بازارهای انرژی اروپا در سال 2021 بسیار نوسانی بودند. قیمت برق 4 برابر، گاز 3 برابر و نفت دو برابر افزایش داشت. در اواسط دسامبر 2021، قیمت برق و گاز قیمتهای بیسابقهای را تجربه کردند.
با توجه به این شرایط ، برای کاهش قیمت بالای انرژی راهحل کوتاهمدتی وجود ندارد و انتظار بر این است که قیمت انرژی در سال 2022 نیز همچنان بالا باقی بماند و سقفهای تازهای را تجربه کند.
در چارت زیر، شاخص قیمت هفتگی برق (German baseload)، قیمت گاز (Dutch TTF) و قیمت نفت (Brent oil) از ژانویه 2021 تا ژانویه 2022 ملاحظه میشود که افزایش یافتند.
?
استمرار قیمتهای بالای انرژی، باعث کاهش سودآوری برخی شرکتها میشود. تأثیر قیمتهای بالای انرژی بر اساس بخش، میزان و نوع انرژی مورد استفاده و تأثیرپذیری بخشهای مختلف از افزایش قیمت انرژی متفاوت است.
صنعت هواپیمایی و کشتیرانی، بخشهای کاملاً حساس به انرژی هستند. هواپیما و اتومبیل در ابتدا از محصولات مربوط به نفت استفاده میکنند که قیمت آن در مقایسه با گاز و برق کمتر افزایشیافته است.
بیشتر بخشهای صنعتی به انرژی وابسته بوده و برای تأمین مواد اولیه و انرژی گرمایی متکی بر گاز و برق متکی هستند. بخشهایی از قبیل ساختمان، تجارت و صنعت خودرو نیز کمتر به انرژی وابسته هستند. جدا از میزان وابستگی به انرژی، تمامی این بخشها تحت تأثیر افزایش قیمت انرژی هستند.
بیشتر بخوانید: تاثیر تحریم روسیه بر روی بازار طلا
تأثیرات اساسی قیمت بالای انرژی بر صنعت غذا و لاستیک، آژانسهای مسافرتی و گردشگری هم واقعیتی غیرقابلانکار بهحساب میآید.
استفادهکنندگان مستقیم از نفت، گاز و برق تنها بخشهایی نیستند که از افزایش قیمت انرژی تأثیر میپذیرند.
استفادهکنندگان از انرژی نیز از این افزایش با کمی تأخیر تأثیر بسیاری میپذیرند.صنایع غذایی و آشامیدنی بسیاری از محصولات خود را از بخش کشاورزی تهیه میکنند. درصورتیکه کشاورز به دلیل افزایش قیمت انرژی، قیمتهای خود را بالا برد، این صنایع نیز افزایش قیمت خواهند داد.
آژانسهای مسافرتی نیز خریدهای بسیاری از بخشهای وابسته به انرژی مثل هوانوردی و حملونقل جادهای خرید میکنند. در صورت افزایش قیمت بلیت هواپیما، این صنایع نیز قیمت خود را افزایش خواهند داد.
حال باید گفت که با افزایش قیمت انرژی، حاشیه سود کمتری برای صنعت خودرو، مواد اولیه ساختمانی (سیمان و بتن و آجر) و گردشگری ایجاد میشود. این شرکتها اغلب اوقات از قبل، قیمت فروش خود را تا یک مقدار حداکثری افزایش دادهاند. بنابراین، در صورت افزایش مجدد، دیگر مشتریان توان پرداخت آن را نخواهند داشت. درواقع قیمت بالای انرژی، حاشیه سود بالای این شرکتها را آسیب خواهد زد.
افزایش قیمت انرژی در بازارهای رقابتی به افزایش هزینهها منجر میشود. در ادامه باید به بخشهای رقابتی اشاره کرد که به دلیل رقابت قیمتها، این شرکتها در صورت افزایش قیمت انرژی، حاشیه سود پایینی خواهند داشت. حال برای این شرکتها هنگام مواجهه با هزینههای بالاتر ناشی از انرژی چه اتفاقی میافتد؟
این شرکتها به دلیل حاشیه سود پایین، قادر به پذیرش هزینههای بالای انرژی نیستند. بهعبارتدیگر، آنها زیان بیشتری متحمل میشوند یا در بدترین حالت به ورشکستگی میل میکنند.
بنابراین، این شرکتها در صورت افزایش قیمت انرژی، سود چندانی نمیسازند و عملاً بهنوعی با افزایش قیمتهای ورودی ازجمله انرژی کنار میآیند. قیمت خروجی این شرکتها تا حدی افزایش خواهد یافت زیرا تمامی رقبا همان مشکل را دارند. با بررسی بازار انرژی توجهی به تحولات منطقه و تأثیرات آن بر روی بازار سهام و رمز ارزها میاندازیم.
تنش بین روسیه و اوکراین، یکی از مهمترین تنشهای ژئوپلیتیک دهه اخیر است که حساسیتهای بازار را افزایش داده .باتوجه به لشکرکشی روسیه به اوکراین، بازارهای سهام، طلا و رمز ارزها واکنشهای متفاوت و جالبی به این اخبار فاندامنتال داشتند.
?
سرمایهگذاران معتقدند که هنوز عواقب جنگ روسیه و اوکراین مشخص نبوده و ممکن است تداوم تعارضات بر رشد اقتصاد جهانی تأثیر زیادی داشته باشد و افزایش قیمت کامودیتی ها، تورم را شدیداً افزایش دهد.
در فضای مجازی، صحبتهای زیادی از تحریم روسیه و قطع اتصال این کشور به سیستم سوئیفت انتقال پول بین بانکی میشود. سیستم جایگزین سوئیفت روسی به نام SPFS از سال 2017 در انتقال پول بانکی این کشور فعال بوده و حجم معاملات آن روندی صعودی را طی میکند.
در خصوص کارتهای اعتباری نیز سیستم MirCard روسیه از سال 2016 فعال شده و سهمی 24 درصدی از بازار پرداخت کارت اعتباری روسیه دارد. از سوی دیگر، میزان ذخایر ارزی و طلای روسیه در بالاترین سطح تاریخ خود و پس از کشورهای چین، ژاپن، سوئیس و هند، در رده پنجم ذخایر بزرگ در جهان است.
روسیه از سال 2014 از اوراق خزانه و دلار آمریکا دور شده است و یورو و طلا سهم بیشتری از ذخایر این کشور نسبت به دلار دارند. ذخایر ارزی 635 میلیارد دلاری، قیمت نفت نزدیک به 100 دلار در هر بشکه و نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی پایین 18 درصد در سال؛ از جمله برخی ارکان کلان اقتصادی روسیه است.
به نظر میرسد اکنون نسبت به سال ۲۰۱۴ که روسیه کریمه را تصرف کرد، آسیبپذیری این کشور نسبت به فشارهای خارجی کمتر است. بدهیهای خارجی این کشور از ۷۳۳میلیارد دلار در آن سال به ۴۷۸میلیارد دلار کاهش یافته. روسیه به وامدهندگان خارجی ۱۲۲میلیارد دلار بدهی دارد که این رقم نصف رقم سال ۲۰۱۴ است.
روسیه همچنین به دلیل افزایش قیمت نفت، توانسته بر ذخایر ارز خارجی خود بیفزاید. در سال ۲۰۱۵ ذخایر ارزی خارجی بانک مرکزی روسیه ۳۵۶میلیارد دلار بود و اکنون بالای ۶۳۰ میلیارد دلار است. با صدور فرمان پوتین مبنی بر حمله به اوکراین در روز پنجشنبه هفته گذشته، شاخص S&P 500 از کف قیمتی روز صعود 6 درصدی را تجربه کرد و همزمان بازار طلا و نفت هم روند صعودی داشتند. بازار رمز ارزها، نزدک و داوجونز برخلاف کامودیتی ها، ریزشی بودند و این نشانگر تمایل مردم به سرمایهگذاری در داراییهای امن طی شرایط جنگی است.
انتظار افزایش نرخ بهره در هفتههای اخیر، بازارهای مالی را بسیار تحتالشعاع قرار داده است. رئیس فدرال رزرو جرمی پاول میگوید که برای اولین بار از سال 2008 انتظار افزایش نرخ بهره در ماه مارس را داریم.
از سوی دیگر، آمارها نشان میدهد که با وجود تحریم روسیه توسط اروپا، این کشور پس از جهش تا بیش از 50 درصد، قیمت گاز طبیعی در معاملات روز پنجشنبه 24 فوریه به دنبال افزایش صادرات گاز به اروپا از مسیر اوکراین بوده و برای تحویل روز شنبه، حدود 110 میلیون مترمکعب گاز از طریق خط لوله رزرو کرده که سیگنال تحویل صعودی و عادی را گاز میدهد.
بیشتر بخوانید: آخرین اخبار از حمله روسیه به اوکراین
گاز طبیعی 41%+125 یورو/مگاوات ساعت حدود 40$ به ازای هر میلیون بی تی یو … یا 1.49 دلار/مترمکعب و شاخص قیمت گاز طبیعی اروپا در هلند TTF پنجشنبه جهشی 41%+ داشته و روندی صعودی طی کرد.
شاخص نفت برنت با پشت سر گذاشتن هیجانات ناشی از حمله روسیه به اوکراین، به قیمت قبل از جنگ برگشته است. شاخص قیمت جهانی طلا نیز بعد از سخنان جو بایدن، روندی نزولی داشت که با اعتقاد بازار در جدی نبودن تحریمهای غرب ضد روسیه مرتبط است. آمریکاییها نیز در واکنش گفتهاند که تحریمها اهداف بلندمدت را دنبال میکند.
به تبع این ضعف، سهام شرکتهای تولیدکننده طلا در بورس شانگهای چین هم نزولی بوده و روز شنبه حدود چهار درصد سقوط کرد. همچنین چین به بانکهای بزرگ دولتی این کشور اعلام کرده که فاینانس محصولات کامودیتی تولیدی روسیه را محدود سازند.
شاخص قیمت زغالسنگ حرارتی Zhengzhou چین هم جمعه نزدیک به چهار درصد، شاخص قیمت زغالسنگ کک شو دالیان بیش از چهار درصد کاهش دارد.
بازوی برنامهریزی اجرایی چین NDRC اعلام داشته که یک رنج قیمت برای زغالسنگ حرارتی تعریف خواهد کرد و معاملات خارج از آن محدوده مجاز نبوده و عامل دخالت دولت در بازار میشود. فعالان بازار معتقدند که بحران اوکراین عامل تمرکز بیشتر اروپاییها بروی سوختهای تجدید پذیر میشود.
با توجه به موارد گفته شده و با توجه به نرخ هشریت ماینینگ کشور روسیه که حدود 11 درصد است و رویکرد آینده این کشور جهت دور زدن تحریمهای اروپا و امریکا، استفاده گسترده از رمز ارزهاست. ازاینرو، پارلمان اروپا تصویب قانونگذاری در حوزه رمز ارزها در اولویت قرار داده است.
جهت مشاهده آخرین اخبار اقتصادی اینستاگرام شهر بورس را دنبال کنید.