شهاب میرشکاری/ لذت یا خوشبختی
نویسنده: شهاب میرشکاری
قاطی (کردن یا شدن) مفهوم "لذت بردن" و "خوشبختی"؛
یعنی دو تا از مهمترین احساسات مثبت در همه ما، منجر به چالش های فرهنگی جدی در دنیای مدرن شده است.
در حالی که میان این دو تفاوت های بنیادین وجود دارد و درک تفاوت آنها می تواند راهگشای کلیدی برای خلاصی از خیلی از مشکلات امروز و فردای ما باشد.
هفت تفاوت اساسی میان "لذت" و "خوشبختی" به شرح ذیل است:
۱. لذت گذرا و خوشبختی بلندمدت است.
۲. لذت مادی ولی خوشبختی معنوی است.
۳. لذت گرفتنی، در حالی که خوشبختی بخشیدنی است.
۴. لذت با مادیات به دست می آید، اما خوشبختی با مادیات به دست نمی آید.
۵. لذت در تنهایی بدست می آید، اما خوشبختی در گروه های اجتماعی.
۶. لذت افراطی منجر به اعتیاد می شود (چه اعتیاد به مواد چه اعتیاد به رفتار)، در حالی که چیزی به عنوان اعتیاد به خوشبختی وجود ندارد.
۷. هفتمین تفاوت که مهمترین آنهاست: لذت بر پایه دوپامین است و خوشبختی بر پایه سروتونین!
این دو بیوشیمی(دوپامین و سروتونین) دو ناقل عصبی هستند.
این دو ماده را مغز تولید می کند و سلول های عصبی از طریق این دو با یکدیگر در ارتباط هستند.
دوپامین منجر به تحریک نورون بعدی شده و تحریک مکرر نورون ها منجر به مرگ آنها می شود. بنابراین نورون ها یک مکانیسم دفاعی ایجاد می کنند که باعث کاهش تعداد گیرنده ها شده (سرکوب محرک) تا آسیب را کاهش دهند.
اندکی توجه:
به عنوان مثال، هرچه بیشتر مواد استفاده کنید، (میزان تحریک بیشتر) و (تعداد گیرنده ها کمتر) می شود.
بنابراین دفعه بعدی برای اینکه به میزان تحریک قبلی دست یابید، (مواد بیشتر و بیشتر و بیشتری استفاده می کنید)...
تا اینکه در ازای مصرف یک عالمه محرک، هیچ چیزی دستگیرتان نمی شود! به این وضعیت (تلرانس) می گویند
اعتیاد وقتی است که نورون ها شروع به مردن می کنند...!
اما در مقابل:
(سروتونین بازدارنده است نه محرک)
گیرنده را مهار می کند تا بتواند خرسندی را به وجود آورد و قدرت مراقبه را افزایش دهد.
بنابراین اصلا نمی توانید در مصرف سروتونین زیاده روی کنید. کاری که سروتونین می کند (کاهش سرعت نورون ها بجای سرعت بخشیدن به آنهاست)
این کار به فرایند خرسندی منجر می شود و اگر بخواهید می توانید به احساس یکی بودن با جهان برسید که آنرا خوشبختی می نامیم.
(نیم نگاه)
اما یک چیز وجود دارد که سروتونین را کمرنگ می کند! ... هر چه بیشتر دنبال لذت بردن باشید، کمتر احساس خوشبختی می کنید!
(مثال ساده)
لاوگاس (کازینو و اعتیاد به قمار ناشی از تشنگی برای خوشبختی و افتادن در دام لذت کسب سودهای باد آورده!)، خیابان مدیسون و وال استریت (بورس ها و تعقیب خوشبختی با لذت بردن از سودهای عجیب و اعتیاد به انجام معاملات پی در پی!)، سیلیکون ولی (وی سی هایی که در هر چند هزار کیس یکیشون چند صد یا چند هزار درصد رشد میکنند و انسان وسوسه می شود که برای تحقق خوشبختی در این صنعت سرمایه گذاری کند)، واشنگتن دی سی (مراکز سیاسی و قدرت و لابی های اقتصادی)، همه و همه به روشی خاص و هماهنگ اصطلاح خوشبختی و لذت را بجای هم بکار می برند و در هم می آمیزند تا ما بتوانیم خوشبختی را بخریم!
بنابراین آنها می توانند آشغال هایشان را به ما بفروشند! و اقتصاد آمریکا (و عموما اقتصادها) بر همین اساس است؛ یعنی بر اساس مواد عشرت طلبانه این کار انجام می شود. موادی که بر اساس لذت پیش می روند نه خوشبختی! و در این روند ما قطعا ناراضی تر شده ایم و مسئله اینجاست که تا ندانیم مشکل از کجاست، نمی توانیم آنرا برطرف کنیم....
نویسنده :شهاب میرشکاری
منبع مقاله:
?ترجمه از دکتر رابرت لاستیگ؛ متخصص غدد
