تصفیه آب (به انگلیسی: Water Treatment)، به هر فرآیندی که کیفیت آب را بهبود ببخشد و نتیجه آن سبب بهبود کیفیت آب شود، گفته می شود. تصفیه آب به منظور تامین آب آشامیدنی ، تامین آب جهت استفاده در مصارف صنعتی ، آبیاری ، تفریح و.. صورت می گیرد. تصفیه آب باعث از بین رفتن ناخالصی های آب از جمله : شن و ماسه ، مواد شیمیایی ، میکروب ها و… می گردد.
آب آشامیدنی یا آب خوردن (به انگلیسی: Drinking water) آب گوارایی می باشد که کیفیت آن در حد استاندارد های تایید شده می باشد و مصرف آن در کوتاه مدت و بلند مدت منجربه عارضه سوئی در بدن انسان نگردد.
تعریفی دیگر : آب آشامیدنی آبی با کیفیت مناسب است که مصرف آن چه در کوتاه مدت و چه در بلند مدت تاثیر منفی در عملکرد بدن انسان نداشته باشد .
در اکثر مناطق جهان، آب آشامیدنی سالم و با کیفیت به آسانی و با صرف هزینه ای اندک در دسترس عموم نیست . اکثر افراد در این مناطق از آبی استفاده می کنند که دارای ناخالصی و یا مواد شیمیایی مضر است. این افراد ممکن است به برخی بیماری ها مانند : اسهال ، حصبه ، وبا و… گردند.
در برخی از کشور ها مانند چین ، آب آشامیدنی توسط لوله هایی مجزا از لوله های آب غیر شرب به خانه ها رسانده می شود .
نتایج تحقیقات نشان می دهد که، امروزه سفره های آب زیرزمینی، خصوصا در شهرهای بزرگ و پرجمعیت دنیا، دارای مشکلات فراوانی است که دلیل این معضلات، نفوذ فاضلاب های صنعتی، وجود چاه های جذبی دفع فاضلاب انسانی، استفاده بی رویه از مواد شوینده و پاک کننده شیمیایی، نفوذ کودهای شیمیایی و حیوانی به اعماق زمین است. آب رودخانه ها، چاه ها، دریاچه ها و حتی آب ناشی از ذوب شدن یخ ها و برف ها دارای آلاینده های صنعتی بسیاری است که خود ما انسان ها باعث شده ایم.
تصفیه آب صنعتی طی ۳ مرحله انجام می گردد:
در مرحله اول ابتدا آب تصفیه نشده در مخازن و یا حوزچه های بزرگی وارد می گردد .
پس از مدت زمانی مشخص جامدات سنگین تر موجود در آب به سمت قسمت های پایین تر حرکت می کنند و در قسمت پایین ته نشین می گردند.
پس از ته نشینی این مواد، آب جمع شده در قسمت بالاتر که زلال تر است وارد مرحله دوم می گردد و آب جمع شده در قسمت پایین عموما در مخازن بزرگی سرازیر می گردد که مجهز به شیارهای مکانیکی هستند و لجن جمع‌آوری شده در پایین مخزن را به قیف می‌رسانند که آن را به تأسیسات تصفیه لجن پمپ می کنند.
همچنین تکمیل فرایند مرحله دوم می تواند شامل این مراحل نیز باشد :
بیوفیلتراسیون
بیوفیلتراسیون از فیلترهای شنی یا فیلترهای چکنده استفاده می کند تا اطمینان حاصل شود که هر گونه رسوب اضافی از فاضلاب حذف می شود.
هوادهی
هوادهی یک فرآیند طولانی است که با وارد کردن هوا به فاضلاب، اشباع اکسیژن را افزایش می دهد. به طور معمول، فرآیند هوادهی می تواند تا ۳۰ ساعت طول بکشد، اما بسیار موثر است.
حوضچه های اکسیداسیون
حوضچه های اکسیداسیون که تالاب ها یا حوضچه های تثبیت نیز نامیده می شوند، حوضچه های بزرگ و کم عمقی هستند که برای تصفیه فاضلاب از طریق تعامل نور خورشید ، باکتری ها و جلبک ها طراحی شده اند.
در مرحله سوم تصفیه آب صنعتی هدف بالا بردن کیفیت آب در حد کیفیت دستگاه های تصفیه آب خانگی و یا برآوردن الزامات خاص است.
