در زمان سفر هیچ چیز به اندازه خوراکی‌های سنتی و خوشمزه ایرانی متعلق به هر قوم و شهرستان جذاب و دوست‌داشتنی نیست.
از کلوچه‌های شمال تا باقلوای یزد، از سوهان قم تا گز اصفهان، از زعفران و زرشک قائنات تا رطب‌های جنوب و قطاب یزد و... همگی از جمله خوراکی‌های خوشمزه‌ای هستند که بیشترین شهرت را در میان انواع خوراکی‌های سنتی دارند. البته نمی‌توان از صنایع دستی و سایر سوغاتی‌های موجود در شهرهای مختلف ایران صرف نظر کرد اما سوغاتی‌های خوراکی معمولاً بخش خوشمزه سفر هستند که مسافرین را با سنت‌ها و غذا‌های محلی هر شهر آشنا می‌سازند. به همین دلیل معمولاً در سفر به هر نقطه‌ای تلاش می‌شود تا با طعم و مزه غذا‌های آن شهر نیز آشنا شد.
در این مقاله کوتاه به معرفی خوراکی‌های سنتی مشهد و یزد می‌پردازیم. دو شهر توریستی و پرمسافر ایرانی که از نظر فرهنگ و سنت‌های قومی بسیار غنی و مورد توجه هستند.
قبل از هر چیز بگوییم که در میان همه سوغاتی‌های خوشمزه، کلوچه‌های شمال جایگاه ویژه‌ای دارند. برای کسانی که به شمال سفر می‌کنند بعد از اجاره ویلا شمال و اتمام سفر، خرید کلوچه‌های خوشمزه به عنوان سوغات تقریبا تبدیل به یک سنت شده است.
معمولاً در همه شهرهای شمالی ایران کلوچه وجود دارد اما کلوچه‌های فومن و لاهیجان از جمله شناخته شده‌ترین کلوچه‌های شمال هستند که بسیار خوش عطر و خوشمزه است و می‌تواند یک سوغات عالی و بی‌نظیر در سفر به این شهر‌ها باشد. این کلوچه‌ها از آرد‌های مرغوب و با روش‌های سنتی تهیه می‌شوند و اغلب دارای یک لایه میانی متشکل از مغز گردو، زنجبیل، دارچین، هل، کره و... هستند.
اگرچه خوراکی‌های خوشمزه شمالی که بتوان آن‌ها را به عنوان سوغات از سفری دل‌انگیز به بهشت ایران، خریداری کرد بسیار است، از آن میان می‌توان به انواع ترشیجات، رب انار، لواشک، سبزیجات شمالی، مرکبات و... اشاره کرد اما هیچ یک از این خوراکی‌های لذیذ نتوانسته‌اند به اندازه کلوچه‌های شمالی بدرخشند. نوع پخت و فرمول تهیه کلوچه‌ها در گیلان و مازندران متفاوت است و در هر شهری مطابق با مواد اولیه موجود در شهر، کلوچه‌ها پخته می‌شوند اما در حالت کلی همه شهرهای شمالی از گنبدکاووس در شرقی‌ترین بخش شمال ایران تا آستار در غربی‌ترین نقطه خطه شمال، کلوچه‌های خاص خود را دارا هستند که بسیار مورد توجه مسافرین و توریست‌ها بوده و همیشه طرفداران خود را دارا است.
از جمله شناخته شده‌ترین سوغات‌های خوردنی در مشهد باید به زعفران و زرشک اشاره کرد. با این حال خوراکی‌های دیگری چون ادویه هفت قلم، نقل و نبات و آب نبات‌های زعفرانی و زنجبیلی و همچنین خشکبار از جمله دیگر سوغاتی‌های خوردنی شهر مهشد محسوب می‌شوند. با اجاره سوئیت در مشهد نزدیک حرم، علاوه بر یک اقامت ارزان و مقرون به صرفه، فرصت گشت و‌گذار در بازار‌های سنتی مشهد و خرید سوغات‌های رنگارنگ خوشمزه این شهر نیز برایتان فراهم است.
آنچه در بهترین کافه رستوران‌های مشهد می‌توان یافت بدون شک کباب شاندیز است. البته در اکثر این کافه رستوران‌ها می‌توان انواع غذا‌های سنتی مشهد از جمله شله مشهدی، پلو مشهدی یا حتی سرو همان سوغات خوراکی که قصد خرید آ را دارید، یافت.
در همه کافه‌های مشهدی نیز انواع خوراکی‌های لذیذ از جمله دسر‌های مشهوری چون دیگچه، ماقوت، چنگالی و... قابل سفارش و تهیه است که از جمله دسر‌های بسیار لذیذ بوده و ارزش امتحان کردن را دارند. این دسر‌ها همگی شیرین و جذاب هستند و لذت میل کردن آن‌ها در شهر مشهد بخش خاطره‌انگیزی از سفر شما خواهد بود به ویژه اگر به طعم‌ها و مزه‌های جدید علاقه داشته باشید.
مشهورترین خوراکی لذیذ در یزد قطاب و باقلوای یزدی است. خوراکی‌های دیگری نیز چون پشمک یزدی، شیرینی حاجی بادامی یزدی و نقل نیز از دیگر خوراکی‌های شناخته شده یزدی هستند که در سفر به این شهر می‌توانید آن را تهیه کنید. یکی از بهترین راه‌های شناخت همه خوراکی‌ها و سوغات‌های یزدی سفر و اقامت در این شهر است.
شما می‌توانید با اجاره سوئیت در یزد یا یک خانه اجاره‌ای ارزان در یزد، ضمن یک اقامت آرام و مقرون به صرفه، زمان زیادی را به بررسی بازار خوراکی‌های سنتی یزدی اختصاص دهید و همه خوراکی‌های لذیذ یزدی که غالبا شامل دسر‌ها و شیرینی‌ها می‌شود را بشناسید. نان برنجی، حلوای اردکانی، لوز یزدی و... از جمله دیگر خوراکی‌های شیرین یزدی است که در یزد و اطراف آن پخته می‌شود.
یکی از سوغات یزد که در تمام ایران شناخته شده است و می‌توانید در هر شهری آن را تهیه کنید، کیک یزدی است. این کیک خوشمزه که دارای طعمی نوستالژیک و شیرین است در واقع یک کیک مخصوص است که در یزد پخته می‌شده اما به دلیل علاقه بسیاری از مردم ایران به طعم آن، پخت و عرضه کیک یزدی در همه شهرهای ایران انجام می‌گیرد. مزه کیک یزدی در همه شهرهای کشور یکسان است و گاهی به صورت ساده و بعضی اوقات با کنجد تزئین می‌شود، در هر صورت این خوراکی از جمله محبوب ترین خوراکی‌های یزدی است که در همه کشور طرفدار دارد.
