در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی، ابزارهای شیشه ای و پلاستیکی از اهمین بالایی برخوردار هستند. یکی از ابزارهای پرکاربرد در اینجا برای جداسازی، انتقال و فیلتراسیون مواد، قیف های آزمایشگاهی است. قیف ها در مدل ها و انواع مختلفی طراحی شدند که هر کدام برای کاربرد خاصی استفاده می شوند. دو نوع قیف شیشه ای معمولی و قیف بوختر در آزمایشگاه ها بسیار رایج هستند. در ادامه به بررسی تفاوت بین آنها می پردازیم.
یکی از رایج ترین ابزارهای آزمایشگاهی برای انتقال و جداسازی مواد است. این تجهیز از یک مخزن مخروطی و لوله باریک خروجی ساخته شده است. معمولا از جنس شیشه بوروسیلیکات است که در برابر حرارت و مواد شیمیایی مقاوم است. عمده کاربرد آن در انتقال مایعات است. همچنین برای ترکیب مواد، پر کردن ظروف و جداسازی مواد ساده نیز کاربرد دارد.
از مزایایی آن می توان به سادگی در طراحی، قیمت مناسب، مقاومت بالا و چند منظوره بودن آن اشاره کرد. در کنار تمام مزایایی که دارد خالی از عیب نیز نیست. از معایب آن می توان به زمان بر بودن فرایند فیلتراسیون، محدودیت در فیلتراسیون موادی که نیازمند سرعت بالا هستند و شکنندگی آن اشاره کرد.
یکی دیگر از ابزارهای آزمایشگاهی پیشرفته قیف بوخنر است که برای فرایندهای فیلتراسیون تحت خلا طراحی شده است. این قیف از یک مخزن استوانه ای با سطح سوراخ دار تشکیل شده است که به یک فلاسک خلا متصل می شود. این ابزار می تواند از جنس شیشه، سرامیک یا پلاستیک باشد.
فرایند جداسازی توسط این ابزار معمولا بسیار سریع است. در آزمایش هایی که نیاز به دقت بالا و زمان کم دارند بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
از مزایای آن می توان به فیلتراسیون با سرعت بالا، امکان جداسازی ذرات بسیار ریز، کاربرد در مقیاس بزرگ و مقاومت بالا در برابر حرارت و مواد شیمیایی اشاره کرد.
البته این نوع هزینه بالاتری نسبت به قیف شیشه ای معمولی دارد. برای کار با آن به تجهیزات جانبی مانند فلاسک خلا و پمپ خلا نیاز دارید و کار با آن به دانش و تجهیزات تخصصی نیاز دارد.
این دو از نظر طراحی، جنس، فیلتراسیون، کاربرد اصلی، سرعت فیلتراسیون، قیمت و نیاز به تجهیزات با یکدیگر متفاوت هستند.
قیف معمولی به شکل مخروطی با لوله خروجی باریک است که از جنس شیشه بوروسیلیکات است. فیلتراسیون با آن کند و زمان بر است و برای انتقال و فیلتراسیون ساده استفاده می شود. سرعت فیلتراسیون آن کم بوده و قیمت ارزانی دارند. کار با آن نیز نیازی به تجهیزات خاصی ندارد.
قیف بوخنر به صورت استوانه ای با سطح سوراخدار است. از جنس شیشه، سرامیک یا پلاستیک است که فیلتراسیون با آن با خلاء و سریع است. اصولا برای فیلتراسیون تخصصی و حساس استفاده می شود. سرعت فیلتراسیون در آن بالا است و قیمت بسیار بالایی دارد. همچنین برای کار با آن نیازمند پمپ خلاء و فلاسک است.
انتخاب قیف مناسب به آزمایش و نوع فرایندی که انجام می دهید وابسته است. اگر به دنبال ابزاری ساده و اقتصادی برای انتقال مایعات یا جداسازی مواد با دقت متوسط هستید، قیف شیشه ای معمولی بهترین گزینه است. از سوی دیگر، اگر در آزمایشگاه های تخصصی فعالیت دارید و به سرعت و دقت بالای فیلتراسیون نیاز دارید، قیف بوخنر انتخاب بهتری است.
اگر کار شما نیاز به سرعت بالایی دارد، قیف بوخنر انتخاب بهتری است و برای کارهای معمولی تر، قیف شیشه ای معمولی کافی است. هر دو نوع قیف مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی دارد؛ اما قیف بوخنر سرامیکی در برابر شرایط سخت شیمیایی مقاوم تر است.
اگر بودجه محدودی دارید، قیف شیشه ای معمولی اقتصادی تر است. همچنین قیف بوخنر برای حجم مواد بالا مناسب تر است و قیف معمولی برای کارهای کوچک تر طراحی شده است.
در نهایت انتخاب بین این دو قیف به نوع نیاز شما بستگی دارد. مدل معمولی برای کارهای عمومی و کم هزینه مناسب است و نوع بوخنر برای فرایندهای تخصصی و سریع کاربرد دارد. هر دو ابزار جایگاه خاصی در آزمایشگاه دارند و انتخاب صحیح آنها می تواند کیفیت و سرعت انجام آزمایش ها را بهبود بخشد.
منبع: قیف شیشه ای شیمی استور