اگر ادعای او را باور کنید، کریگ رایت (Craig Wright) همان خالق مرموز بیتکوین، ساتوشی ناکاموتو است؛ یعنی یکی از تأثیرگذارترین مردان عصر جدید و پانزدهمین فرد ثروتمند جهان. وگرنه تنها یک استرالیایی حیلهگر است که سعی در فریب جهانیان و سوءاستفاده از جایگاه یک مرد مرده دارد؛ شاید هم هر دو.
هماکنون در دادگاه شهر وست پالمبیچ ایالت فلوریدای آمریکا، پروندهای در جریان است که در آن، ایرا کلیمن، برادر دیوید کلیمن فقید (یک متخصص امنیت رایانهای) مدعی است برادرش و کریگ رایت بودند که اولین ارز دیجیتالی را توسعه داده و تحت نام مستعار ناکاموتو منتشر کردند. ایرا کلیمن مدعی است که در این صورت نیمی از ثروت بیتکوینیِ رایت به او تعلق خواهد داشت؛ یعنی چیزی در حدود 64 میلیارد دلار.
کریگ رایت یک دانشمند علوم کامپیوتر استرالیایی است که در صفحه اینستاگرامی شخصی خود (که تنها یک پست دارد) ادعا کرده که همان ساتوشی است؛ این یعنی 1.1میلیون بیتکوین در اختیار دارد که ارزشی برابر با دهها میلیارد دلار دارد.
«ول فریدمن» وکیل مدافع ایرا کلیمن میگوید: «موضوع کلی پرونده از این قرار است که [آن دو نفر] برای ساخت و استخراج مقادیر زیادی بیتکوین، تحت نام ساتوشی ناکاموتو با یکدیگر مشارکت داشتهاند. براساس مدارک [مجموعهای از ایمیلها] کریگ و دیوید توافق کردند که شراکت خود را محرمانه نگه دارند. تا وقتی که کریگ پس از درگذشت کلیمن اطلاعاتی در این مورد به خانواده او داد، کسی چیزی از این موضوع نمیدانست.»
آندرس ریورو (وکیل رایت) میگوید: «ما در دادگاه اثبات خواهیم کرد که هیچ مدرکی دال بر شراکت این دو وجود ندارد.»
ناکاموتو سیستمی را طراحی کرد که در آن یک رایانه با حل محاسبات پیچیده ریاضی «کوین»هایی را تولید کند. برخلاف ارزهای سنتی که محدودیتی در چاپ آنها وجود ندارد، این سیستم اجازه میدهد تا حداکثر 21 میلیون بیتکوین تولید شود. هویت ناکاموتو به یکی از بزرگترین رازهای زمانه ما تبدیل شده است و گمانهزنیهای متفاوتی درمورد آن وجود دارد. اما کریگ رایت اولین فردی است که خود ادعا میکند ساتوشی ناکاموتو است.
رایت در اوایل این ماه در دادگاه مدعی شد که وایتپیپری که بیتکوین براساس آن ساخته شد را او نوشته و به نام ساتوشی ناکاموتو منتشر کرده است. این ادعای بزرگی است که بهسادگی قابل باور نیست. دن کامینسکی، محقق امنیتی مشهور در توییتر نوشته است: «او (رایت) دروغ میگوید. ساتوشی در سال 2009 تراکنشی را صادر کرده بود. رایت، مشخصات آن را کپی کرده و سعی دارد آن را بهعنوان یک تراکنش جدید جا بزند.»
عدهای دیگر نیز بر این باورند که نه رایت و نه کلیمن هیچ ارتباطی با ابداع رمزارز ندارند. آرتور ون پلت، متخصص بیتکوین، میگوید: «به نظر من هیچکدام از این دو ساتوشی نیستند. او نمیخواست رهبر این جریان باشد؛ بلکه فقط میخواست این پدیده را به جامعه اهدا کند.»
در حدود سال 2000، هنگامی که رایت برای یک شرکت حسابداری به نام BDO در سیدنی استرالیا مشغول به کار بود، مسئولیت بازرسی امنیتی سایت Bodog.com را برعهده گرفت. در آن زمان بود که با استفان متیوز، مدیر بخش فناوری آن سایت آشنا شد. او میگوید: «کمی پس از آشنایی ما، رایت با من درمورد طلا و پول دیجیتالی حرف میزد و میگفت 8 یا 9 مفهوم مختلف برای آن در ذهن دارد.»
در سال2008 رایت یک فلشدرایو به متیوز داد و از او خواست اسناد موجود در آن را دانلود کند تا پس از خواندنشان نظر خود را درمورد این کار بگوید. متیوز در این مورد میگوید: «آن فلشدرایو حاوی یک سند رسمی (بیتکوین و بهطور خلاصه رمزارز) بود که بسیاری از بحثهای بین ما را پوشش میداد. نسخه نهایی آن در اکتبر 2008، با نام ساتوشی منتشر شد. در ژانویه 2009 فردی با نام مستعار ناکاموتو از کد بیتکوین رونمایی کرد. کریگ و دیوید کلیمن در سال 2007 یا 2008 با هم در ارتباط بودند. کریگ به من گفت که دیوید در ویرایش آن وایتپیپر به او کمک کرده است.»
بر اساس اسناد دادگاه، «دیوید و کریگ در سال2003 در یک انجمن آنلاین مربوط به رمزنگاری با هم آشنا شدهاند. هر دوی آنها از قدیم به امنیت سایبری، بازرسی دیجیتالی و آینده پول علاقه داشتهاند. آنها در سال2007 بهکمک یکدیگر مقالهای درمورد طرز کار بازنویسی دادهها روی هارد درایو نوشتند.»
در ادامه این اسناد ذکر شده که یک سال بعد، رایت از کلیمن درخواست کرده بود که وایتپیپر را ویرایش کند. سپس طی چند ماه با هم برای عملیکردن بیتکوین کار کردند. همچنین در روز عید شکرگزاری سال2009، دیوید به برادرش ایرا گفته بود که با همکاری یک مرد خارجی و ثروتمند در حال طراحی «پول دیجیتالی» است؛ یعنی همان کریگ رایت.
در سالهای اولیه انتشار بیتکوین، ناکاموتو بهوسیله ایمیل و فرومهای مختلفی با گروه کوچکی از علاقهمندان به رمزارز در ارتباط بوده اما هیچوقت این ارتباطات به صورت تلفنی یا حضوری شکل نگرفته است. سپس در تاریخ 26 آوریل2011 ناکاموتو پس از انتشار پیغام خداحافظی خود ناپدید شد. او نوشته بود: «در چیزهای دیگری فعالیت میکنم.»
از آن به بعد به مدت 4سال، کریگ رایت هویت ادعایی خود را بهطور عمومی مطرح نکرده بود تا آنکه در دسامبر2015، سایتهای Wired و Gizmodo اخبار آن را منتشر کردند. در ماه مه 2016 رایت اعلام کرد در جهت اثبات ادعای خود، بخشی از بیتکوینهای ساتوشی را نقد خواهد کرد. اما سپس از انجام این کار خودداری کرد به ادعای اینکه این تراکنش ممکن است نقص امنیتی خاصی را لو بدهد که حساب رمزارزی او را در خطر سوءاستفاده و سرقت قرار خواهد داد. او در یک مطلب آنلاین نوشت: «فکر میکردم میتوانم سالهای ناشناسی و پنهانکاری را پشت سر بگذارم. اما با وجود اتفاقاتی که در این هفته رخ داد، آماده شده بودم که شواهد دسترسی به کدهای اولیه را منتشر کنم، اما منصرف شدم. شهامت انجام این کار را ندارم. نمیتوانم.»
کمی بعد، متیوز با گوین اندرسون تماس حاصل کرد. او یک توسعهدهنده نرمافزار است که توسط شخص ناکاموتو برای بهروزرسانی و نگهداری کد متن باز بیتکوین انتخاب شده است. البته اندرسون هرگز با ناکاموتو بهصورت رو در رو ملاقات نداشته است.
متیوز، اندرسون را به لندن دعوت کرده بود تا با رایت ملاقات کنند. آن دو در زیرزمین هتلی با هم ملاقات کردند و اندرسون قانع شد که کریگ رایت، همان ساتوشی ناکاموتویی است که با وی کار میکرده. اما حالا، اندرسون تغییر عقیده داده است و میگوید: «ممکن است ساتوشی هک شده و کلید دسترسیاش را از دست داده باشد. ممکن است من فریب خورده باشم. پس از این همه مدت، هیچ فعالیتی را در بلاکهای اولیه مشاهده نکردهایم و این برای من جای سؤال دارد.»
بنا بر گفتههای متیوز، پس از درگذشت مرموز کلیمن در 2013، رایت با خانواده کلیمن تماس گرفت و با پدرش درمورد همکاری با او صحبت کرد. همچنین به او گفته بود که اگر دیوید درایوهای رمزنگاریشدهای دارد، ممکن است در آن بیتکوین استخراج کرده باشد.
اما وقتی در جلسه اخیر روز دوشنبه در دادگاه فدرال، آندرس ریورو، وکیل مدافع رایت، از او پرسید: «دکتر رایت، آیا شما با دیوید کلیمن برای ابداع و استخراج بیتکوین شراکت تجاری داشتهاید؟» رایت بیپرده جواب داد: «نه.» بنابر شهادت دکتر آمی کلین (متخصص اوتیسم) در جلسات این هفته، رایت در موقعیتهای اجتماعی از 99درصد افراد جامعه عملکرد بدتری دارد و بیشازحد به معنی دقیق واژهها تمرکز میکند.
سپس رایت در جایگاه ایستاد و با هدایت وکیل خود، درمورد کودکی و سوابق تحصیلی خود توضیح داد. در سال2005 دولت آمریکا شروع به وضع مقرراتی برای جلوگیری از استفاده کارتهای اعتباری، چکها و معاملات بانکی در زمینه شرطبندیهای غیرقانونی آنلاین کرده بود. رایت گفت که از آن زمان بود که شروع به توسعه ایدهای درمورد یک سیستم توکن محور کرد تا بتوان با آن در بازیهای آنلاین مشکلات انتقال بینالمللی پول را کنار زد، در سال 2006 فرمولنویسی این ایده را شروع و در 2007 آن را تکمیل کرد. همچنین یادداشتهایی ارائه کرد که طبق آن، با آلن گرینجر، رئیس وقت خود در اداره BDO، درمورد همکاری در این زمینه تماس گرفته بود.
رایت مدعی شد که تا سال2008، پیشنویس سند رسمی بیتکوین را بهصورت دستنویس در اختیار داشت. سپس آن را در 40صفحه تایپشده خلاصه کرد و خلاصه 10صفحهای آن را برای دیوید کلیمن فرستاد.
سپس دادگاه تشخیص داد این اظهارات با اظهارات هفته گذشته در تناقض است. زیرا گفته بود نسخهای که برای کلیمن فرستاده «بهشدت طولانی» بوده است. همچنین بررسی صحت و سقم تاریخ ملاقات وی با گرینجر قابل تأیید نیست چون بهصورت دستنویس یادداشت شده است. علاوهبراین، شورای دادگاه تناقضاتی در یکی از ایمیلهای ارسالشده به کلیمن پیدا کرد. در شانزدهم نوامبر، تیم حقوقی رایت دادخواستی را به دادگاه ارائه دادند مبنی بر اینکه شورای دادگاه برای نتیجهگیریهای خود شواهد کافی به هیات منصفه ارائه ندادند.