منظور از انبارهای گمرکی انبار مسقف، انبار غیر مسقف و محوطه است. که برای نگهداری کالاهای ورودی و صدوری گذاشته شده است. ترتیبات کنترل های گمرکی در این انبارها صورت می گیرد.
انبار به محل یا فضایی گفته می شود که یک یا چند کالای بازرگانی، صنعتی، مواد اولیه یا فراورده های مختلف در آن نگهداری و براساس سامانه ای صحیح طبقه بندی و تنظیم شود. مدت مجاز نگهداری کالا در انبارهای گمرک از تاریخی که کالا به انبار تحویل داده می شود3 ماه است. البته صاحبان کالا یا شرکت های حمل و نقل با ارائه علت موجه که به تشخیص گمرک رسیده باشد. با پرداخت هزینه اضافه تا دو ماه دیگر می توانند مدت زمان انبارداری را تمدید کنند.
انبارداری را با توجه به محل و موقعیت انبار، نحوه ساختن انبار، تاسیسات مورد نیاز، تنوع کالاهای ورودی به انبار، میزان حجم یا وزن موادی که درطی زمان معینی به انبار داخل یا از آن خارج می شود و… به صورت زیر تقسیم بندی می کنند:
در اماکن گمرکی مجموعه انبارداری گمرک به منظور ثبت و ضبط انواع و اقسام کالاهای ورودی و خروجی احداث شده است. منظور از اماکن گمرکی مناطق محصور تحت کلید گمرک می باشد.اماکن گمرکی عبارت است از:
برخی از کالاها هستند که شرایط نگهداری خاصی دارند. از این رو نمی توان همه کالاهای وارداتی و صادراتی را در یک نوع انبار و با امکانات یکسانی نگهداری کرد. برای مثال دارو و مواد غذایی نیاز به نگهداری در شرایط دمایی ویژه دارند. از این رو چندین مدل انبار با تجهیزات متفاوت در گمرک وجود دارد که در ادامه به شرح آن می پردازیم.
همانطور که از نام این انبارها پیداست، از تجهیزات و امکانات ویژه ای برخوردار نیستند و برای نگهداری کالاهای عادی به کار می روند.
از این انبارها برای نگهداری مواد شیمیایی و کالاهای قابل اشتعال استفاده می شود. به دلیل اشتعال زا بودن کالاهایی که درون این انبارها قرار می گیرند، لازم است تا تدابیر امنیتی خاصی همچون سیستم های ضد حریق برای این انبارها تعبیه شود.
کالاهایی همچون مواد غذایی، دارویی و… که نیاز به نگهداری در شرایط دمایی خاص دارند، در این انبارها ذخیره می شوند. از آنجایی که از این انبارها برای نگهداری کالاهای فاسد شدنی استفاده می شود، باید از سیستم های کنترل دمای ویژه برخوردار باشند.
اکثر انبارهای گمرکی در خود گمرک قرار دارند اما گاهی گمرک بنا بر شرایط خاصی مانند کمبود ظرفیت، از فضای انبارهای خصوصی نزدیک به محل گمرک (حداکثر فاصله از گمرک 50 کیلومتر) نیز استفاده می کند که مختص افراد حقیقی یا حقوقی خاصی است.
کالاهای مشکوک که وارد گمرک می شوند لازم است تا تعیین تکلیف شوند، اما این پروسه کمی زمانبر است. در مدت زمانی که کالا در حال تعیین تکلیف شدن است آن را در انبارهای کالاهای ضبط شده یا قضایی نگه میدارند.
برخی کالاها هستند که مخالف قوانین و مقررات گمرکات کشور هستند. این کالاها به عنوان کالاهای قاچاق شناخته می شوند و پس از توقیف در انبار کالاهای قاچاق نگهداری می شوند.
همانطور که از نام این انبارها پیداست، برای نگهداری کالاهایی که فاقد بسته بندی هستند استفاده می شود.
کالای متروکه در اماکن گمرکی:از زمانی که کالا وارد انبارهای گمرکی می شود، صاحب کالا موظف است تا ظرف مدت حداکثر 3 ماه نسبت به دریافت مجوزهای لازم و ترخیص کالا اقدام کند. گاهی پیش می آید که صاحب کالا قادر به دریافت مجوز در بازه ذکر شده نیست. در آن هنگام این مدت زمان با پرداخت هزینه انبارداری تا 2 ماه دیگر قابلیت تمدید دارد. در صورتی که صاحب کالا موفق به دریافت مجوز شود، یک ماه فرصت دارد تا کالای خود را از انبارهای گمرکی ترخیص کند (در صورت لزوم می توان این زمان را یک ماه دیگر تمدید کرد).
به طور کلی انبارداری شامل 3 مرحله است:
نکته: اگر امکانات لازم برای کالاهای فاسد شدنی و یا کالاهایی که نگهداری آن در گمرک هزینه اضافه ایجاد می کند. در انبارهای گمرکی وجود نداشته باشد. باید بلافاصله بعد از تخلیه ، تحویل و ترخیص کالا با مسئولیت صاحب کالا به انبار مناسب انجام گیرد. در غیر اینصورت گمرک هیچ گونه مسئولیتی در قبال آن ندارد.
پذیرش کالا در انبارها و اماکن گمرکی وقتی قبول می شود. که برای تحویل آن به گمرک اظهارنامه اجمالی یا اظهارنامه یا پروانه صادراتی یا پروانه ترانزیت یا پروانه ورود موقت ارائه شده باشد.
اخذ مدارک و اسناد ثبتی برای ورود محموله به انبار برای انبارداری ضروری است. باید مجوز لازم برای ورود محموله به انبار ارائه شود. زمانی که محموله به پشت درب انبار می رسد باید کنترل های نگهبانی و امنیتی انجام شود و بعد از آن کالا وارد محوطه پذیرش بشود. مسئول انبارداری کالا را با مشخصات اظهار شده از نظر شکل و تعداد چک می کند و در نهایت کالا ها از لحاظ وضعیت و انبارداری دسته بندی شده و به انبار مناسب ارسال می شود.
در صورت وجود هر گونه نقص در بسته بندی در زمان حمل و تخلیه و غیره، انبار موظف به تنظیم صورت جلسه با حضور مسئولین مربوطه و صاحب کالا یا نماینده آن می باشد در غیر این صورت گمرک ملزم به پرداخت خسارت می باشد.
برگ بارشماری یا تالی فرمی است که در آن اطلاعات اولیه محموله وارد می شود در واقع این فرم اطلاعاتی مرجع برای صدور قبض انبار می باشد. این اطلاعات درون سامانه یکپارچه وارد و فرم بازشماری یا تالی صادر می شود.
پس از تخلیه بار ممکن است که انبارداری با مغایرت کمی محموله با اطلاعات مندرج در فرم تالی و اسناد حمل مواجه بشود در این شرایط انبار وظیفه دارد که کسری یا اضافه بار را با حضور فورواردر و یا کریرو صاحب کالا یا نماینده قانونی آن و همچنین مدیر انبار صورت جلسه نماید و پس از امضا همه نفرات ضمیمه اسناد نماید.
بخوانید: قبض انبار گمرکی چیست؟ + 0 تا 100 دریافت قبض رسید گمرک
