حتماً تا حالا براتون پیش اومده که نمیدونی توی کار یا زندگیت چه تصمیمی بگیری، توی روابط یا حتی برای پیشرفت شخصی. خب خیلیها وقتایی که به مشکل برمیخورن به سراغ تراپیستها یا مشاورها میرن تا بتونن مشکلشون رو حل کنن. اما کوچینگ یه چیز دیگهست! خیلی وقتا در واقع مشکلی وجود نداره، حتی خیلی وقتا خودتون احساس میکنید که توانایی و قدرتش رو دارید که کارهاتون رو راست و ریست کنید، فقط نمیدونید چطوری و از کجا شروعشون کنید.
بخوایم ساده تر بگیم، کوچینگ برای اوناییه که دنبال رشد و پیشرفت هستن؛ اونایی که میخوان از جایی که الان هستن، به جای بهتری برسن. مثل وقتی که یه مربی ورزشی داری که کمکت میکنه به فرم ایدهآلت برسی، کوچ هم توی زندگی و کار، کمک میکنه هدفهات رو خودت مشخص کنی و با یه برنامه درست، بری سمتشون.
مثلاً شاید بخوای توی شغلت ترفیع بگیری یا استارتاپ خودت رو راه بندازی، در این مواقع کوچینگ خیلی می تونه کمک کنه. اینطوری دیگه سردرگم نمیمونی و خیلی سریعتر و با انگیزهتر به هدفهات میرسی.
وقتی حرف از کوچینگ میشه، خیلیها سریع فکر میکنن که کوچینگ همون مشاوره یا تراپی یا حتی منتورینگ هست. ولی مفهوم کوچینگ با همه اینا فرق داره!
کوچینگ هنر استفاده از مهارتهاست. یعنی کوچینگ کمکت میکنه تا خودت رو بهتر بشناسی، تواناییهات رو کشف کنی و ازشون برای رسیدن به هدفهات استفاده کنی. اما اشتباه نکنید! باید بدونید که:
· کوچینگ مشاوره نیست. مشاور بهت میگه چیکار کنی و چی درسته، ولی کوچ فقط راه رو نشونت میده تا خودت تصمیم بگیری.
· منتورینگ نیست، چون منتور تجربیات خودش رو باهات به اشتراک میذاره و از راههایی که خودش رفته میگه، اما کوچ تو رو هدایت میکنه که خودت مسیرت رو بسازی.
· تراپی هم نیست، چون تراپی بیشتر به گذشته و مشکلاتت نگاه میکنه، ولی کوچینگ به آینده و هدفت تمرکز می کنه.
· حتی آموزش هم نیست، چون معلم بهت چیزای جدید یاد میده، اما کوچینگ بهت کمک میکنه چیزایی که بلدی رو بهتر استفاده کنی.
· کوچینگ یه گفتگوی دوستانه هم نیست. البته فضای کوچینگ دوستانه و راحت هست، ولی هدفمنده و بر اساس یه چهارچوب مشخص پیش میره و در آخر باید به یک نتیجه مشخص برسه.
· و در آخر، کوچینگ مربیگری هم نیست. مربی بهت میگه چطور تمرین کنی و چه حرکتی درسته، ولی کوچ توی زندگی راهنماییت میکنه که خودت به جوابها برسی.
واقعیت اینه که همه این روشها (مشاوره، منتورینگ، تراپی و...) جایگاه و ارزش خودشون رو دارن. کوچینگ قرار نیست جایگزین اینا بشه یا بگیم که از بقیه بهتره. هرکس با توجه به شرایط و نیازهاش، باید روش مناسب خودش رو پیدا کنه. پس هر کدوم از اینا در جای خودشون مفیدن، ولی کوچینگ بهت کمک میکنه با تواناییهای خودت، به بهترین نسخه از خودت تبدیل بشی!
خیلیها وقتی اسم کوچینگ رو میشنون، میپرسن: «خب کوچ دقیقا چه کاری برامون انجام میده؟». در جواب باید گفت، کوچ مثل یه پرسشگر کنجکاو و یه شنونده دقیقه که بدون قضاوت کنارته و کمکت میکنه مسیرت رو پیدا کنی.
· کوچ باور داره که جواب همه چالشها تو خودت هست. یعنی بهت نمیگه چیکار کنی، بلکه کمک میکنه خودت جواب رو پیدا کنی. مثلاً فرض کن یه مشکل کاری داری؛ کوچ سوالهایی میپرسه که ذهنت باز بشه و خودت بهترین راهحل رو پیدا کنی.
· وظیفه کوچ اینه که بهت کمک کنه خودت و باورهات رو بهتر بشناسی و بفهمی چه چیزایی مانع رشد و پیشرفتت شده. کوچ بهت نشون میده که کجاها نقاط کور داری؛ یعنی چیزایی که خودت نمیبینی ولی تاثیر زیادی روی عملکردت دارن.
· یکی دیگه از وظایف کوچ اینه که باورهای محدودکنندهات رو به چالش بکشه. یعنی اگر فکر میکنی یه کاری رو نمیتونی انجام بدی یا یه محدودیتی داری، کوچ بهت کمک میکنه از چارچوبهای ذهنی خودت خارج بشی و بزرگتر فکر کنی.
· برنامهریزی و اقدام هم بخش مهمی از کوچینگ هست. کوچ کمکت میکنه برای رسیدن به هدفهات برنامهریزی کنی و بهت انگیزه میده تا اقدامات لازم رو انجام بدی. حتی وقتی کارها طبق برنامه پیش نره، کوچ بدون قضاوت کنارت میمونه تا ببینی چطوری میتونی از موانع عبور کنی.
· در کل، کوچ تو رو همراهی میکنه که از نقطه A (جایی که الان هستی) به نقطه B (جایی که میخوای بری) برسی.
شاید با خودت فکر کنی کوچینگ فقط برای کار و بیزینسه، ولی واقعیت اینه که کوچینگ میتونه توی زمینههای مختلف زندگی بهت کمک کنه. بیا چندتا از این زمینهها رو با هم مرور کنیم:
لایف کوچ بهت کمک میکنه عملکردت تو بخشهای مختلف زندگی بهتر بشه و چالشهای روزمرهت رو راحتتر پشت سر بذاری. لایف کوچینگ بهت کمک میکنه که بتونی مسائل شخصی، روابط خانوادگی یا حتی رشد فردیت رو بهتر مدیریت کنی. البته لایف کوچینگ یک شاخه گسترده هستش و قول میدم که در یک پست دیگه به طور کامل کوچینگ زندگی و مزیتهاش رو بهتون معرفی کنم.
توی بیزینس کوچینگ، کوچ بهت کمک میکنه چالشهای کارت رو حل کنی و از فرصتهای رشد کسبوکارت بهتر استفاده کنی. بیزینس کوچ کمکت میکنه نقاط قوتت رو شناسایی کنی و توی مسیر موفقیت قدم برداری. کوچینگ کسب و کار هم یکی از شاخه های گسترده و خیلی پر استفاده ی کوچینگ است که در یک پست جداگانه بیزینس کوچینگ و تاثیراتش رو توضیح میدیم.
تو این نوع کوچینگ، روی ارتباطات بین کارکنان، مهارتهای مدیران و حل مشکلات سازمانی کار میشه تا بهرهوری کل سازمان بره بالا. حتی میتونی با یادگیری مهارتهای کوچینگ، خودت بهعنوان یه مدیر کوچ عمل کنی!
امروزه مدیرهایی که از روشهای سنتی مدیریت فاصله گرفتن و از کوچینگ برای رهبری تیمشون استفاده میکنن، خیلی موفقترن. این سبک مدیریتی باعث میشه کارکنان با همدلی و انگیزه بیشتری کار کنن و همه برای یه هدف مشخص تلاش کنن. اینطوری هم بازدهی بالا میره و هم سودآوری بیشتر میشه.
اگه کسبوکار یا سازمانت تو محیطی پر از تغییرات سریع فعالیت میکنه، اجایل کوچینگ بهت کمک میکنه که انعطافپذیرتر بشی. این نوع کوچینگ بهت یاد میده چطور با تغییرات سریع کنار بیای و خودت رو بهسرعت با شرایط جدید وفق بدی.
اگه دنبال اینی که روی رشد شخصی خودت کار کنی و به بهترین نسخه خودت تبدیل بشی، کوچینگ توسعه فردی گزینه ایدهآلیه. کوچ توسعه فردی بهت کمک میکنه روی نقاط قوتت تمرکز کنی، موانع رو شناسایی کنی و یه استراتژی برای رسیدن به اهدافت بچینی.
کوچینگ انواع مختلفی داره و بسته به نوعش، جلسات میتونن به شکلهای متفاوتی برگزار بشن. چند مدل رایج از جلسات کوچینگ رو با هم مرور میکنیم:
توی کوچینگ فردی، کوچ به صورت اختصاصی با یه نفر کار میکنه. این نوع کوچینگ کاملاً شخصیسازی شدهست و تمام تمرکز کوچ روی شرایط و نیازهای همون فرده.
اگه کوچینگ به صورت گروهی برگزار بشه، معمولاً بین ۴ تا ۱۰ نفر از افراد با هدف یا موضوع مشترک دور هم جمع میشن. این نوع کوچینگ توی شرکتها یا سازمانها رایجه و بهش کوچینگ تیمی هم میگن.
با پیشرفت تکنولوژی، کوچینگ مجازی هم حسابی محبوب شده. این جلسات به صورت آنلاین و از طریق پلتفرمهای دیجیتال برگزار میشن. ویژگی مهم کوچینگ مجازی اینه که هیچ محدودیتی از نظر مکان وجود نداره، یعنی میتونی از هر جایی که هستی، کوچ خودت رو انتخاب کنی و جلسات رو برگزار کنی. کوچینگ مجازی برای کسایی که دسترسی حضوری به کوچ ندارن یا زمانبندیهای سختی دارن، گزینه خیلی خوبی محسوب میشه.
