فينتك به زبان ساده، مجموعهاي از «فناوري مالي»، كاربرد پيشرفتهاي فناوري جديد براي محصولات و خدمات در صنعت مالي است. فينتك مجموعهاي از اصطلاحات «مالي» و «تكنولوژي» است و به هر كسبوكاري اطلاق ميشود كه از فناوري براي ارتقا يا اتوماتيككردن خدمات و فرآيندهاي مالي استفاده ميكند. اين اصطلاح شامل يك صنعت بهسرعت در حال رشد است كه با روشهاي مختلف در خدمت منافع مصرفكنندگان و مشاغل است؛ از بانكداري تلفن همراه و بيمه گرفته تا برنامههاي ارز ديجيتال و سرمايهگذاري. فينتك مجموعهاي از برنامههاي بهظاهر بيپايان دارد.
اين صنعت بسيار بزرگ است و در سالهاي آينده همچنان روبهرشد است. با توجه به آمار CB Insights، 41نام مهم فينتك با پشتوانه سرمايهگذاري خطرپذير وجود دارد كه مجموعا 154.1 ميليارد دلار ارزش دارند. يكي از عوامل محرك اين است كه بسياري از بانكهاي قديمي حامي و پذيرنده اين فناوري هستند و به طور فعال در استارتاپهاي فينتك سرمايهگذاري ميكنند، ميخرند يا با آنها شريك ميشوند، زيرا با مشترياني كه داراي ذهنيت ديجيتالي هستند، آسانتر ميتوان كار كرد. همچنين اين مشتريان در عين حال صنعت را به جلو ميبرند و با فروشنده ارتباطشان را حفظ ميكنند.
شرکتهای فینتک فناوریهایی (مانند هوشمصنوعی، بلاکچین و علم داده) را در بخشهای مالی رایج ادغام میکنند تا آنها را ایمنتر، سریعتر و کارآمدتر کنند. فینتک یکی از سریعترین بخشهای فناوری در حال رشد با شرکتهایی است که تقریبا در هر حوزه مالی نوآوری دارند؛ از پرداختها و وامها گرفته تا امتیازدهی اعتباری و معاملات سهام.
بانکداری موبایلی بخش بزرگی از صنعت فینتک است. در دنیای مالی شخصی، مصرفکنندگان بهطور فزایندهای خواستار دسترسی دیجیتالی آسان به حسابهای بانکی خود، بهویژه در تلفن همراهشان هستند. اکثر بانکهای بزرگ در حال حاضر نوعی از ویژگیهای بانکداری موبایلی را به خصوص با ظهور اولین بانکهای دیجیتالی با نام «نئوبانک» ارائه میدهند.
نئوبانکها اساسا بانکهایی هستند که هیچ شعبه فیزیکی ندارند و در زیرساختهای کاملا موبایلی و دیجیتالی با چک، پسانداز، خدمات پرداخت و وام به مشتریان خدمات ارائه میکنند. برخی نمونههای نئوبانک عبارتند از: Chime، Simple و Varo.
سازوکار فینتک صنعت جدیدی نیست، فقط صنعتی است که خیلی سریع تکامل یافته است. این فناوری تا حدی همیشه بخشی از دنیای مالی بوده است:
۱. معرفی کارتهای اعتباری در دهه1950 یا دستگاههای خودپرداز،
۲. بخش معاملات الکترونیکی،
۳. برنامههای مالی شخصی و معاملات به میزان بالا در دهههای بعد.
مسیر فعالیت پشت فناوری مالی از پروژهای به پروژه دیگر، برنامهای به برنامه دیگر متفاوت است. با این حال، برخی از جدیدترین پیشرفتها، استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، بلاکچین و علم داده برای انجام همه موارد از ریسکهای اعتباری فرآیند گرفته تا اجرای صندوقهای تامینی است. در واقع، اکنون یک زیرمجموعه کامل از فناوری نظارتی به نام رگتک (regtech) وجود دارد که برای هدایت دنیای پیچیده انطباق و مسائل نظارتی صنایعی مانند فینتک طراحی شده است.
با رشد فینتک، نگرانیها درباره امنیت سایبری در صنعت فینتک نیز افزایش یافته است. رشد گسترده شرکتها و بازارهای فینتک در مقیاس جهانی منجر به افزایش آسیبپذیری در زیرساختهای فینتک شده و در عین حال آن را به هدفی برای حملات مجرمان سایبری تبدیل کرده است. خوشبختانه، فناوری برای بهحداقل رساندن خطرات تقلب موجود و کاهش تهدیدهایی که همچنان در حال ظهور هستند، به تکامل خود ادامه میدهد.
اگرچه این صنعت تداعیکننده تصوراتی از استارتاپها و فناوریهای در حال تغییر صنعت است، اما شرکتها و بانکهای همیشگی نیز دائما خدمات فینتک را برای اهداف خود بهکار میگیرند. در اینجا نگاهی میاندازیم به اینکه چگونه این صنعت در برخی حوزههای مالی اختلال ایجاد کرده و از سویی دیگر در برخی دیگر موجب تقویتشان شده است.
امکان پیشبینی اینکه بازارها به کجا میروند، در دنیای اقتصاد بسیار آرمانی است. با میلیاردها دلار سرمایهگذاری، جای تعجب نیست که یادگیری ماشینی سهم مهمی در فینتک دارد.
قدرت این زیرمجموعه هوش مصنوعی در توانایی آن است زیرا میتواند مقادیر انبوه داده را با الگوریتمهایی پیاده کند که برای شناسایی روندها و ریسکها طراحی شدهاند و به مصرفکنندگان، شرکتها، بانکها و سازمانهای دیگر اجازه میدهد تا درک آگاهانهتری از روند ریسکهای سرمایهگذاری و خرید داشته باشند.
فینتک همچنین با سادهسازی ارزیابی ریسک، سرعتبخشیدن به فرآیندهای تایید و تسهیل دسترسی، اعتبار را بازسازی میکند. اکنون میلیاردها نفر در سراسر جهان میتوانند با تلفن همراه وام درخواست کنند و نقاط داده جدید و قابلیتهای مدلسازی ریسک، اعتبار را به جمعیتهای محروم افزایش میدهد.
علاوه بر این، مصرفکنندگان میتوانند چندینبار در سال گزارشهای اعتباری را درخواست کنند، بدون اینکه امتیازشان را تغییر دهند، اینگونه کل دنیای وامدهی را برای همه شفافتر میکند. شرکتهای اعتباری شایان ذکر عبارتند از: Tala، Petal و Credit Karma.
در حالی که فناوری بیمه به سرعت مسیر تبدیلشدن و صنعتیشدن خود را میپیماید، هنوز هم زیر چتر فینتک قرار دارد. بیمه، تاحدی پذیرنده آرام فناوری است و بسیاری از استارتاپهای فینتک با شرکتهای رایج بیمه همکاری میکنند تا به اتوماتیککردن فرآیندها و گسترششان کمک کنند. از بیمه ماشین سیار گرفته تا ابزارهای پوشیدنی برای بیمه سلامت، این صنعت در حال کاهش تعداد زیادی نوآوری است. برخی از شرکتهای فناوری بیمه که باید به آنها توجه داشته باشید عبارتند از: Oscar Health، Root Insurance و PolicyGenius.
پیادهسازی موازی با فینتک، ظهور ارزهای دیجیتال و بلاکچین است. بلاکچین فناوریای است که به استخراج و بازارهای رمزنگاری اجازه میدهد تا وجود داشته باشند، در حالی که پیشرفت در فناوری ارزهای دیجیتال را میتوان هم به بلاکچین و هم به فینتک نسبت داد. اگرچه بلاکچین و ارز دیجیتال فناوریهای منحصربهفردی هستند که میتوان آنها را خارج از حوزه فینتک در نظر گرفت. از نظر تئوری، هر دو برای ایجاد برنامههای کاربردی عملی که فینتک را به جلو میبرند، ضروری هستند. برخی از شرکتهای مهم بلاکچین Gemini، Spring Labs و Circle هستند. در حالی که نمونههایی از شرکتهای متمرکز بر ارزهای دیجیتال عبارتند از: Coinbase و SALT.
فینتک در سالهای اخیر باعث افزایش تعداد اپلیکیشنهای سرمایهگذاری و پسانداز شده است. بیش از هر زمان دیگری، شرکتهایی مانند Robinhood، Stash و Acorns موانع سرمایهگذاری را از میان برداشتهاند. در حالی که این برنامهها از نظر رویکرد متفاوت هستند، هرکدام ترکیبی از روشهای پسانداز و سرمایهگذاری خودکار با دلارهای کوچک، مانند سپردههای جمعآوری فوری در خرید، برای معرفی مصرفکنندگان به بازارها را استفاده میکنند.
فینتک صنعت رو به رشدی است که روشهای تقریبا بیپایانی برای بهبود سیستمهای مالی ما دارد. برخی از ترندهای فینتک که در سال2021 شاهد خواهیم بود، عبارتند از: ظهور مشاوران خودکار حسابداری و مالی در معاملات سهام، استفاده از بلاکچین برای مبارزه با پولشویی، اجرای گزارشهای اعتباری جایگزین و تمرکززدایی از پرداختهای جهانی.
جابهجایی پول چیزی است که فینتک در آن بسیار خوب عمل کرده است. البته Venmo پلتفرم پرداخت موبایلی است. شرکتهای پرداخت روشی را که همه ما انجام میدهیم، تغییر دادهاند. ارسال پول به صورت دیجیتالی در هر نقطه از جهان آسانتر از همیشه است. علاوه بر Venmo، شرکتهای پرداخت محبوب عبارتند از: Zelle، Paypal، Stripe و Square.