یکی از کارهایی که آخر هر سال انجام می‌دم حساب کتاب «سال مالی»م هست. حساب می‌کنم ببینم امسال همه هزینه‌هام برای کی شده :))))))
اخیرا به مقاله‌ای در سایت www.thebalance.com برخوردم که اصول اولیه‌ی بودجه‌بندی رو توضیح داده بود. ترجمه‌ی آزادی از اون مقاله رو در ادامه آوردم که شما هم استفاده کنید.
اولین قدم برای اینکه کنترل اوضاع مالی را در دست بگیرید این است که پولتان را بودجه‌بندی کنید. بودجه‌بندی به زبان ساده همان برنامه‌ریزی برای چگونگی خرج کردن پول است.
معمولا بعد از اینکه مخارجتان را می‌نویسید و بعد از اینکه میفهمید چقدر پای چه چیزهایی خرج کردید، تعجب می‌کنید!
۱- مقدار پول ورودی به حسابتان طی یک ماه را یادداشت کنید. اگر از چندجا حقوق می‌گیرید همه را بنویسید. حتی اگر پول تو جیبی دریافت می‌کنید هم یادداشت کنید. تمام پولی که در ماه دریافت می‌کنید را بنویسید.
۲- مخارجتان را به صورت دسته‌بندی‌های کلی یادداشت کنید و در این فهرست کردن با این اولویت پیش بروید که دسته‌بندی‌های مهم‌تر را اول بنویسید. مخارج مهم‌تر آن‌هایی هستند که برای رفع ضروریات استفاده می‌شوند. این ضروریات از این قبیل هستند: اجاره خانه، خورد و خوراک، اقساط وام و پس‌انداز برای اهداف مالی. سپس لیستی از مخارج دیگر را یادداشت کنید. مخارجی مانند خرید لباس، تفریح، رستوران رفتن و شهریه‌ی باشگاه.
۳- خب، حالا که لیست درآمدها و مخارج را یادداشت کردید، لازم است این دو را با هم مقایسه کنید. مخارجتان یا باید کمتر از درآمدتان باشد یا برابر با آن. اگر مبلغی از درآمدتان اضافه ماند می‌توانید به حساب پس‌اندازتان منتقل کنید. اگر خرجتان بیشتر از درآمدتان است می‌بایست راهی پیدا کنید که مخارج را کمتر کنید. این کار را با حذف کردن مواردی از مخارج غیر ضروری شروع کنید. در کنار این مسئله می‌توانید برای افزایش درآمد هم برنامه‌ریزی کنید.
۴- لازم است که میزان خرج کردنتان را ثبت کنید و از حد مشخص شده بیشتر خرج نکنید. اینجا آغاز روند بودجه‌بندی است.
۵- در نهایت این کار را هر ماه انجام دهید. سختی‌اش بیشتر همان ماه اول است و از ماه بعدی راحت‌تر می‌شود. انتهای هر ماه بررسی کنید که برای چه چیزهایی پول خرج کرده اید.
۱- روش پاکتی
در این روش برای هر دسته از مخارج یک پاکت در نظر می‌گیرید و نام آن دسته را روی پاکت می‌نویسید. سپس مبلغی را که به آن دسته اختصاص داده‌اید به شکل پول نقد در پاکت قرار می‌دهید. برای مثال شما ۵۰ هزار تومان در ماه برای خورد و خوراک در نظر می‌گیرید و آن را در پاکتی با همین اسم قرار می‌دهید. هرموقع که این مبلغ تمام شد دیگر به هیچ عنوان برای خورد و خوراک خرج نمی‌کنید.
در این روش حق ندارید از کارت بانکی برای خرید استفاده کنید. لازم هم نیست تمام پاکت‌ها و تمام پول نقد را هر روز با خودتان حمل کنید؛ می‌توانید روزی ۲۰ هزار تومان با خودتان ببرید و موقعی که به خانه برگشتید از هر پاکت به همان میزانی که از ۲۰ هزار تومان برایش خرج کردید، کم کنید.
در نوعی دیگر از همین روش می‌توانید ۴ پاکت بردارید و در هرکدام به اندازه‌ی مخارج هر هفته پول بگذارید. در هفته‌ی نخست ماه فقط حق دارید پول پاکت شماره‌ی ۱ را خرج کنید. و به همین ترتیب تا ماه آخر.
۲- روش ۵۰/۳۰/۲۰
این روش به شما کمک می‌کند که روی اهداف مالیتان بیشتر متمرکز شوید. ۵۰ درصد از درآمدتان باید برای نیازهای ضروری مانند خوراک، اجاره خانه، هزینه‌ی حمل و نقل و خدمات رفاهی شود. ۳۰ درصد از درآمدتان باید برای خواسته‌هایتان خرج شود مانند تفریحات، بیرون رفتن با دوستان یا هزینه‌ی باشگاه. ۲۰ درصد از درآمدتان باید پس‌انداز شود (برای خرید چیزی یا برای بازنشستگی) و یا برای قرض‌ها و قسط وام‌ها برود.
۳- روش ۰ دلار
در این روش تا قران آخر پولتان را برنامه‌ریزی می‌کنید و کاملا جدی کنترل تمام مخارج را در دست می‌گیرید.
۴- روش ۵ دسته
در این روش پول‌هایتان را در ۵ دسته تقسیم‌بندی می‌کنید. دسته‌ی اول اجاره خانه و هزینه‌ی مسکن است که ۳۵ درصد از درآمدتان را به خود اختصاص می‌دهد. دسته‌ی دوم حمل‌ونقل است که نباید بیش از ۱۵ درصد از درآمدتان را خرج آن کنید. دسته‌ی سوم خدمات رفاهی است که ۲۵ درصد از درآمدتان را باید به آن اختصاص دهید. ۱۰ درصد از درآمدتان باید صرف پس‌انداز شود. و ۱۵ درصد باقی‌مانده باید برای پرداخت قرض و وام شود.
دو سه ماه نخست سخت‌ترین ماه‌ها هستند تا کم کم به بودجه‌بندی عادت کنید. از راه‌هایی که در ادامه معرفی میشه کمک بگیرید تا آسان‌تر بگذرد:
قبلا یه جا خونده بودم طرف نیمه‌ی اول ماه رو هر روز با تاکسی یا آژانس می‌رفته، غذا از بیرون می‌گرفته، سینما و تئاتر و کافه می‌رفته؛ و نیمه‌ی دوم ماه با مترو و اتوبوس می‌رفته، غذا از خونه می‌برده، تلویزیون می‌دیده و چایی رو توی خونه می‌خورده. توجیهش این بوده که دنیا دو روز بیشتر نیست، نصف ماه مثل پولدارا زندگی کن و وقتی پولت داشت ته می‌کشید نصف دیگه‌ی ماه رو قناعت کن. :))))))
راهی اگر می‌شناسید که این چندرغاز ته جیبمون رو تا آخر ماه برسونیم، بگید حتما.
