را جدا کنید و هم در هر کدام، گروه‌های موضوعی اصلی را ببینید. مثلاً ممکن است متوجه شوید که در ترافیک غیر‌برند، یک گروه بزرگ از کوئری‌ها مربوط به «مقایسه ابزارهای سئو» است که تا امروز برای آن صفحه اختصاصی نداشتید.

قبل از فیلتر کوئری برند در سرچ کنسول چه می‌کردیم؟

اگر کمی به عقب برگردیم، تفکیک ترافیک برند و غیر‌برند همیشه یکی از چالش‌های اصلی سئوکارها بوده است. تا پیش از انتشار این قابلیت، متخصصان ناچار بودند از روش‌های دستی و بعضاً پیچیده برای جداسازی این دو نوع کوئری استفاده کنند.

رایج‌ترین روش، استفاده از فیلتر Query همراه با Regex در خود سرچ کنسول بود. سئوکارها یک الگوی Regex می‌نوشتند که شامل نام برند، دامنه، نام محصولات و حتی انواع غلط‌های نوشتاری آن می‌شد. این روش کمک می‌کرد کوئری‌های برند از دیگر کوئری‌ها جدا شوند یا بالعکس از گزارش حذف شوند. با این حال، نگهداری چنین Regexهایی آسان نبود؛ چون باید پیوسته به‌روز می‌شدند، غلط‌های املایی جدید اضافه می‌شد و اگر برند اسم عمومی داشت، تشخیص بین «جستجوی واقعی برند» و «جستجوی عمومی» بسیار دشوار می‌گشت.

گروه دیگری از متخصصان ترجیح می‌دادند داده‌ها را از سرچ کنسول استخراج کرده و در ابزارهایی مانند Looker Studio، اکسل یا Google Sheets پردازش کنند. در این روش، معمولاً از توابع اختصاصی یا اسکریپت‌هایی استفاده می‌شد تا کوئری‌ها به صورت نیمه‌خودکار در دو گروه برند و غیر‌برند دسته‌بندی شوند. این راه‌حل انعطاف‌پذیر بود، اما برای سایت‌هایی با هزاران کوئری مختلف، بسیار وقت‌گیر و مستعد خطا بود.

اضافه‌شدن فیلتر Branded queries در سرچ کنسول، عملاً بسیاری از این پیچیدگی‌ها را حذف کرده است. اکنون خود گوگل این تفکیک را در همان لحظه تولید داده انجام می‌دهد و نتیجه را آماده در اختیار ما قرار می‌دهد. البته برای تحلیل‌های بسیار عمیق، همچنان ممکن است از Regex یا ابزارهای جانبی استفاده شود، اما نقطه شروع تحلیل امروز به‌ مراتب ساده‌تر، دقیق‌تر و قابل‌اعتمادتر از گذشته است.

تأثیر فیلتر کوئری برند بر استراتژی سئو و تحلیل داده

مزیت اصلی فیلتر جدید فقط اضافه‌شدن یک گزینه در سرچ کنسول نیست؛ ارزش واقعی آن در تغییری است که در شیوه تحلیل سئو و نگاه ما به داده‌ها ایجاد می‌کند. این قابلیت باعث می‌شود تصویر دقیق‌تری از رفتار کاربران، قدرت برند و میزان موفقیت سئو در جذب مخاطب جدید به دست بیاوریم. مهمترین جنبه‌های این موضوع را می‌توان در چند بخش بررسی کرد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

سنجش سلامت برند با داده‌های جستجوی ارگانیک

تا پیش از این، تحلیل آگاهی از برند بیشتر با بررسی ترافیک مستقیم، جستجوی دامنه یا گزار‌ش‌های برند لفت انجام می‌شد. فیلتر جدید سرچ کنسول اجازه می‌دهد مستقیماً از داده‌های جستجوی گوگل وضعیت سلامت برند خود را بسنجید. اگر در طول زمان، سهم کلیک‌های برند بیشتر شود یعنی نام شما بیشتر در ذهن کاربران تثبیت شده. اگر این سهم کاهش یابد، ممکن است رقبای جدید وارد بازار شده باشند یا فعالیت‌های برندسازی شما ضعیف عمل کرده باشد.

تشخیص رشد واقعی ارگانیک و جلوگیری از توهم موفقیت

یک اشتباه رایج این است که افزایش کلی کلیک‌ها را نشانه موفقیت سئو بدانیم. اگر این رشد عمدتا از کوئری‌های برند باشد، در واقع نتیجه تلاش‌های برندینگ است نه سئو. فیلتر Branded Queries کمک می‌کند این خطا از تحلیل‌ها حذف شود. با تفکیک برند و غیر‌برند، می‌توان فهمید رشد واقعی سئو (یعنی جذب کاربران جدید) چقدر بوده و آیا استراتژی محتوا و لینک‌سازی به‌ درستی پیش می‌رود یا خیر.

بهبود استراتژی محتوا و انتخاب کلمات کلیدی

تمرکز روی کوئری‌های غیر‌برند در واقع نقشه واقعی «کشف‌پذیری» سایت را نشان می‌دهد. با بررسی این بخش متوجه می‌شوید کدام موضوعات بدون اتکا به برند دیده می‌شوند، کدام صفحات بیشترین ورودی جدید را دارند و کدام کلیدواژه‌ها در آستانه صعود به رتبه‌های بهتر هستند. این تحلیل‌ها برای برنامه‌ریزی تقویم تولید محتوا، به‌روزرسانی صفحات قدیمی و طراحی خوشه‌های موضوعی نقش کلیدی دارند.

تحلیل بهتر قیف تبدیل و نسبت‌دادن کمپین‌ها

شناخت اینکه تبدیل‌های شما از مسیر برند اتفاق افتاده یا از مسیر غیر‌برند، یکی از مهمترین بخش‌های مدل‌سازی قیف بازاریابی است. اگر صفحه‌ای با کوئری‌های غیر‌برند ورودی بیشتری دارد یعنی کاربران جدیدی وارد قیف شده‌اند. در مقابل، صفحه‌ای که تقریباً فقط از کوئری‌های برند ورودی دارد، ابزار تبدیل کاربران آشنا با شماست. ترکیب داده‌های سرچ کنسول و گوگل آنالیتیکس تصویر دقیق‌تری از سفر کاربر ارائه می‌دهد.

گزارش‌دهی شفاف‌تر به ذی‌نفعان و مدیران

یکی از مشکلات همیشگی سئوکارها، توضیح‌ دادن دستاوردهای واقعی سئو به مدیران است. تفکیک ترافیک برند و غیر‌برند، گزارش‌دهی دوره‌ای را بسیار شفاف‌تر می‌نماید. مدیران می‌بینند که حتی اگر مجموع ترافیک تغییر زیادی نکند، ممکن است ترافیک غیر‌برند (یعنی همان کاربران جدید) در حال رشد باشد. این موضوع ارزش واقعی سئو را بهتر نشان می‌دهد.

نکات پیشرفته و اشتباهات رایج در کار با فیلتر کوئری برند

با وجود مزایای گسترده، برخی نکات مهم وجود دارند که رعایت آن‌ها ضروری است:

۱. خروجی فیلتر همیشه دقیق ۱۰۰ درصد نیست: تقسیم‌بندی برند و غیر‌برند تصمیم الگوریتم است. اگر نام برند عمومی باشد (مثلا Apple)، امکان اشتباه وجود دارد. بنابراین داده‌ها را همیشه با نگاه تحلیلی تفسیر کنید.

۲. برندهای عمومی نیازمند Regex سفارشی هستند: اگر برند شما یک واژه عمومی یا چندمعنایی می‌باشد، بهتر است بخشی از تحلیل را با Regex تکمیلی انجام دهید تا تفکیک دقیق‌تری داشته باشید.

۳. چند برند زیرمجموعه در یک سایت: اگر سایت چند محصول یا برند مجزا دارد، فیلتر Branded Queries به‌ صورت عمومی عمل می‌کند و امکان تعریف برندهای متعدد در آن وجود ندارد. در این حالت بهتر است یک بخش از تحلیل در ابزارهای بیرونی انجام شود.

۴. ترافیک برند را دست‌کم نگیرید: گاهی تمرکز بیش‌ از حد روی ترافیک غیر‌برند باعث می‌گردد نقش برند نادیده گرفته شود. در بسیاری از کسب‌وکارها، کوئری‌های برند موتور اصلی درآمد هستند. تعادل بین این دو، هنر تحلیلگر سئو می‌باشد.

فیلتر کوئری برند؛ حلقه گمشده تحلیل سئو در سرچ کنسول

افزوده‌ شدن فیلتر کوئری برند را می‌توان یکی از مهمترین به‌روزرسانی‌های سال‌های اخیر سرچ کنسول دانست. تا پیش از این، تفکیک ترافیک برند و غیر‌برند به مجموعه‌ای از Regexهای پیچیده و داشبوردهای جانبی وابسته بود و همیشه خطر خطا و ناقص‌بودن داده وجود داشت. اکنون گوگل با تکیه بر هوش مصنوعی، این تفکیک را به‌ صورت داخلی و دقیق انجام می‌دهد.

این قابلیت دید تازه‌ای به تحلیلگران سئو می‌دهد:

• می‌توان سلامت برند را با داده‌های جستجو سنجید؛

• رشد واقعی ارگانیک و جذب کاربران جدید را به‌طور مستقل اندازه گرفت؛

• تصمیمات محتوایی و استراتژیک را دقیق‌تر اتخاذ کرد؛

• گزارش‌دهی به مدیران را شفاف‌تر و قابل‌اعتمادتر ساخت.

اگر این ویژگی در حساب شما فعال شده، بهترین زمان برای طراحی گزارش‌های جدید، بازنگری KPIها و تحلیل روند رشد سایت است. Search Console امروز فقط یک ابزار گزارش‌گیری نیست؛ یک مرکز تحلیل استراتژیک برای رشد ارگانیک برند شماست.

تهیه شده توسط تیم تخصصی سئو سید احسان خسروی (مدیر، متخصص و مشاور استراتژیک سئو)