فرض کنید یک روز پرمشغله کاری داشتهاید. خسته و کلافه به منزل میرسید، بعد از کمی استراحت به دنبال راهی میگردید تا تمام اتفاقات امروز را فراموش کنید. اینجاست که یکی از بهترین گزینهها تماشای فیلم است. خصوصا اگر جمعی از دوستان یا اعضای خانواده کنارتان باشند، برای لحظاتی از زندگی روزمرهتان فاصله میگیرید و در دنیای فیلم غرق میشوید. خودتان را جای شخصیتهای فیلم میگذارید، لحظاتی با آنها میخندید و لحظهای غمگین میشوید. این جادوی قرن بیستم است. سینما و تصویر.
برای بسیاری از ما پیش آمده است شیفته شخصیتهای فیلم شویم. به سبک زندگی و محل زندگی شخصیتها علاقهمند شویم. گاهی با دیدن مناظر و لوکیشنهای فیلم آرزو کنیم کاش ماهم میتوانستیم آنجا باشیم. در آن جنگل قدم بزنیم، کنار آن ساختمان عکس بیندازیم یا آن عمارت را از نزدیک ببینیم و اینجا نقطه تلاقی دنیای گردشگری و سینماست.
گردشگری سینما یا فیلم توریسم
در گذشته و قبل از قرن بیستم، رسانههای محبوب بین مردم اغلب به صورت نوشتاری مثل رمان یا سفرنامه و تصویری به صورت نقاشی بودند. اما، در دنیای مدرن امروز رسانههای تصویری محبوبیت بیشتری بین مردم دارند. با ظهور رسانههای جمعی و ارتباطات جهانیِ بدون مرز، دنیای هرکدام از ما بسیار گسترده شد. در قرن بیستم الگوی جدیدی از ارتباط بین گردشگری و رسانه شکل گرفت. در این میان، فیلمها یکی از تاثیرگذارترین گزینهها برای جذب گردشگر بودند.
گردشگری سینمایی یا فیلم توریسم به این معناست که افرادی برای بازدید از مکان خاصی که فیلمی در آنجا ساخته شدهاست، قصد سفر میکنند. بله، مردم از تصاویر فیلمها، مستندها و تبلیغات برای انتخاب مقصد سفر الهام میگیرند. فیلمها خاصیت اعجابانگیزی دارند، آنها میتوانند حتی معمولیترین مکانها و اتفاقات را آنچنان خاص و متفاوت جلوه دهند که در ذهن هر بینندهای ماندگار شود.در سال ۲۰۱۲ آمار جالبی توسط هوش رقابتی گردشگری (Tourism Competitive Intelligence) منتشر شد. این آمار نشان میداد حدود ۴۰میلیون از گردشگران بینالمللی مقصد خود را به این دلیل انتخاب کردهاند که در آن مکان خاص، فیلمی ساخته شدهاست. این آمار بسیار مورد توجه قرارگرفت همین موضوع نشان میدهد که تلویزیون و فیلم، میتواند یکی از بزرگترین تقویتکنندههای صنعت گردشگری محلی باشد.
انواع گردشگری سینمایی
جالب است بدانید گردشگری سینما هم مانند سایر شاخههای گردشگری، انواعی دارد.
۱)گردشگری سینمایی در محل لوکیشن On-Location Film Tourism
این نوع از گردشگری بسیار پرطرفدار است. خصوصا، اگر پای یک چندگانه مشهور در میان باشد. این نوع از فیلم توریسم انگیزه اصلی سفر است. علاقهمندان برای حضور داشتن در صحنه فیلمبرداری یک پروژه مشهور، سفر میکنند تا لوکیشن را از نزدیک ببینند و برای لحظاتی صحنههای ضبط فیلم را به صورت زنده تماشا کنند. به عنوان مثال هنگام ساخت فیلم مشهور اشکها و لبخندها (The Sound of Music) که در سال ۱۹۶۵ در اتریش فیلمبرداری شد، همزمان با ضبط فیلم، توری جهت حضور مردم در عمارت فون ترپ همراه با شام برگزارشد. امروزه نیز، این عمارت به عنوان موزه و هتل استفاده میشود.
۲)گردشگری سینمایی خارج از لوکیشن Off-Location Film Tourism
این نوع از گردشگری سینمایی به معنای بازدید از استودیوهای فیلمبرداری یا پارکهای موسسات فیلمسازی است. که معمولا به عنوان تورهای از پیش تعریف شده اجرا میشود. مثل تورهای بازدید از هالیوود، بازدید از استودیو فاکس و...
۳) گردشگری سینمایی ادبی Literary Film Tourism
یکی دیگر از انواع گردشگری، گردشگری سینمایی ادبی است. این نوع گردشگران، اغلب رمان اصلی داستان را خواندهاند و بعد از ساختهشدن فیلمِ آن رمان، تصمیم به بازدید از لوکیشن میگیرند. یکی از نمونههای موفق اخیر، کتاب های پرهیجان دنیل براون (Daniel Brown ) است که پس از ساخت فیلمهای آن در هالیوود، بسیار مورد استقبال قرارگرفت.
۴)رویدادهای مهم سینمایی One-Off Event Tourism
جشنوارههای بینالمللی فیلم در سرتاسر جهان یکی از بخشهای مهم گردشگری سینمایی بهحساب میآیند. سالانه جشنوارههای مختلفی از جمله جشنواره فیلم کن، برلین، ونیز، ساندنس، اسکار و... در سرتاسر جهان برگزار میشوند. اغلب بازیگران و عوامل فیلم در این جشنوارهها شرکت میکنند. تعداد زیادی خبرنگار، برای پوشش خبری در محل حضور پیدا میکنند. همچنین تعداد بسیار زیادی از علاقهمندان به سینما، برای حضور در این رویدادها و دیدن بازیگران مشهور سفر میکنند. این جشنوارهها معمولا به رونق اقتصادی کشور برگزارکننده بسیار کمک میکنند.
فیلمهایی که لوکیشن آنها جاذبه توریستی شدند!
سه گانه ارباب حلقه ها Lord of the ring
یکی از بهترین نمونههای تاثیر فیلم بر گردشگری، سهگانه ارباب حلقههاست که در نیوزیلند فیلمبرداری شد. پس از موفقیت چشمگیر سهگانه ارباب حلقهها در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳، گردشگران بسیاری برای بازدید از لوکیشنهای فیلم خصوصا محل زندگی هابیتها به نیوزیلند سفر کردند. آمارها نشان میدهد ۷۲ درصد از گردشگران بین المللی که به نیوزیلند سفر کردهاند، حداقل یکی از قسمتهای سهگانه ارباب حلقهها را تماشا کردهاند. محبوبیت محل زندگی هابیتها به قدری زیاد شد که بعدها فیلمهای هابیتها به صورت جداگانه در این کشور فیلمبرداری شد.
سریال بازی تاج و تخت Game of thrones
یکی از محبوبترین سریالهای ساختهشده در سالهای اخیر، مجموعه بازی تاج و تخت است. سال ۲۰۱۱ اولین فصل از این سریال فانتزی-درام به نمایش درآمد و مخاطبان زیادی را جذب خود کرد. فصل آخر سریال بازی تاج و تخت در سال ۲۰۱۹ به پایان رسید. این سریال ۸ فصلی در کشورهای مختلفی از جمله ایرلند، اسکاتلند، اسپانیا، کرواسی، مراکش، مالت و کانادا فیلمبرداری شد. بسیاری از لوکیشن های این فیلم مورد استقبال قرار گرفتند. یکی از تاثیرگذارترین لوکیشنها، شهر تاریخی دوبرنیک بود که پس از پخش فصل اول سریال گردشگران این منطقه نسبت به سال گذشته ۸ درصد رشد داشتند. افزایش تعداد گردشگران به قدری بود که تمام هتلهای این شهر کوچک پر شد و دولت مجبور شد برای کنترل اوضاع، تعداد گردشگران ورودی را محدود کند.
خیلی دور خیلی نزدیک
این فیلم سینمایی ایرانی به کارگردانی رضا میرکریمی در سال ۱۳۸۳ اکران شد و با کسب ۵ سیمرغ بلورین در جشنواره فیلم فجر یکی از فیلمهای موفق آن دوره به حساب میآید. بیشتر صحنههای فیلم در بیابانهای لوت واقع در شهداد کرمان فیلمبرداری شد. پس از اکران این فیلم افراد زیادی قصد سفر به کویر مصر را کردند. به طوری که امروزه تورهای کوتاه مدت کویر مصر جز ثابت و جدانشدنی بسیاری از آژانسهای گردشگری است.
اژدها وارد می شود
فیلم سینمایی اژدها وارد میشود به کارگردانی مانی حقیقی در سال ۱۳۹۵ برای اولینبار در سیوچهارمین جشنواره فیلم فجر اکران شد. این فیلم نامزد ۵ بخش از جشنواره فیلم فجر شد. ماجرای این فیلم سورئال، قصه مامور ساواکی در دهه ۴۰ است که ماموریت دارد برای بررسی پروندهای به جزیره قشم سفر کند. فیلمبرادری اژدها وارد میشود در جزیره قشم انجام شد. ثبت تصاویر جذاب، توسط فیلمبردار از این جزیره عده زیادی را ترغیب کرد تا از طبیعت بکر جزیره قشم دیدن کنند. یکی از جذابترین لوکیشنهای این فیلم، تنگه چاهکوه است که جزو جاذبههای ژئوپارک قشم است و امکانات اولیه گردشگری در این منطقه برای بازدید فراهم شدهاست.
شما دوستدارید به لوکیشن چه فیلمهایی سفر کنید؟