تا حالا شده قبض برق رو ببینی و با خودت بگی چرا اینقدر زیاد شده؟
بیشتر مردم فکر میکنن مصرف بالا یعنی استفادهی زیاد از وسایل، اما واقعیت چیز دیگهایه.
بخش زیادی از برق اضافی، به خاطر سرویس نکردن و نگهداری نادرست لوازم خانگی مصرف میشه.
وقتی فیلتر کولر کثیفه، موتور یخچال خاک گرفته یا لباسشویی سنگین بارگذاری شده، دستگاه برای انجام همون کار باید انرژی بیشتری مصرف کنه.
در نتیجه، هم قبض برق بالا میره، هم عمر مفید وسایل کم میشه.
در این مقاله یاد میگیری چطور با چند کار ساده و کمهزینه، مصرف برق خونهات رو پایین بیاری و در عین حال عمر لوازم خانگی رو بیشتر کنی.
بیشتر لوازم خانگی، مخصوصاً وسایل برقی بزرگ مثل یخچال، کولر و ماشین لباسشویی، برای اینکه درست کار کنن به گردش هوا، تمیزی قطعات و تعادل فشار نیاز دارن.
وقتی این شرایط رعایت نشه، دستگاه برای رسیدن به بازده معمول خودش مجبور میشه بیشتر کار کنه و برق بیشتری مصرف کنه.
مثلاً فقط کثیف بودن کویلهای پشت یخچال میتونه مصرف برق رو تا ۱۵ درصد بالا ببره، چون موتور باید مدت طولانیتری روشن بمونه تا سرمای لازم رو تولید کنه.
همینطور کولر گازی با فیلتر پر از گرد و غبار، برای خنک کردن فضا، چند برابر برق مصرف میکنه.
موتور و قطعات الکتریکی کمتر تحت فشار قرار بگیرن،
بازده انرژی دستگاه بالا بره،
عمر مفید وسیله افزایش پیدا کنه،
و هزینههای تعمیر و برق بهطور محسوسی کاهش پیدا کنه.
به زبان ساده، سرویس دورهای مثل چکآپ سالانه برای وسایل خونهست. هم از بروز خرابیهای ناگهانی جلوگیری میکنه، هم جلوی هدر رفت انرژی رو میگیره.
بیشترین سهم مصرف برق در خونه مربوط به چند وسیلهی خاصه: یخچال، کولر، ماشین لباسشویی و جاروبرقی.
اگر فقط همین چند دستگاه بهصورت منظم سرویس بشن، میتونن تا ۳۰ درصد در مصرف برق صرفهجویی کنن.
در ادامه، روش سادهی نگهداری هرکدوم رو مرور میکنیم.
یخچال ۲۴ ساعته روشنه، پس کوچکترین ایرادش روی قبض برق تأثیر مستقیم داره.
هر سه ماه یکبار کویلهای پشت یخچال رو با جاروبرقی یا برس نرم تمیز کن تا گرما بهتر دفع بشه.
مطمئن شو درِ یخچال کامل بسته میشه و لاستیک دور درب چفت هست.
دمای داخلی رو روی ۳ تا ۵ درجه تنظیم کن.
با همین چند کار ساده، هم مصرف برق کم میشه، هم موتور کمتر تحت فشار قرار میگیره.
کولر از پرمصرفترین وسایل در فصل گرماست.
فیلترها و پرههای هوای کولر رو هر ماه تمیز کن تا جریان هوا راحتتر عبور کنه.
اگه کولر گازی داری، فیلتر داخلی و اواپراتور رو با آب ولرم بشور.
کولر آبی هم باید ابتدای تابستان سرویس کامل بشه: شستن کف کولر، بررسی پوشال و تنظیم تسمه.
کولر تمیز، سریعتر خنک میکنه و برق خیلی کمتری مصرف میکنه.
لباسشویی اگر درست نگهداری نشه، علاوه بر مصرف بالای برق، ممکنه عمر موتورش هم کم بشه.
فیلتر تخلیه رو ماهی یکبار تمیز کن تا پمپ فشار کمتری تحمل کنه.
از شویندهی مخصوص دستگاه استفاده کن تا رسوب ایجاد نشه.
اگه ماشینت لرزش غیرعادی داره، تراز بودنش رو بررسی کن.
سرویس منظم لباسشویی باعث میشه مصرف آب و برقش متعادلتر بشه.
در نگاه اول شاید جاروبرقی مصرف زیادی نداشته باشه، اما فیلتر کثیف یا کیسه پر باعث میشه موتور چند برابر انرژی صرف کنه.
بعد از هر چند بار استفاده، فیلتر و کیسه رو خالی کن.
از جمع کردن مایعات یا گردوخاک مرطوب با جارو خودداری کن.
مسیر لولهها رو هم هر چند وقت یکبار چک کن تا گرفتگی نداشته باشه.
با رعایت همین نکات، عملکرد جاروبرقی قویتر میشه و عمر موتور چندین برابر افزایش پیدا میکنه.
شاید در نگاه اول بهنظر برسه تمیز کردن فیلتر یا بررسی لاستیک درِ یخچال تأثیر چندانی روی قبض برق نداره،
اما واقعیت اینه که همین کارهای ساده میتونن در طول سال دهها هزار تومان صرفهجویی واقعی ایجاد کنن.
بر اساس گزارش شرکت توانیر و تجربهی سرویسکارهای لوازم خانگی:
تمیز کردن کویلهای پشت یخچال، تا ۱۵٪ کاهش مصرف برق ایجاد میکنه.
سرویس منظم کولر گازی، تا ۲۵٪ صرفهجویی انرژی بهدنبال داره.
تمیز کردن فیلتر ماشین لباسشویی، مصرف برق رو حدود ۱۰٪ کمتر میکنه.
ممکنه این درصدها کم بهنظر برسن، اما وقتی مجموعشون رو حساب کنی، عدد قابل توجهیه.
مثلاً در خونهای با مصرف متوسط ماهانه ۳۰۰ کیلووات ساعت، رعایت همین نکات میتونه بین ۶۰ تا ۹۰ کیلووات ساعت در ماه صرفهجویی کنه — یعنی حدود یکسوم قبض برق کمتر.
از طرف دیگه، وسایل تمیز و سالم فشار کمتری به موتور وارد میکنن،
در نتیجه دیرتر خراب میشن و هزینههای تعمیر هم به حداقل میرسه.
پس سرویس دورهای فقط برای جلوگیری از خرابی نیست؛
یه روش هوشمندانه برای کاهش هزینههای انرژی و افزایش طول عمر دستگاههاست.
وسایل برقی قبل از خراب شدن، معمولاً نشونههایی از خودشون بروز میدن.
اگر به این علائم توجه کنی، میتونی قبل از آسیب جدی یا افزایش مصرف برق، اونها رو سرویس یا تمیز کنی.
در ادامه چند مورد از واضحترین نشونهها رو میخونی:
وقتی ماشین لباسشویی بیش از حد میلرزه، کولر صدای سوت میده یا یخچال تقتق میکنه، یعنی یکی از قطعات درست کار نمیکنه یا فشار زیادی به موتور وارد شده.
در این حالت، سریع دستگاه رو خاموش کن و بعد از بررسی ظاهری، در صورت ادامهی صدا از یه سرویسکار کمک بگیر.
وسایل برقی در حالت عادی نباید حرارت زیادی تولید کنن.
اگر قسمت پشت یخچال، بدنهی کولر یا موتور جاروبرقی بیش از حد گرم میشن، احتمالاً مسیر گردش هوا بسته شده یا فیلتر نیاز به تمیزکاری داره.
اگر متوجه شدی قبض برق بدون دلیل خاصی افزایش پیدا کرده، معمولاً یکی از وسایل خونه بیش از حد انرژی مصرف میکنه.
با بررسی دما، صدا و میزان کارکرد وسایل میتونی منبع مشکل رو پیدا کنی.
بوی سوختگی ملایم، نشونهی فشار زیاد روی موتور یا سیمکشیه.
اگر چنین بویی حس کردی، سریع دستگاه رو از برق بکش و بررسی کن مسیر تهویه یا فیلترها بسته نباشن.
وقتی یخچال بهسختی خنک میکنه، کولر قدرت بادش کم شده یا لباسشویی خوب نمیشوره، یعنی زمان سرویس رسیده.
در این مرحله، معمولاً با تمیز کردن فیلترها یا بررسی سادهی اتصالات، عملکرد به حالت عادی برمیگرده.
بهطور کلی، هر تغییری در صدا، دما، بو یا راندمان دستگاه یه علامته.
اگر زود بهش واکنش نشون بدی، هم از خرابی جدی جلوگیری میکنی، هم هزینهی برق و تعمیر رو پایین میاری.
سرویس وسایل خونه اگر بدون برنامه انجام بشه، معمولاً یا فراموش میشه یا تا زمانی که دستگاه خراب نشه، به تعویق میافته.
اما با یه برنامهی ساده و منظم، میتونی مطمئن باشی همهی وسایل خونه همیشه در بهترین حالت کار میکنن.
در ادامه یه برنامه زمانی پیشنهادی برای سرویس وسایل پرمصرف رو میبینی:
تمیز کردن فیلتر کولر، جاروبرقی و لباسشویی
پاک کردن گرد و غبار پشت یخچال و وسایل گرمایشی
بررسی چفت بودن درب یخچال و سلامت لاستیک دور آن
خالی کردن سینی تخلیه و بررسی مسیر خروج آب
سرویس کامل کولر (ابتدای تابستان) یا بخاری (ابتدای زمستان)
چککردن فشار گاز یخچال یا فریزر در صورت نیاز
بررسی عملکرد ماشین ظرفشویی و جرمگیری با محلول مخصوص
تمیز کردن عمیق فیلتر هود آشپزخانه
بررسی سلامت سیمکشیها و محافظهای برق
بازدید کامل از لوازم بزرگ (مثل یخچال، کولر گازی، ماشین لباسشویی) توسط سرویسکار متخصص
تعویض فیلترهای دائمی یا قطعات مصرفی مثل لاستیک درب، تسمه و فیلتر هوا
با همین برنامهی ساده میتونی هم از خرابیهای ناگهانی جلوگیری کنی، هم قبض برق خونهت رو پایین بیاری.
اگر برات سخته همهی کارها رو به خاطر بسپری، میتونی یه چکلیست نگهداری ماهانه بسازی یا حتی یادآور گوشی رو تنظیم کنی تا هیچچیزی از قلم نیفته.
بیشتر ما تا وقتی یکی از وسایل خونه خراب نشه، یادمون نمیافته که باید به فکر سرویس و نگهداریش باشیم.
اما واقعیت اینه که پیشگیری همیشه بهتر و ارزانتر از تعمیره.
سرویس دورهای فقط مخصوص لوازم صنعتی یا بزرگ نیست؛
بلکه یه عادت ساده و هوشمندانهست که کمک میکنه وسایل خونهمون سالمتر کار کنن، برق کمتری مصرف کنن و دیرتر خراب بشن.
با رعایت چند نکته ساده مثل تمیز کردن فیلترها، چک کردن لاستیک درب یخچال، یا سرویس فصلی کولر،
میتونی مصرف انرژی رو تا چند ده درصد کاهش بدی و هزینهی تعمیرات رو هم به حداقل برسونی.
یادت باشه:
وسایل برقی خونه مثل بدن انسان هستن — اگر مرتب بررسی و مراقبت نشن، دیر یا زود از کار میافتن.
پس از امروز یه برنامهی ساده برای سرویس ماهانه و فصلی وسایل خونهت تنظیم کن.
این کار هم قبض برق رو سبکتر میکنه، هم عمر وسایلت رو چند برابر افزایش میده.
