یکی از وجوهی که در گمرک از کالا های وارداتی دریافت می شود حقوق و عوارض است، که به آن حقوق ورودی گفته می شود. و نوعی مالیات غیر مستقیم می باشد. این مبلغ توسط گمرک وصول می شود.
البته سایر هزینه هایی نیز در گمرک بابت کالاهای وارداتی اخذ می شود که در مقابل انجام خدمات می باشد. مانند هزینه ایکس ری، باربری، انبارداری، آزمایش، استاندارد، توزین کالا و خدمات فوق العاده که شرایط و ضوابط آن مناسب با خدمات انجام شده تعیین می شود.
تعرفه در واقع نوعی معیار عددی یا رقمی (کد هشت رقمی) برای تعیین و شناسایی جایگاه کالاها در امر ترخیص کالا می باشد.
تعرفه گمرکی عبارت است از مالیات و عوارضی که دولت ها به دلایل حمایتی، مالی یا ترکیبی از آنها، از کالاها اخذ می کنند. اصطلاحا این دریافتی به حقوق گمرکی موسوم است. تعرفه گمرکی ممکن است بر اساس ارزش کالا دریافت گردد، که در این شرایط آن را تعرفه ارزشی می نامند.
اگر بخواهیم فرمول کوتاهی برای حقوق ورودی در نظر بگیریم :
حقوق ورودی = 4 درصد حقوق گمرکی + سود بازرگانی + سایر عوارض
سود بازرگانی در واقع یک نوع دریافتی توسط گمرک می باشد که صرفا از واردات قطعی گرفته خواهد شد. میزان این سود، توسط دولت تعیین می گردد .
اداره گمرک مسئول اخذ سود بازرگانی از کالاهای وارداتی است و به صورت ریالی اخذ می گردد.
سود بازرگانی به همراه حقوق گمرکی تشکیل حقوق ورودی را می دهند. سود بازرگانی در دل حقوق ورودی قرار می گیرد و بصورت جداگانه محاسبه نمی شود. دولت می تواند سود بازرگانی هر یک از کالاها را با توجه به سیاست های خود هر وقت لازم بداند کم یا زیاد کند.
نکته: حقوق ورودی و هزینه های انجام خدمات بدون در نظر گرفتن نو یا مستعمل بودن کالا، طبق ماخذ مقرر، به ترتیب توسط گمرک یا سازمان های ارائه دهنده خدمات وصول می شود.
فرمول محاسبه ی حقوق ورودی = ارزش کالا(CIF) + هزینه بیمه + هزینه حمل
مالیات ها و عوارض دیگر (به تناسب نوع و حجم کالا) شامل موارد زیر می باشد:
برخی موارد بر میزان حقوق ورودی گمرک تاثیر گذار است که در ادامه به برخی از آن ها می پردازیم.
در تعیین حقوق گمرکی از 3 روش استفاده می شود که در ادامه این سه روش را شرح می دهیم.