مخزن فایبرگلاس امروزه دارای اهمیت زیادی بمنظور نگهداری آب آشامیدنی بین انواع مخازن ذخیره سیالات می باشد. انواع مخازن فایبرگلاس (با نامهای مشابهی همچون کامپوزیت، جی آر پی، اف آر پی و کامپوزیتی) همانند مخزن پلی اتیلن، امکان نگهداری آب در احجام مختلف و قابلیت راه اندازی و اجرا در محل را به راحتی دارا می باشند. مخزن آب grp، به لحاظ میزان ظرفیت، انعطاف پذیری بالایی را در طراحی دارند و دارای مقاومت محیطی، ضربه ای، ایستادگی شیمیایی و تنوع شکلی بسیار بالایی می باشند.
مدلهای مختلف مخازن فایبرگلاس دارای مقاومت مکانیکی بسیار بالایی نیز می باشند. مخزنهای مزبور میتوانند به صورت دفنی و غیردفنی و حتی قابل نصب روی سکوهای بلند در ارتفاعات نیز تولید گردند؛ گر چه قابلیت دفن در عمقهای بسیار زیاد را ندارند مگر اینکه با سازه نگهبان ایمنی مخازن تامین گردد. نکته مهم دیگر این است که مخازن فایبرگلس در برابر خطرناکترین سیالات اسیدی عملکردی عالی دارند و همچنین به حفظ کیفیت سیالات کمک شایانی می کنند.
از همین رو انواع مخزن فایبرگلاس هم برای نگهداری آب شرب و هم ذخیره اسیدها و سیالات شیمیایی کاربردی ویژه دارند. اما از دیگر کاربردها و مزایای این مخازن چه می دانید؟!. مطمئن باشید هنوز دنیایی از ناگفته ها در رابطه با مخازن محبوب فایبرگلس باقی مانده است … . با ما همراه باشید.
مخزن های فایبرگلس دارای مزایای گوناگونی هستند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد:
همه این مزایا در حالی است که انواع مخزن آب فایبرگلاس با توجه به فرایند تولید می توانند دارای معایبی، به خصوص در حین بهره برداری باشند. از جمله معایب مخازن جی آر پی میتوان به بحث رشد ترک آنها اشاره کرد.
مخازن فایبرگلاس میتوانند به راحتی و در اثر تنش های مداوم سیکلیک دچار ترک خوردگی های ریز شده و در صورت عدم رسیدگی، آسیب های جدی به مخزن وارد نمایند. مخازن آب شرب کامپوزیت مدولار که توسط فرایند SMC تولید میگردند، دچار این مشکل می شوند. مشکلی که یکی از معایب این نوع مخازن است.
این موضوع در مخازن فایبرگلاس نگهداری سیالات خورنده کمی پیچیده تر از دیگر مخزن ها است. مخزن های فایبرگلاس نگهداری سیالات خورنده در صورتی که دچار مشکل نشتی شوند، پروسه تعمیر بسیار پیچیده ای دارند. به همین دلیل استفاده از مخازن چند لایه پلی اتیلنی یکپارچه بنظر بهترین انتخاب برای استفاده بمنظور مخزن اسید می باشد.
از دیگر معایب مخازن فایبرگلاس تولید شده به روش SMC امکان نفوذ بیش از حد آب در زیر لایه رزین پخت شده سطح مدول های مخزن می باشد. ورود آب به زیر ناحیه غنی از رزین سطح پنل های کامپوزیت، میتواند سبب تجمع باکتری در آن محل گردد. مخازن کامپوزیتی پیش ساخته در صورت وقوع نشتی تعمیر بسیار دشواری دارند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته بر روی مخزن مدولار کامپوزیتی، امکان نشتی این مخازن در مناطق زلزله خیز بعد از وقوع زلزله بسیار بالا می باشد.
مخزن فایبرگلاس قابلیت تولید در هر ابعادی را (بسته به سفارش) دارا می باشد. به همین دلیل میتوان به چندین شکل متفاوت این مخازن را تولید نمود. برخی از این دسته بندی های پرکاربرد و مهم که هر کدام دارای ویژگیهای منحصر بفرد خود هستند، عبارتند از:
مخزن فایبرگلاس سطحی بر روی زمین نصب میشود. مخازن سطحی کامپوزیتی (GRP) بیش از هر نوع تانکر دیگری میتواند آب و دیگر سیالات را به لحاظ ظرفیتی در خود ذخیره کند. همچنین تنوع سیالات نگهداری شده در این تانکرها نیز بسیار بالاست. چرا که از آب های شرب و آبهای حاصل از بارندگی گرفتــــــــــه تــــــــا سیالات قلیایی و حاصل از ضایعات، همه و همه میتوانند در این مخازن نگهداری شوند.
این نوع مخازن با مقطع دایره یا بیضی شکل با ابعاد مشخص تولید میشود. مخزن عمودی یا مخزن استوانه ای کامپوزیت معمولاَ برای فشارها و ظرفیتهای محدودی طراحی میگردند. بطوریکه در ظرفیتهایی نظیر 40 الی 45 مترمکعب و با حداکثر تحمل فشار 30 بار، عملکردی عالی دارند. چنانچه قصد سفارش این نوع مخزن فایبرگلاس در ظرفیتهای بیشتر را دارید، توصیه میشود با متخصصین شرکت پایپ گستر تماس حاصل نمایید.
درواقع به منظور افزایش ظرفیت چنین مدلهایی، بایستی شرایط اقلیمی و فضایی پروژه و نوع سیال به دقت بررسی شود. علاوه بر نوع سیال، «مقدار PH» سال نیز مهم است. مخزن استوانه ای جی آر پی بطور خاص برای سیالاتی در محدوده‌ی پی هاش «2 الی 12.5» طراحی میشوند.
این نوع مخزن همانند سایر مخازن افقی در روی زمین یا زیر زمین هم دفن می گردد. به بیان دقیقتر میتوان گفت که هرزمان که فضای قفیزیکی کمی در دسترس باشد، استفاده از مخزن فایبرگلاس دفنی بهترین گزینه ممکن است. زیرا هیچگونه فضای محیطی را در پروژه اشغال نخواهد کرد. مخازن دفنی کامپوزیتی به منظور ذخیره سازی آب آشامیدنی، پسابهای فاضلابی و آبهای سطحی و آبهای بارندگی، گزینه ای عالی بشمار می آیند.
این نوع از تانکرها بدلیل داشتن حالت (CUBE) بسیار پرطرفدار است. مخزن فایبرگلاس مکعبی عمری تقریباَ 20 ساله در بازار کشور ایران دارد. اما بدلیل کاربرد و عملکرد عالی برای نگهداری سیالاتی با PH متوسط و همچنین تحمل ظرفیتهای بالای آب (تا حدود 3000 متر مکعب!)، بسیار محبوب و پرتقاضا شده است.
البته برای گسترش پذیری در چنین ظرفیتهایی، از پنل های کامپوزیت بهره گرفته میشود. این پنلها با چفت و بست کاملاَ دقیق و مناسب در کنار همدیگر جای میگیرند و گسترش ابعادی و ظرفیتی مخزن کامپوزیت مکعبی را ممکن میسازند. ضمناَ هزینه ساخت این نوع منابع نیز کم بوده و درنتیجه قیمت مخزن فایبرگلاس مکعبی بسیار مناسب است. حمل و نقل و همچنین فرآیند نصب و اجرای مخازن کامپوزیتی مکعبی بسیار راحت و بی دردسر است. مزایای دیگر این شکل فایبرگلاس سبکی است.
تمامی سیالات اعم از خنثی، اسیدی و قلیایی با دامنه اسیدیتیه از 1 تا 12 با دمای نهایتا تا 120 درجه را می توان داخل مخزن فایبرگلاس و یا کامپوزیت نگهداری کرد. از مخزن فایبرگلس می توان جهت ساخت:
استفاده نمود.
همانطور که می دانید، آب هر روز کمیاب تر و با ارزش تر می شود و به همین دلیل است که دیگر نمی توانیم آن را دور بریزیم حتی اگر کثیف باشد و به همین دلیل توصیه می شود که آب باران ها و پساب ها را در بسیاری از فعالیتهای دیگر مانند آبیاری استفاده کرد چرا که با توجه به کمبود روز افزون آب، نگهداری و استفاده مجدد از آن ضروری است.
یک مخزن فایبرگلاس می تواند جهت نگهداری پساب های خاکستری یا آب های سطحی در رو یا زیر زمین و بصورت دفنی مورد استفاده قرار گیرد.
سوخت هم یک منبع با ارزش دیگر است که می تواند با ایمنی تمام در یک مخزن فایبرگلاس نگهداری شود. بدون اینکه ویژگی های اصلی آن از بین برود یا تغییر کند. در حقیقت یکی از ویژگیهای بارز مخزن سوخت کامپوزیتی، حفظ ویژگیهای ماهیتی و کیفیت سیال است. بسیاری از صنایع برای تامین سوخت ماشین آلات خود نیازمند نگهداری سوخت هایی مانند نفت و بنزین در مخازن امن هستند. عدم نشت مخازن فایبرگلاس در محصولات سوختی از دو جهت بسیار ارزشمند است:
آب مصرفی انسان یا همان آب شرب پرمصرف ترین مایع مورد استفاده در جهان است. بطوریکه از آن به عنوان مایع حیات هم یاد می شود و مورد نیاز همه در منزل یا کارخانه یا صنایع است. آب آشامیدنی هم برای مصرف انسان و هم برای فعالیت های مختلف که در آن به آب آشامیدنی نیاز است. فعالیتهایی مانند تمیز کردن و ضد عفونی مواد و غذا. به‌همین دلیل باید بصورتی نگهداری شود که نه تنها آلوده نشود؛ بلکه طعم و رنگ آن نیز تغییر نکند. یک مخزن فایبرگلاس نگهداری آب شرب، بصورت کاملا بهداشتی آب و سایر مایعات بهداشتی را بهتر از هر نوع مخزن دیگری نگهداری می کند.
بمنظور نگهداری، ذخیره و انتقال انواع اسیدهای خورنده و مواد شیمیایی سمی، مشخصاَ خرید مخزن اسید فایبرگلاس بهترین انتخاب ممکن است. در واقع برای کارخانه هایی که با مواد سمی و شیمیایی کار می کنند، خرید مخزن اسید کامپوزیتی امری واجب است. چرا که تا زمانی که از این مواد سمی استفاده میشود، بایستی به شکل ایمن نگه داشته شوند. در غیر اینصورت مواد شیمیایی می توانند مناطق کاری، سلامت پرسنل و محله های مسکونی را مورد تهدید قرار دهند.
مخزن اسید فایبرگلاس از مواد شیمیایی و اسیدی به بهترین و امن ترین شکل نگهداری می کند. بطوریکه هیچ گونه تغییری در غلظت و خواص این مواد پدید نمی آید و ماده شیمیایی دیگری را وارد آن نمی کند. همچنین مانع بروز تغییرات شیمیایی در اثر تابش نور خورشید یا اشعه ماورا بنفش و نفوذ گرد و خاک می شود. مخازن پلیمری مانند پلی پروپیلن، پلی اتیلن و فایبرگلس، بطور کلی در برخورد با اسیدهای با غلظت پایین، هیچگونه واکنش شیمیایی از خود نشان نمی دهند. اما برای ذخیره و انتقال اسیدهای با غلظت بالا، کامپوزیت (فایبرگلاس) مسلماَ بهترین گزینه خواهد بود.
انواع روش های تولید مخزن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس سفیدرنگ پرکاربرد با استفاده از روش های متعددی تولید میشود که در زیر به آنها اشاره شده است:
جالب است بدانید که مخازن طراحی شده با استفاده از روش های دستی، در محل پروژه قابل تولید می باشند. کیفیت بالای آب، عدم جرم پذیری، مقاومت محیطی بسیار بالا از جمله مزایای این مخزن فایبرگلاس می باشد.
بطورکلی مخزن فایبرگلاس در دو مدل:
ساخته شده و عمدتاَ به صورتهای پنلی (یکپارچه) و مونتاژی (مونتاژ در داخل کارخانه) تولید میشوند. انواع مخزن کامپوزیتی مکعبی (پنلی)، از جمله محصولات پرفروش این حوزه در بازار ادوات و تجهیزات آب و فاضلاب به شمار می‌رود.
مخزن SMC فایبرگلاس، فرآیند حاصل از مواد تقویت شده کامپوزیتی می باشد که بهترین نوع فایبرگلس است. این فرآیند بدین صورت است که رشته های طولانی مواد کامپوزیتی (X> 1 “) ، معمولاً الیاف کربن درون یک حمام از رزین ترموست (نوعاً رزین پلی استر، رزین استر وینیل یا رزین اپوکسی) ساخته می شود.
الیاف طولانی تر در SMC منجر به خواص مقاومت بهتری نسبت به محصولات استاندارد قالب گیری فله (BMC) می شود. بیاد داشته باشید که در کنار مزایای مناسب، ساخت مخازن کامپوزیت SMC دارای معایب خاص خود نیز میباشد!!
مخازن آب GRP یا مخازن آب پلاستیکی تقویت شده شفاف، اکنون پیشروترین واحد استاندارد نگهداری آب در صنعت است که در حال حاضر در بازار یافت می شود. مخازن GRP با توجه به طراحی سبک، محکم و در عین حال قابل استفاده از فایبرگلاس، ذخیره سازی ایمن آب را بدون خطر خوردگی یا آلودگی باکتری ها فراهم می کنند.
نصب مخزن فایبرگلاس، چه در مدلهای پنلی و چه در مدلهای دفنی و استوانه ای، بایستی توسط مهندسین خبره و باتجربه انجام شود. همچنین در هنگام نصب مخزن کامپوزیت (در تمامی مدلها)، به 2 نکته اساسی همواره توجه نمایید:
نصب دفنی مخزن فایبرگلاس با حساسیت بسیار بیشتری همراه است. چراکه نوع حفر گودال، میزان ارتفاع حفر، مقاومت لایه زیرین بستر، متراکم سازی خاک یا اجرای لایه بتنی، الک خاک، چگونگی خاکریزی اطراف مخزن فایبرگلس، عاری ساختن کف از قلوه سنگ و اشیای تیز و… بایستی به هنگام نصب دفنی مورد آنالیز و بررسی قرار گیرد.
بطور کلی نصب این مخازن به دو شکل مونتاژ در کارخانه و دمونتاژ در محل پروژه انجام میگیرد. در حالت مونتاژ، تمامی کارهای ساخت مخزن در کارخانه انجام میگردد و فقط برای نصب نهایی به محیط پروژه انتقال پیدا میکند. گاهاَ نیز به دلیل ظرفیتهای زیاد و سخت بودن روند انتقال به مقصد، از روش تولید دمونتاژ استفاده میشود. دمونتاژ به پیکره بندی قطعات مختلف مخزن فایبرگلاس در محیط نصب (محل پروژه یا صنعت) اطلاق میشود.
نگهداری مخزن فایبرگلاس یا کامپوزیت، کار چندان سخت و پیچیده ای نمی باشد. در حقیقت با توجه به عدم وجود سیستمهای الکتریکی در این تجهیزات، تنها کافیست که به شکل منظم و دوره ای به پاکسازی و شستشوی مناسب این مخازن بپردازید. همچنین از وارد آمدن ضربات سنگین و فشارهای زیاد به بدنه این تجهیزات جلوگیری کنید. شستشوی دوره ای مخزن کامپوزیت، می تواند به حفظ مایعات و مواد شیمیایی که در آن ذخیره می شود، کمک کند.
کارایی انواع مخزن فایبرگلاس را میتوان به دو دسته «صنعتی» و «غیرصنعتی» تقسیم بندی نمود. اساس تعیین ظرفیت در موارد صنعتی با توجه به میزان تولید، انتقال، مصرف و… می باشد. اما باید گفت که کاربردهای غیرصنعتی بیشتر مربوط به موارد ساختمانی و آپارتمانی می باشد. در اینجاست که پارامترهایی همچون:
به میان می آید. برای آشنایی بیشتر با میزان حدودی نوع مصرف ساختمانی، به جدول ظرفیت مخزن فایبرگلاس در زیر توجه نمایید.
در صنعت علی الخصوص صنعت تولید، همیشه سعی بر استفاده از بهترین متریال برای ایمنی بیشتر و کیفیت برتر بوده است. انواع محصولات فایبرگلاس با ویژگیهای خاصی که دارند، این روزها بیشتر در مواردی نظیر:
و … مورد استفاده هستند.
پارامترهای تاثیر گذار در قیمت مخزن فایبرگلاس عبارتند از:
SMC از جمله شیوه های نوین در بحث تولید تجهیزات صنعتی – خدماتی است. به بیان دقیقتر، سیستم تولید SMC یکی از رایج ترین و بهترین شیوه های تولید انواع تجهیزات حوزه آب و فاضلابی مانند مخازن پلی اتیلن و فایبرگلس، درب منهول و… می باشد.
مخازن SMC دارای بالاترین قیمت در بین انواع مخازن فایبرگلس می باشد. در عین حال صرفا برای مخازن نگهداری آب آشامیدنی در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرند. چنانچه بخواهید از این نوع مخزن و سیستم ساخت خاص آن برای نگهداری و انتقال اسیدها استفاده کنید، قطعاَ با مشکلات عدیده ای مواجه خواهید شد.
