وردپرس (WordPress) یک سیستم توزیع محتوا (Content Management System) است که به آن CMS هم می‌گویند و طبق تعریف، سیستمی است که به کاربران امکان می‌دهد بدون اینکه بخواهند برنامه‌نویسی کنند و یا حتی اطلاعاتی در این زمینه داشته باشند، محتوای خود را در یک وب‌سایت منتشر کنند و البته وردپرس به‌عنوان پرچمدارِ سیستم‌های مدیریت محتوا، حالا دیگر آنقدر پیشرفت کرده است که تقریباً همه‌ی ویژگی‌هایی که یک وب‌سایت کاملاً حرفه‌ای به آن نیاز دارد را هم در به کاربران ارائه می‌دهد.
از طرفی، اگر به امکانات بیشتری نیاز پیدا کنید، می‌توانید با نصب افزونه و باز هم بدون کدنویسی، آن را به سایت اضافه کنید.
همین افزونه‌ها و قالب‌های وردپرس است که باعث شده‌اند به محبوب‌ترین گزینه برای طراحی انواع سایت تبدیل شود.
تاریخچه وردپرس
وردپرس در 27 می سال 2003 توسط مت مولنوگ عرضه شد. این نرم‌افزار در ابتدا به‌طور گسترده از سمت وبلاگ نویسان مورد استقبال قرار گرفت. بعد از گذشت مدتی این پروژه توسعه داده شد و بهصورت یک برنامه منبع باز و رایگان در اختیار همه قرار گرفت و همان‌طور که قبل‌تر توضیح دادیم WordPress با یک جامعه فعال بهصورت کاملا خودجوش و فریلنسر برای توسعه وردپرس تلاش می‌کنند.
تا اینجا متوجه شدیم که برای راه‌اندازی یک وب‌سایت سیستم‌های مدیریت محتوای زیادی در دسترس هستند که برخی از آنها نسبت به بقیه برتری‌هایی دارند، وردپرس یک سیستم مدیریت محتوا متشکل از قالب‌ها و پوسته‌های بسیار متنوع است که بهصورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد، شما با استفاده از این سیستم بدون داشتن مهارت در برنامه‌نویسی می‌توانید سایت خود را راه‌اندازی کنید.
مهارت برنامه‌نویسی از مواردی است که افراد فکر می‌کنند بدون داشتن این مهارت قادر نیستند فعالیتی در اینترنت داشته باشند اما سیستم مدیریت محتوا این امکان را به افراد داده است که بدون نیاز به پیش‌زمینه‌ای در مورد برنامه‌نویسی بتوانند به آسانی کسب‌‌‌وکار اینترنتی خود را راه بیندازند، البته این سیستم برای افرادی که قابلیت برنامه‌نویسی نیز دارند مناسب است و کاربران می‌توانند با کدنویسی هرگونه شخصی‌سازی را در وب‌سایت خود انجام دهند و صاحب یک وب‌سایت حرفه‌ای شوند.
حتی اگر مهارت کدنویسی نداشته باشید و قصد داشته باشید یک ویژگی یا امکان را به وب‌سایت خود اضافه کنید می‌توانید آن را به دست یک برنامه نویس بسپارید.
از دیگر ویژگی‌های وردپرس می‌تونیم به منبع باز بودن آن اشاره کنیم یعنی اینکه این سیستم به شما منابع رایگانی را ارائه می‌کند و در واقع شما بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای می‌توانید به طور کامل از منابع وردپرس استفاده کنید. کد منبع یک نرم‌افزار بخشی از نرم‌افزار است که کاربران آن را نمی‌بینند و نمی‌توانند کد را تغییر دهند حال کد منبع باز به این صورت است که به کاربر اجازه‌ی دسترسی به کدها را می‌دهد و کاربران می‌توانند در این کدها تغییراتی را ایجاد کنند.
از ویژگی‌ها و قابلیت‌های خوب ورد پرس میتوانیم به موارد زیر به صورت خلاصه اشاره کنیم:
امنیت بالا، سئوی قوی، رسپانسیو یا همان واکنش گرا بودن سایت (واکنش گرا بودن سایت یعنی سایت شما در صفحه‌نمایش‌های مختلف و در ابعاد مختلف به‌درستی نمایش داده می‌شود و کاملاً با همه‌ی گوشی‌های هوشمند، تب‌لت، کامپیوتر و … سازگار می‌باشد)، سازگار بودن با زبان فارسی، به‌روزرسانی‌های پی‌درپی برای رفع باگ‌ها و مشکلات امنیتی، قابلیت بک‌آپ گیری (گرفتن نسخه پشتیبان از سایت) و انتخاب کردن قالب دلخواه با توجه به حجم بسیار زیاد قالب‌ها اشاره کرد.
متن باز یا Open Source بودن یک نرم‌افزار به این معنی است که هر فردی این امکان را دارد که این نرم‌افزارها را بعد از بررسی ویرایش کند و تغییراتی را روش به وجود بیاورد و توسعه بدهد! طراح این نوع برنامه‌های متن باز کد منبع برنامه را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهدند و درنتیجه اگر برنامه باگ و یا مشکل خاصی داشته باشد این اشکالات سریع‌تر پیدا و برطرف می‌شوند.
افزونه وردپرس چیست؟ + ۵ افزونه‌ی معروف وردپرس
تا همین جا خیلی در مورد افزونه‌های وردپرس صحبت کردیم و می‌دانیم که افزونه‌های زیادی برای وردپرس وجود دارد اما هنوز ممکن است خیلی دقیق ندانیم که خودِ افزونه وردپرس چیست.
قبل از هر چیز باید بدانید که افزونه، فارسی شده‌ی پلاگین (Plugin) است و خُب خوشبختانه معادل خوبی هم بوده و خیلی‌ها هم از آن استفاده می‌کنند. اما افزونه‌های وردپرس آمده‌اند تا انجامِ یک کار را در وردپرس برایتان ساده‌تر کنند یا کاری را انجام دهند که تا قبل از آن اصلاً نمی‌توانستید آن را انجام دهید.
برای مثال تا قبل از اینکه افزونه‌ی ووکامرس وردپرس معرفی شود، ایجاد یک وب‌سایت فروشگاهی با وردپرس، اصلاً کار ساده‌‌ای نبود؛ اما بعد از آن این کار آنقدر ساده شد که فروشگاه‌های ساخته شده با وردپرس خیلی زیاد شدند.
یا همین المنتور که قرار است طراحی فرانت‌اند وب‌سایت را خیلی برای ما راحت کند، یک افزونه است که هم نسخه‌ی رایگان دارد و هم نسخه‌ی پولی. قاعدتاً نسخه‌های رایگان افزونه‌های وردپرس برای این در اختیار کاربران قرار می‌گیرند که کاربر با آنها کار کند و نسخه‌ی پولی را خریداری کند. اما بعضی وقت‌ها همین افزونه‌های رایگان هم آنقدر کار راه‌انداز هستند که کارِ خیلی از توسعه‌دهندگان را راه می‌اندازند و نیازی هم به خرید نسخه‌ی پولی نیست.
برای اینکه بتوانید از افزونه‌های وردپرس استفاده کنید، می‌توانید آنها را از مخزن وردپرس دانلود و نصب کنید. همچنین منوی افزونه‌ها در داشبورد وردپرس هم همین کار را برای شما انجام می‌دهد. بعد از نصب هم باید افزونه را فعال کنید که این کار هم خیلی راحت و با زدن یک دکمه در همان منوی افزونه‌ها انجام می‌شود.
معرفی بهترین افزونه‌های وردپرس
داشتن چک لیستی از بهترین افزونه‌های وردپرس خیلی وقت‌ها ما را از گشتن و پرسه زدن در وب‌سایت‌ها مختلف و تست کردن پلاگین‌های رنگارنگ نجات می‌دهد. در ادامه مهم‌ترین افزونه‌هایی که یک سایت وردپرسی باید داشته باشد را به شما معرفی می‌کنیم.
۱. افزونه ووکامرس وردپرس چیست؟
افزونه ووکامرس وردپرس، برایتان وب‌سایت فروشگاهی می‌سازد! در واقع با این افزونه هر چیزی که برای تبدیل یک وب‌سایت ساده به یک فروشگاه اینترنتی نیاز دارید را به‌دست خواهید آورد. ۶۰ میلیون نصب، آماری است که خیلی واضح به شما می‌گوید: «اگه می‌خوای فروشگاه اینترنتی داشته باشی، همین الان افزونه ووکامرس رو نصب کن!»
امکانات افزونه ووکامرس وردپرس آنقدر زیاد است که شاید حتی لازم نباشد از همه‌ی آنها استفاده کنید. این افزونه می‌تواند مدیریت محصولات سایت شما را انجام دهد، موجودی هر محصول را برایتان چک کند، به شما اجازه دهد تا هر محصول را قیمت‌گذاری کنید و هر وقت بخواهید می‌توانید روی هر محصول تخفیف بگذارید.
همچنین با استفاده از این افزونه می‌توانید روی سایت خود سبد خرید و امکان پرداخت آنلاین داشته باشید و حتی گزینه‌هایی هم برای حمل و نقل و هزینه‌های آن و مالیات هر خرید در نظر گرفته شده است. خوشبختانه نسخه‌ی فارسی وردپرس هم توسعه داده شده تا شما به راحتی بتوانید هم از آدرس‌های ایران برای ارسال محصولات و هم از واحد پولی ریال برای پرداخت‌ها استفاده کنید.
۲. افزونه سئو وردپرس چیست؟
صاحب هر وب‌سایتی دوست دارد که رتبه‌ی بهتری در نتایج گوگل بگیرد تا ورودی‌های بیشتری جذب کند و در نهایت به درآمد بیشتری هم برسد. اما اینکه بتوانید به رتبه‌های بالاتر گوگل برسید، هم بستگی به محتواهایی دارد که می‌نویسید و روی وب‌سایت منتشر می‌کنید و هم نکاتی که گوگل آن را دوست دارد.
مثلاً یکی از نکاتی که در نوشتن محتوا باید در نظر بگیرید، چگالی کلمه‌ی کلیدی است. هر محتوای متنی باید برای یک یا چند کلمه‌ی کلیدی بهینه شود. بهینه شدن هم یعنی اینکه اگر کاربر همان کلمه‌ی کلیدی را در گوگل سرچ کرد، وب‌سایت شما جزو نتایج اول باشد. یکی از کارهایی که افزونه‌ی سئوی وردپرس برای شما انجام می‌دهد این است که نکات مهم برای رسیدن به این نتیجه را به شما یادآوری می‌کند یا مثلاً اگر در URL صفحه، کلمه‌ی کلیدی را به‌کار نبرید، به شما یادآوری می‌کند که بهتر است کلمه‌ی کلیدی را در آدرس صفحه اضافه کنید؛ چون گوگل از این کار خوشش می‌آید!
به هر حال، استفاده از افزونه‌های سئو مانند Yoast SEO یا Rank Math SEO در طراحی سایت با وردپرس می‌تواند کار شما را در سئوی سایت بسیار ساده کند.
۳. المنتور، جادوی افزونه‌ها
اگر کسی همین الان از شما بپرسد که مهم‌ترین مزیت استفاده از وردپرس چیست، احتمالاً چند لحظه فکر می‌کنید و بعد هم پاسختان این است که: «خُب! وردپرس کار طراحی سایت رو خیلی راحت می‌کنه!» واقعیت هم همین است. اما بعد از معرفی افزونه‌ی المنتور به‌عنوان یک پلاگین که وظیفه‌اش ساده‌سازی بیشتر طراحی سایت است، حتی دیگر نباید همان چند لحظه هم فکر کنید!
المنتور افزونه‌ای است که هر المانی که برای سایت خود نیاز دارید، در اختیارتان می‌گذارد! از اضافه کردن تصاویر بهصورت اسلایدر روی وب‌سایت گرفته تا فرم‌های ارتباطی و حتی مینی انیمیشن‌هایی که مثلاً بعد از هاور کردن روی یک گزینه اجرا می‌شود.
المنتور هم مثلِ تقریباً همه‌ی افزونه‌های دیگر، یک نسخه‌ی رایگان و یک نسخه‌ی پولی دارد. البته با همان نسخه‌ی رایگان المنتور هم می‌توانید کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهید.
۴. افزونه فرم‌ساز Gravity Form
هر وب‌سایتی، چه وردپرسی باشد چه نه، باید با مخاطبین خود ارتباط داشته باشد. یکی از بهترین راهکارها برای این کار استفاده از فرم‌هایی است که حتماً آنها را در وب‌سایت‌های مختلفی دیده‌اید؛ همان‌ها که از شما یک ایمیل و یا شماره تلفن می‌گیرند و اجازه می‌دهند تا پیغام خودتان را برای بخش‌های مختلف وب‌سایت ارسال کنید.
اگر از من بپرسید که بهترین افزونه برای ساخت فرم در وب‌سایت‌های وردپرس چیست، اولین پیشنهادم به شما، Gravity Form است؛ افزونه‌ای که هم امکانات گرافیکی مناسبی برای ساخت انواع فرم دارد، هم از تقویم شمسی پشتیبانی می‌کند و امنیت بالایی دارد!
راستش را بخواهید، فکر نمی‌کنم برای ایجاد یک فرم، به چیزی بیشتر از همین موارد نیاز داشته باشید. البته افزونه‌ی Gravity Form امکانات دیگری هم دارد. مثلاً اینکه می‌توانید فرمی بسازید که به درگاه بانکی هم وصل شود!
۵. افزونه امنیتی Wordfence Security
با یکی از بهترین افزونه‌های امنیتی وردپرس، Wordfence Security، آشنا شوید! این پلاگین تقریباً خیالتان را از بابت نکات امنیتی که ممکن است برای وب‌سایتتان ایجاد شود، راحت می‌کند و البته نسخه‌ی رایگان دارد و می‌توانید از نسخه‌ی پولی آن هم استفاده کنید. مهم‌ترین تفاوت بین نسخه‌ی رایگان و پولی این پلاگین، امکان پشتیبانی از کاربران و همچنین آپدیت شدن فایروال پلاگین در بازه‌های ۳۰ روزه است که فقط در نسخه‌ی غیررایگان آن ارائه شده است.
چرا باید از وردپرس استفاده کنیم؟
وردپرس ویژگی‌های خارق‌العاده‌ای دارد. هرچه باشد، اقبال گستردهٔ مردم (۴۳ درصد سایت‌های دنیا) باید دلیلی هم داشته باشد! بیایید آنها را بررسی کنیم:
۱. متن‌باز است
بالاتر هم راجع به این مسئله صحبت کردیم . این امکان وجود دارد که شما بسته به نیاز خود آن را توسعه دهید.
به زبان ساده، هرکسی که اطلاعات فنی کافی را داشته باشد، می‌تواند تغییرات مدنظر خود را به هستۀ وردپرس اضافه کند. حتی این امکان وجود دارد که این تغییرات در اختیار دیگران قرار بگیرد.
۲. استفاده از آن بسیار آسان است
از نصب تا مدیریت سایت با چند کلیک انجام می‌شود و استفاده از آن راحت است. رابط کاربری بسیار سادهٔ وردپرس به شما کمک می‌کند تنظیمات اولیه را به‌راحتی انجام دهید.
همان طور که در تصویر می‌بینید، همه‌چیز را می‌توانید خیلی ساده کنترل و مدیریت کنید. مثلاً نظرات کاربران را ببینید و به آنها پاسخ دهید، برگهٔ جدید به سایت اضافه کنید یا دسترسی کاربران را مشخص کنید.
۳. از تمام فرمت‌های محتوا پشتیبانی می‌کند
وردپرس کاربرانش را به استفاده از یک نوع فرمت محتوایی خاص محدود نمی‌کند؛ به همین جهت، می‌توانید ترکیب‌های مختلفی را با متن، ویدئو، صوت و تصویر بسازید.
در بازار رقابتی امروز که جلب توجه مخاطب از همه‌چیز در آن مهم‌تر است، قابلیتی این‌چنینی که دست کاربر را برای خلاقیت باز می‌گذارد، ویژگی بسیار مثبتی است.
۴. استفاده از وردپرس رایگان است
بالاتر اشاره کردیم که وردپرس کاملاً رایگان است و حتی تغییر و توسعهٔ نرم‌افزار بسته به نیازتان هم پولی نیست. البته در نظر داشته باشید که گاهی ممکن است برای تهیهٔ برخی قالب‌ها یا افزونه‌های موردنیازتان، مجبور شوید هزینه کنید.
برخی افزونه‌ها هم در ۲ نسخهٔ رایگان و پولی منتشر می‌شوند که شاید به قابلیت‌های نسخهٔ پولی نیاز داشته باشید.
۵. به دانش کدنویسی نیاز ندارید
تا اینجا هم در خلال متن به این موضوع اشاره کرده‌ایم. برای اینکه با وردپرس سایت بسازید، به دانش برنامه‌نویسی و کدنویسی نیاز ندارید.
این سیستم مدیریت محتوا آنقدر افزونه و قالب مختلف دارد که می‌توانید با استفاده از آنها، همان طور که می‌خواهید سایت را توسعه دهید.
البته برخی اوقات ممکن است بخواهید قابلیتی اختصاصی داشته باشید. در چنین شرایطی، می‌توانید وظیفۀ موردنظر را به توسعه‌دهندگان وردپرس برون‌سپاری کنید.
در کنار این موارد، جا دارد به این موضوع اشاره کنیم که خط‌به‌خط وردپرس و حتی محبوب‌ترین افزونه‌ها و قالب‌های خارجی به زبان فارسی ترجمه شده است.
منظور از قالب وردپرس چیست؟
قالب وردپرس، اسکلت ظاهری سایت شما را شکل می‌دهد؛ از فونت و سایز نوشته‌ها گرفته تا جای هر المان و دکمه. وردپرس هزاران قالب مختلف دارد که هرکدام برای شکل خاصی مناسب‌اند؛ یکی به کار فروشگاه‌های آنلاین می‌آید و یکی هم برای سایت‌های خبری مناسب‌تر است.
قالب می‌تواند ساده باشد یا کلی امکانات مختلف داشته باشد. مثلاً برخی قالب‌ها یک داشبورد اختصاصی برای شخصی‌سازی دارند که با کمک آن می‌توانید همه‌چیز را از چیدمان و رنگ دکمه‌ها گرفته تا فوتر و هدر سایت را به‌راحتی تغییر دهید.
درست مثل افزونه‌ها، قالب‌ها هم رایگان هستند و هم پولی! اصراری نیست که سراغ گزینه‌های پولی بروید. اگر قالب رایگانی وجود دارد که مطابق نیازهای شماست و کدهای آن بهینه‌اند (قالب نباید باعث کاهش بارگذاری سایت شود)، می‌توانید از آن استفاده کنید.
