اسانس ها ترکیبات معطری هستند که در صنایع مختلفی مانند عطرسازی، آرایشی و بهداشتی، داروسازی و صنایع غذایی به کار می روند. این ترکیبات به دو دسته کلی طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند. درک تفاوت میان این دو، برای انتخاب مناسب در کاربردهای مختلف اهمیت دارد.
این محصولات از منابع طبیعی مانند گیاهان، میوه ها، گل ها و ادویه ها استخراج می شوند. روش های استخراج شامل تقطیر، پرس سردد و استخراج با حلال های طبیعی است. ترکیبات طبیعی حاوی ترکیبات پیچیده ای هستند که به طور طبیعی در گیاهان وجود دارند و خواص بیولوژیکی متعددی از جمله ضدباکتری، ضدقارچ، ضد التهاب و آنتی اکسیدان دارند.
این ترکیبات در آزمایشگاه ها با استفاده از ترکیبات شیمیایی سنتز می شوند تا رایحه ای مشابه با انواع طبیعی ایجاد کنند. اگرچه ممکن است بوی مشابهی داشته باشند؛ اما فاقد بسیاری از ترکیبات فرعی موجود در انواع طبیعی هستند که می تواند بر خواص و عملکرد آنها تاثیر بگذارد.
در ادامه به بررسی تفاوت های این دو در بخش های مختلف می پردازیم.
انواع طبیعی را از گیاهان و منابع طبیعی با استفاده از روش های فیزیکی مانند تقطیر یا پرس سرد استخراج می کنند. در حالی که انواع مصنوعی را از ترکیبات شیمیایی در محیط های آزمایشگاهی سنتز می شوند.
اشکال طبیعی حاوی ترکیبات پیچیده و متنوعی است که به طور طبیعی در گیاهان وجود دارند. اما اشکال مصنوعی، معمولا شامل تعداد محدودی از ترکیبات شیمیایی است که برای تقلید از بوی خاصی طراحی شدند.
اسانس های طبیعی به دلیل ترکیبات متنوع، دارای خواص درمانی مانند ضدباکتری، ضدقارچ، ضدالتهاب و آنتی اکسیدان است. اما انواع های مصنوعی فاقد بسیاری از این خواص بیولوژیکی است و بیشتر برای ایجاد رایحه به کار می روند.
معمولا انواع طبیعی ماندگاری کمتری دارند و ممکن است در مواجهه با نور و هوا تجزیه شوند. اما اشکال مصنوعی پایداری بیشتری دارند و می توانند برای مدت طولانی تری بدون تغییر باقی بمانند.
اسانس های طبیعی به دلیل فرایند استخراج پیچیده و منابع محدود، قیمت بالاتری دارند. اما اشکال مصنوعی به طور کلی ارزان تر هستند؛ زیرا تولید آنها در مقیاس بزرگ و با هزینه کمتر امکان پذیر است.
انواع طبیعی، به طور کلی ایمن تر است؛ اما ممکن است در برخی افراد حساسیت یا آلرژی ایجاد کنند. از سوی دیگر انواع مصنوعی، برخی از آنها ممکن است حاوی ترکیباتی باشند که برای سلامت مضر هستند و می توانند واکنش های آلرژیک یا تحریکات پوستی ایجاد کنند.
ترکیبات طبیعی در آروماتراپی، محصولات آرایشی و بهداشتی و صنایع غذایی کاربرد دارد. در واقع به دلیل خواص درمانی، در رایحه درمانی برای کاهش استرس، بهبود خواب و تقویت روحیه استفاده می شوند. در تولید محصولات مراقبت از پوست و مو به کار می روند. همچنین به عنوان طعم دهنده های طبیعی در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شوند.
از سوی دیگر ترکیبات مصنوعی، در تولید عطرها و ادکلن ها با رایحه های متنوع و ماندگار به کار می روند. در تولید مواد شوینده و تمیز کننده برای ایجاد بوی مطبوع استفاده می شوند. به عنوان طعم دهنده های مصنوعی در برخی محصولات غذایی به کار می روند.
همیشه برچسب محصول را مطالعه کنید تا از طبیعی یا مصنوعی بودن آن مطلع شوید. در صورت داشتن پوستی حساس یا آلرژی، با احتیاط از این ترکیبات استفاده کنید و پیش از مصرف حتما تست حساسیت انجام دهید. همچنین از تامین کنندگان معتبر خرید کنید تا از کیفیت و خلوص آن اطمینان یابید.
اسانس های طبیعی و مصنوعی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب بین آنها بستگی به نیاز، کاربرد و ترجیحات شخصی شما دارد. با درک تفاوت های میان این دو، می توانید انتخابی آگاهانه داشته باشید که با نیازها و انتظارات شما همخوانی داشته باشد.
