دیجیتال مارکتینگ یکی از مهارت های جذابی هست که این روز ها خیلی اسمش به گوشمان میخورد. باگسترش فضای دیجیتال و دسترسی اکثر مردم به اینترنت کسب و کارها به سراغ فعالیت در این فضاها رفتند. همین باعث شده است که بازار اقبال خوبی نسبت به استخدام و جذب افرادی که دارای این مهارت هستند نشان دهد. از آن طرف کشش بازارکار باعث شده است که عده زیادی به دنبال یادگیری و اشتغال در این فضا باشند.
در اینجا میخواهیم راجع به یکی از مراحل یادگیری دیجیتال مارکتینگ، یعنی کارآموزی صحبت کنیم و دغدغه ها و چالش های مختلف کارآموزی دیجیتال مارکتینگ را باهم مرور کنیم. به نظرم مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ از نقطه صفر یک مسیر یک ساله (۹ الی ۱۲ ماه ) است. اگر این مسیر را به ۴ بازه سه ماهه تقسیم کنیم کارآموزی در بازه دوم قرار دارد. توی بازه اول باید Self Study و خودآموز با مفاهیم آشنا بشی. بهتره همزمان یا بعد از آشنا شدن با مفاهیم در یک دوره دیجیتال مارکتینگ ( یه به صورت تخصصی تر سئو، شبکه های اجتماعی، محتوا و … ) شرکت کنی. بعدش وقت پیاده سازی عملی چیزایی هست که یادگرفتی که کارآموزی اینجا خیلی میتونه کمکت کنه! بعد از کارآموزی نوبت به توسعه مهارت ها و آشنایی های بیشتر میشه و بعدشم باید روی چیزهایی که یادگرفتی تسلط بیشتری پیدا کنی. اینجوری آماده ورود به بازارکار میشی.
در ادامه سوالات مهم حضور در دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ را از منظر خودم جواب دادم. پس با من همراه باشید :
به نظر من بهترین زمان برای ورود به دوره کارآموزی بلافاصله بعد از شرکت در یک دوره آموزشی یا بعد از چندماه (مثلا ۲-۳ ماه) خود آموزی جدی است. معمولا دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ برای کسانی که صفر کیلومتر نیستند نتیجه بهتری میدهد. خود من هم بعد از ۳-۴ ماه خودآموزی و درگیری نسبتا جدی با دیجیتال مارکتینگ و حضور در یک دوره آموزشی ۱ ماهه سئو تصمیم به حضور به عنوان کارآموز دیجتال مارکتینگ در یک شرکت کردم و به نظرم آن زمان موقع فوق العاده خوبی برای این کار بود.
از طرفی باید توجه داشت که برخی از شرکت ها برنامه آموزشی جدی ندارند و صرفا بستری برای انجام امور در اختیار شما قرار میدهند، بنابراین اگر بدون هیچ پیش زمینه ای در این شرکت ها به عنوان کارآموز دیجیتال مارکتینگ وارد شوید احتمال عدم موفقیتتان زیاد است.
بهتر است ۱ الی ۳ ماه با حضور در یک دوره آموزشی یا به صورت خودآموز درگیری ذهنی خود را با مفاهیم و فضای دیجیتال مارکتینگ بیشتر کرده و سپس اقدام به شرکت در یک دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ کنید.
یکی دیگر از مسائلی که شما پس از تصمیم به شرکت در دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ با آن مواجه میشوید این است که چه مجموعهای را برای گذراندن دوره انتخاب کنید؟ در اینجا من به چند فاکتور مهم در انتخاب مکان کارآموزی اشاره می کنم.
برای پیدا کردن مجموعه مناسب جهت گذراندن دوره کارآموزی بهتر است موارد زیر را در نظر بگیرید :
بهترین جایی که میتوانید دوره کارآموزی خود را در آن بگذرانید جایی است که هم به شما آموزش بدهند، هم بستر لازم برای پیاده کردن و عملی کردن آموزش ها را در اختیار شما بگذارند هم حقوق نسبتا مناسبی بدهند و هم شرایط مناسبی با وضعیت شما داشته باشد و در پایان دوره نیز شما را استخدام کنند.
شرایطی بالا یک شرایط ایدهآل است و به این معنی نیست که همه جا به این شکل دوره کارآموزی برگزار میشود. شاید از هر ۱۰۰ مجموعه تنها ۱ مجموعه تمام ویژگی های بالا را داشته باشد. اگر با چنین مجموعه ای برخورد کردید برای حضور در آنجا حتی یک لحظه هم درنگ نکنید.
معمولا آژانس های دیجیتال مارکتینگ مکان مناسبی برای گذراندن دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ هستنئد
از آن طرف هم، شرکتی که در هیچ یک از فاکتورهای بالا نمره قابل قبول نگیرد اصلا جای مناسبی برای گذراندن دوره کارآموزی بازاریابی دیجیتال نیست.
حالا اندکی درباره هر یک از این فاکتورها توضیح میدهم :
برای رفتن به شرکت به عنوان کارآموز به برنامه آموزشی آنها دقت کنید. بعضی از مجموعه ها ساعت و روز مشخصی را به آموزش اختصاص می دهند. اما بعضی دیگر شاید برنامه منظمی نداشته باشند اما همیشه این آموزش به صورت انفرادی باید وجود داشته باشد.
مهم ترین مزیت گذراندن دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ فرصت کار عملی کردن است. این مورد به قدری مهم است که اگر یک مجموعه تنها در این فاکتور نمره خوبی بگیرد، میتواند گزینه مناسبی برای دوره کارآموزی باشد.
یادم است زمانی که کلاس “بازاریابی پیشرفته” را در دانشگاه می گذراندم، به شدت دنبال شرکتی بودم که فقط این بستر را در اختیار من قرار دهد. هیچ چیزی بیشتر از این نمیخواستم.
مجموعه برگزار کننده کارآموزی باید بسترهای عملی و واقعی را برای کارکردن شما درنظر بگیرند. مثلا اگر در کارآموزی قرار است روی سئو کار کنید، باید روی پروژه های واقعی فعالیت کنید. یعنی به سایت دسترسی داشته باشید، محتوا را بهینه سازی کنید، بک لینک بسازید و فرآیند رپورتاژ آگهی را از نزدیک تجربه کنید. التبه این موارد را باید تحت نظر متخصص انجام دهید تا از خسارات احتمالی وارده تا حد زیادی جلوگیری شود.
این مورد یک مساله کاملا شخصی است. اینکه چقدر شرایط شما با شرایطی که شرکت برای کارآموزی در نظر گرفته است هم راستا باشد نیز یکی از مواردی است که باید به آن توجه کنید.
کارآموزی حضوری است یا مجازی؟
چند روز در هفته و چند ساعت در روز باید حضور داشته باشید؟
محل فیزیکی شرکت کجاست و چه مدت زمانی را باید برای رسیدن به شرکت در راه باشید؟
صمیمیت و سخاوتمندی کارکنان شرکت در رابطه با شما چقدر است؟
و…
اینها همه مواردی است که باید برای کارآموزی دیجتال مارکتینگ به آنها دقت کنید.
یکی دیگر از فاکتورهایی که بد نیست به آن توجه کنید برند شرکت است. اینکه در یک برند اسم و رسم دار و معروف کار کنید یا یک برند کوچک می تواند در رزومه شما تاثیر بگذارد.
از طرفی کار در یک برند بزرگ و مطرح هیجان انگیز است و از طرف دیگر فرصت یادگیری عملی بیشتری در یک مجموعه کوچک و چابک وجود دارد. ترجیح من در ابتدای کارآموزی آموزش و تجربه بیشتر و بیشتر است بنابراین اگر ببینم در یک مجموعه مطرح و بزرگ امکان یادگیری و تجربه عملی زیادی وجود ندارد چه بسا مجموعه کوچکتر را انتخاب کنم.
حوزه کاری شرکت نیز مهم است. به نظرم بهترین شرکتها برای کارآموزی دیجیتال مارکتینگ آژانس های دیجیتال مارکتینگ هستند. چرا که معمولا روش ها و کانال های مختلفی را به کار میگیرند و هم با مجموعههایی در حوزه های مختلف کاری همکاری میکنند.
مثلا ما در تیم دیجیتال مارکتینگ حامین پروژه هایی در حوزه یراق آلات، کتاب، لوازم خانگی، آموزشی، لوازم تحریر، بازی فکری، دوربین مداربسته، طلا و جواهرات، تجهیزات شبکه، لوازم صنعتی، صنایع غذایی، انواع فروشگاه ها و … داریم. همین امر باعث می شود با انواع دغدغه ها در انواع کسب و کار ها مواجه شده و تجربه خوبی بدست بیاوریم.
اینکه حوزه کاری شرکت B2B یا B2C باشد، اینکه صنعتی یا عمومی باشد و اینکه حوزه مورد علاقه شما باشد یا خیر نیز می تواند در تصمیم گیری شما موثر باشد. اگر بین دو گزینه ماندید، به نظرم حوزه ای که نزدیک به علایق شما است میتواند گزینه مناسب تری باشد. حوزه های عمومی تر و B2C نیز برای شروع یادگیری و کارآموزی گزینه های مناسب تری به نظر میرسند.
در مورد مسائل مالی کارآموزی یا به طور خاص حقوق کارآموز دیجیتال مارکتینگ سه حالت کلی وجود دارد :
هر سه حالت بالا نیز در بازار مرسوم بوده و رواج دارد. طبیعتا بهترین حالت برای کارآموز این است که حقوق دریافت کند.
تذکر مهم : پیشنهاد من این است که در ۱ سال اول آموزش که کارآموزی نیز جزء آن می باشد، مسائل مالی را در اولویت اول و دوم قرار ندهید. تا بتوانید بهره بیشتری از این دوران برده و چه بسا حقوق و درآمد بالاتری در سال های آینده به واسطه تخصص و تسلط بیشتر خود داشته باشید.
به نظر شرایط منطقی شرایطی است که در آن هزینه مختصری – در حد کمک به هزینه های ایاب و ذهاب و… - به کارآموز پرداخت شود.
یکی دیگر از نکات مهمی که هنگام تصمیم برای ورود به یک دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ باید درنظر داشته باشید شرایط استخدام پس از اتمام دوره است.
اینکه بتوانید بعد از دوره کارآموزی در همان شرکت (درصورت مساعد بودن شرایط) برای مدتی مشغول به کار شوید، امتیاز مثبتی تلقی می شود. اما باز هم نباید به عنوان فاکتور اولویت بالا به آن نگاه کنید. چه بسا بعضی اوقات رفتن به شرکتی دیگر به عنوان کارشناس بتواند جایگاه شغلی بهتری را برای شما فراهم کند.
همان طور که شما برای شرکت در دوره کارآموزی اهدافی دارید، مجموعه برگزار کننده دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ نیز برای این کار هدفی دارد. دانستن هدف طرف مقابل میتواند به تصمیم گیری بهتر شما کمک فراوانی کند.
معمولا شرکت ها برای دو هدف عمده تصمیم به استخدام کارآموز میگیرند :
تعدادی از مجموعه ها نیروی متخصص دارند ولی نیاز به افزایش آن داشته، بنابراین با گرفتن نیروی کارآموز و پرورش آن نیروی متخصص موردنیاز خود را در آینده تامین میکنند.
به عنوان مثال یک شرکت متخصص سئو دارد اما نیاز به افزایش نیرو دارد یا نیروی فعلی قرار است که در آینده نزدیک از شرکت برود. به همین خاطر در فرصت باقی مانده دست به استخدام کارآموز و آموزش و آماده کردن آن برای آینده می زند.
در این مواقع در صورتی که عملکرد شما در دوره کارآموزی مثبت ارزیابی شود احتمال زیادی وجود دارد که در همان مجموعه تحت عنوان کارشناس استخدام و مشغول به کار شوید.
هدف دیگری شرکت ها از جذب کارآموز، انجام کار ها با هزینه پایین است.
خیلی از اوقات در فضای دیجیتال مارکتینگ کار ها به دو دسته تخصصی و روتین تقسیم بندی میشود. بعضی از شرکت ها برای انجام کارهای تخصصی از نیروی متخصص که معمولا گران قیمت است استفاده کرده ولی برای انجام کارهای روتین و معمولی از نیروهای کارآموز استفاده می کنند.
این کار نیز بین شرکت ها رایج بوده و چه بسا تصمیم منطقی نیز باشد. نکته حائز اهمیت در هنگام حضور در این شرکت ها به عنوان کارآموز این است که از برنامه آموزش مطمئن شوید یا بدانید که فردی در آن مجموعه است که در عمل به شما کمک کند.
به نظرم حضور در شرکتی که فقط کارهای روتین دارد گرچه باید به عنوان آخرین گزینه برای شما مطرح باشد اما باز هم بهتر از عدم رفتن به کارآموزی و در خانه نشستن است.
با تجربه ای که دربرگزاری چندین دوره کارآموزی سئو و دیجیتال مارکتینگ با مدت زمان های ۱ ماهه، ۲ ماهه، ۳ ماهه و … دارم بهترین نتیجه را از دوره ۳ ماهه کارآموزی دیجیتال مارکتینگ گرفته ام.
از نظر من حداقل ۲ ماه و حداکثر ۴ ماه برای یادگیری عملی دیجیتال مارکتینگ و آمادگی برای ورود به بازارکار زمان نیاز است.
خیلی وقت ها ممکن است این سوال پیش بیاید که بهترین کار دردوره کارآموزی چیست؟ یا در دوره کارآموزی چه کاری کنیم؟
دوره کارآموزی یک فرصت بزرگ است برای آمادگی ورود به بازارکار. چرا ؟ چون کسی که شما را به عنوان کارآموز جذب کرده است پذیرفته است که شما میتوانید اشتباه کنید. توقعات از شما پایین است. به راحتی میتوانید سوال بپرسید و یاد بگیرید. درصورتی که شرایط استخدام به عنوان کارشناس لزوما این مزایا را ندارد. اگر من به شما حقوق کامل یک کارشناس سئو یا شبکه های اجتماعی یا دیجیتال مارکتینگ را بدهم طبیعتا انتظار دارم کار را به صورت دقیق و بی عیب و نقص (یا حداقل کم عیب و نقص) انجام دهید. هر اشتباهی پذیرفته نیست و همچنین گزارش پیشرفت کار را نیز از شما میخواهم. اگر بدون تجربه وارد این فضا شوید کار سختی در پیش دارید و کارآموزی باعث میشود که سختی کار برای شما کمتر شود.
به شخصه بزرگ ترین دغدغه خودم زمانی که میخواستم به بازارکار ورود پیدا کنم نداشتن “اعتماد به نفس” تنهایی کار کردن بود. یعنی فکر میکردم که تنهایی از پس یک پروژه سئو بر نمیآیم. در هفته های آخر کارآموزی بهتر است روی اعتماد به نفس خود کار کنید. یعنی خود را در شرایطی قرار دهید که انگار کسی نیست که به شما کمک کند. سعی کنید عمده مطالب را یاد بگیرید یا حداقل برای خودتان منبع های مناسب یادگیری (شامل سایت و شبکه های اجتماعی و … ) را شناسایی و دنبال کنید.
حتما اواخر دوره کارآموزی در جامعههای دیجیتال مارکتینگی نظیر گروههای تخصصی تلگرام عضو شوید. معمولا آنجا افرادی مشکلات و مسائل خود را مطرح کرده و افرادی دیگر پاسخ میدهند. علاوه بر اینکه میتوانید مشکلات احتمالی خود را در آن گروه ها مطرح کنید، میتوانید از صحبت های دیگران نیز استفاده کرده و مطالب ارزشمند زیادی را یاد بگیرید.
اگر در دوره کارآموزی به زمان حضور در شرکت و کارهای معمول اکتفا کنید احتمالا موفقیت چشم گیری را کسب نخواهید کرد. بلکه باید در کنار آموزشها و کارهای معمول خودتان به شدت به دنبال مطالب جدید و آموزشهای دیگر بروید.
این کار ۲ مزیت ویژه دارد:
اول اینکه از فرصتی که در آن دیگران توقع کمتری از شما دارند برای توسعه مهارت های خود استفاده میکنید. دوم اینکه در هنگام آموزش های جدید اگر به مشکل خوردید آن را با افراد خبره تر شرکت مطرح کرده و سوال میکنید.
در دوره های کارآموزی که من برگزار کردهام کسانی که سوال بیشتری میپرسیدند و به صورت شخصی آموزشهای مختلف دیگری میدیدند پس از دوره موفقیتهای بیشتری کسب کردند.
برنامه آموزشی هر مجموعهای با مجموعه دیگر متفاوت است. معمولا شرکتهای با توجه به نیازهای درون مجموعهای خود برنامه آموزش به کارآموزانشان را طراحی میکنند. مثلا شرکتی که عمده کارش شبکههای اجتماعی است معمولا مباحثی نظیر طراحی کاور و پست، کپشن نویسی و … را بیشتر مدنظر قرار میدهد. یا مجموعهای که پروژههایش بیشتر حول محور سئو میچرخد مباحثی نظیر سئو داخلی و خارجی، بکلینک و رپورتاژ آگهی، سئو محتوا و … را آموزش میدهد.
ما در تیم دیجتال مارکتینگ حامین دورههای کارآموزی برگزار میکنیم. معمولا طول دورهها ۳ ماه هست و کار هم به صورت حضوری و تمام وقت هست. یک ماه اول تمرکز بیشتر روی آموزش مفاهیم و اصول پایه و کم کم کار کردن جدی روی پروژه ها و واگذاری کامل یک سری از کارها را توی برنامهمون داریم.
بیشتر تمرکز ما در دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ روی مبحث سئو هست، البته مباحث سوشال مدیا، محتوا، ادوردز، پرفورمنس مارکتینگ، وردپرس و … رو هم کار میکنیم اما به شدت سئو نه !
از علاقهمندان به حضور در دوره کارآموزی دیجیتال مارکتینگ و سئو هم دعوت میکنیم تا با ما در ارتباط باشند و اگر شرایطی فراهم شد در خدمتشون باشیم.
ما در حامین تضمین استخدام نداریم ولی اکثر قریب به اتفاق افرادی که در دورههای مختلف کارآموزی حامین شرکت کردهاند بلافاصله (یا در حامین یا در مجموعهای دیگر) مشغول به کار شدند.
در آخر ضمن تشکر از اینکه وقت گذاشتید و تا آخر مطلب همراهم بودید،ازتون میخوام اگر تجربه حضور در دوره کارآموزی داشتید، یا خودتون دوره کارآموزی برگزار کردید تجربهتون رو توی کامنت ها با من به اشتراک بذارید و مطلب رو کامل تر کنید.