رای چاپ رنگی کتاب می توان از یکی از دو روش دیجیتال یا افست استفاده کرد، چاپ دیجیتال نوعی چاپ است که در آن از دستگاه های دیجیتال و تمام اتوماتیک بهره گرفته و برای چاپ تعداد محدود کتاب مورد استفاده است. چاپ افست در واقع نوعی از چاپ «لیتوگرافی» است. در گذشته، برای این نوع چاپ از دستگاه های دستی و نیمه اتوماتیک بهره گرفته می شد ولی امروزه از دستگاه های اتوماتیک استفاده می شود.
چاپ دیجیتال بر دو نوع است:
1- چاپ تک رنگ یا مشکی (سیاه و سفید)
2- چاپ رنگی
چاپ افست نیز بر سه نوع است:
1- چاپ تک رنگ
2- چاپ دو رنگ
3- چاپ چهار رنگ
بدون شک، هزینه های چاپ رنگی کتاب -چه به صورت دیجیتال و چه به صورت افست- خیلی بیشتر از چاپ تک رنگ است. البته در صورتی که کتاب رنگی بخواهد در تیراژ زیر 500 نسخه انتشار یابد به صورت دیجیتال و در تیراژ بیش از 500 نسخه و تا 1000 نسخه از چاپ افست استفاده خواهد شد. البته چاپ دیجیتال این مزیت را دارد که در آن امکان چاپ همزمان کتاب به صورت تک رنگ و رنگی وجود دارد. همچنین از این مزیت برخوردار است که امکان چاپ کتاب در رنگ های مختلف و متفاوت با نسخه قبلی چاپ شده را دارد. بنابراین در چاپ رنگی کتاب، به طور کلی، چاپ دیجیتال مناسب تر است.
1- تعداد صفحات کتاب: هزینه چاپ متن رنگی یک کتاب را بر اساس تعداد فرم های آن (هر 16 صفحه از کتاب را اصطلاحاً یک فرم و هر 8 صفحه یک نیم فرم می گویند. هر 4 صفحه از کتاب را نیز یک لت می گویند) می سنجند. تعداد فرم های کتاب نیز بر اساس نسبت 8تایی از تعداد صفحات کتاب محاسبه می شود. همچنین هرینه چاپ رنگی کتاب به نسبت هزینه چاپ آن به صورت سیاه و سفید محاسبه می شود. هر فرم کتاب در دو دستگاه چاپ می شود؛
مثلا اگر چاپ هر دستگاه به صورت سیاه و سفید حدود 50 هزار تومان باشد، برای چاپ رنگی بیش از 5 برابر آن یعنی از 250 هزار تومان تا حدود 300 هزار تومان هزینه می برد. البته -به ویژه در چاپ دیجیتال- نسبت معکوسی بین تعداد صفحات کتاب رنگی و هزینه چاپ آن وجود دارد، یعنی هر چه تعداد صفحات بیشتر شود، درصد هزینه چاپ هر صفحه نیز کمتر بوده یا از تخفیف های ناشران برخوردار خواهد شد.
2- قطع کتاب: هزینه چاپ رنگی کتاب -همچون چاپ سیاه و سفید- بسته به قطع(اندازه) کتاب متفاوت است، چرا که تعداد صفحات کتاب نیز بسته به قطع آن متفاوت است. قطع های رایج در چاپ رنگی کتاب، رحلی و رقعی است، هرچند به صورت وزیری، پالتویی و جیبی هم می توان کتاب رنگی چاپ کرد.
3- جنس کاغذ: اینکه در چاپ رنگی از کاغذ تحریر استفاده شود یا کاغذ گلاسه و اینکه وزن آن چند گرم باشد در محاسبه هزینه های آن تأثیر خواهد داشت، چرا که کاغذ گلاسه از کاغذ تحریر و کاغذ مثلاً 80 گرمی از کاغذ 70 گرمی گرانتر است. هزینه کاغذ درجه یک، که هر بند آن شامل ۵۰۰ برگ است حدود ۶۰ تا ۹۰ هزارتومان است.
4- نوع رنگ: اینکه نوع رنگ به کار رفته در چاپ، مرکبی باشد یا تونری، در محاسبه هزینه چاپ رنگی کتاب اثرگذار خواهد بود.
5- تعداد رنگ: اینکه در صورت چاپ افست، کتاب بخواهد تک رنگ باشد یا دو رنگ یا چهار رنگ، با افزایش تعداد رنگ ها بر هزینه ها نیز افزوده شده و ممکن است تا چندین برابر افزایش یابد.
6- نوع جلد: اینکه جلد کتاب به صورت شومیز باشد یا گالینگور در محاسبه هزینه ها تفاوت خواهد گذاشت چرا که جلد گالینگور -که در چاپ رنگی بیشتر مورد استفاده است- از شومیز گران تر تمام می شود.
7- سایر موارد: مواردی چون سلفون کتاب (براق یا مات)، لبه برگردون (بدون لبه، یک لبه یا دو لبه)، و اینکه کتاب دارای عکس، جدول، نمودار و ... باشد یا نباشد و علاوه بر متن کتاب این موارد نیز بخواهد به صورت رنگی یا سیاه و سفید چاپ شود در محاسبه هزینه چاپ رنگی کتاب تأثیرگذار خواهد بود.
منبع: چاپ رنگی کتاب
