خانه محترم کعبه تا همیشه قبله مسلمین خواهد بود اما در این مقاله می خواهیم از روزهایی صحبت کنیم که مردم درک فراتری از توحید و خداشناسی خواهند داشت. آن روزی که انسان ها دو نمی بینند، هر چه هست را خدا می بینند. در آن روز مهدی علیه السلام یعنی جلوه تامّ خداوند در جهان را محترم می شمارند، می ستایند، عاشقش می شوند و در نهایت او را می پرستند. و مانند ما گرفتاران شرک و دوبینی، نخواهند گفت که این پرستش شرک است، بلکه چون مهدی علیه السلام نشانی کامل از خداوند است و خودی ندارد، حسادت نمی کنند. چون اویی در کار نیست و برای او کم نمیگذارند چون جز خدا نمیبینند. انگار خداوند، یک کپی از خود را بر زمین آورده. این قبله سوم ما خواهد بود.
چند روز بعد از آن روز، روزی خواهد آمد که انسانها به درجه ای از رشد خواهند رسید که همچون مهدی علیه السلام، آنها نیز جلوه هایی بزرگ از آیات خداوند خواهند شد. در آن روز سجده مومن بر مومن روا خواهد بود و شرک نیست زیرا هم سجدهکننده می داند که جز بر خدا سجده نمیکند و هم سجدهشونده می داند که جز بر خدا سجده نمیشود. نه اینی در کار هست و نه آن. در روایات داریم که در آخرالزمان مردم بر مهدی علیه السلام سجده خواهند کرد همانطور که در گذشته بر یوسف و آدم علیه السلام سجده میکردند. چون میدانند مهدی در کار نیست، هرچه هست خداست.
همچنین بعضی متفکران و بزرگان گفته اند که نماز جماعت تشبیه و نمادی است از اینکه هر صف از مسلمین بر صف پیشتاز و جلوی خود که مجاهدتر و متقیتر است سجده میکند... تا برسد به امام جماعت و او بر خداوند. و گفتهاند احترام مومن از احترام کعبه به مراتب بیشتر است. بنابراین در آن روز اهل ایمان راستین آنچنان پرورش خواهند یافت و آن چنان بزرگ و شکوهمند خواهند شد که قبله چهارم ما خواهند بود.
این مطلب رو از تفسیر المیزان، علامه طباطبایی ره، ببینید:
آنچه در شرع و یا عقل ممنوع است، این است که انسان با سجدهی خود براى غیر خدا، بخواهد براى آن غیر، اثبات ربوبیت کند، اما اگر منظورش از سجده صرف تحیت و یا احترام او باشد، بدون اینکه ربوبیت براى او قائل باشد؛ بلکه صرفا منظورش انجام یک نحو تعارف و تحیت باشد و بس، در این صورت نه دلیل شرعى بر حرمت چنین سجدهاى وجود دارد و نه عقلى. البته ذوق دینى که مردم متدین آنرا از انس ذهن به ظواهر دین کسب کردهاند، اقتضا میکند که به طور کلى این عمل را به خدا اختصاص دهند و براى غیر خدا هر چند از باب تعارف و تحیت باشد، به خاک نیفتند. این ذوق قابل انکار نیست، لکن چنین هم نیست که هر عملى را که به منظور اظهار اخلاص در بارهی خدا میآوریم، آوردن آن عمل در بارهی غیر خدا ممنوع باشد. ج۱، ص۱۲۳
بنابر این، سجود یعقوب(ع) و برادران و مادر یوسف براى خدا بود، اما یوسف نظیر کعبه، قبله بود؛ لذا در تعبیرات عرب گاهى گفته میشود: "فلان کس به سوى قبله نماز خواند".
همچنان که ما خدا را عبادت میکنیم و کعبه را قبله خود میگیریم و نماز و عبادت را بدان سو انجام میدهیم، پس با سجده در مقابل کعبه، خدا عبادت میشود نه کعبه و معلوم است که آیت خدا از آن نظر که آیه و نشانه است، از خودش استقلالى ندارد و اگر سجده شود، جز صاحب نشانه؛ یعنى خدا عبادت نشده است. ج۱۱، ص۲۴۶
والسلام علی من اتبع الهدی
