دانشگاه از همان ابتدای کرونا که خوابگاهها خالی از دانشجو شد، بساط تعمیر و بازسازی را در خوابگاههای بزرگش برپا کرد، هرچند نامشخص بودن زمان بازگشایی، مانع برنامهریزی بلندمدت و اساسی برای بازسازی میشد. این تعمیرات با همه بالاوپایینها و با وجود اسکان دانشجوها در برخی واحدها تا جای خوبی پیش رفت، اما مدیریت دانشگاه در دوره جدید تصمیم گرفت علاوه بر بازسازیهای صورتگرفته، به شکل جدیدی نوسازی و بهسازی خوابگاهها را در دستور کار قرار دهد و دستی به ظاهر اتاقهای خوابگاهی هم بکشد؛ البته یک دست حسابشده و براساس طراحی و مشاوره یک گروه معماری حرفهای و کاربلد.
از داخل اتاق تا فضاهای مشاع
تغییر ساختار اینترنت در خوابگاه طرشت ۳ و استفاده از اکسسپوینت به جای مودم در هر اتاق، مقاومسازی نردههای دیواره خوابگاه طرشت ۳، احداث زمین بازی و ورزش در خوابگاه طرشت ۲ و احداث فضاهای مشاع دیگر در خوابگاهها، نصب در و پنجرههای دوجداره برای بالکن اتاقها، اصلاح سیستمهای گرمایشی و سرمایشی، نصب فنس برای کف تختخوابها، مقاومسازی پایههای تختخوابها و برخی تعمیرات و تعویضها و بازسازیها و نوسازیهای دیگر در رابطه با تختخواب و کمد و قفسه کتاب و میز و صندلی و کلید و پریز و لامپ و فرش و پرده و رنگ در و دیوار اتاقها از جمله مواردی بود که دانشگاه در برنامه بازسازی خوابگاهها پیش برد. همین کارها ۱۰ تا ۱۲ میلیاردی خرج روی دست دانشگاه گذاشت و البته کمکهای خیرین در طرح چهل سی سی (۴۰ درصد تأمین هزینه تعمیر خوابگاهها با صندوق رفاه دانشجویان، ۳۰ درصد با دانشگاه و ۳۰ درصد با خیرین) حسابی به داد دانشگاه رسید؛ خیرینی که نام برخی از آنها نیز در ورودی بلوکها و اتاقهای خوابگاهها به چشم میخورد.
انتظار دانشجوها بعد از دو سال چیز دیگریست
زمزمههای بازگشایی دانشگاه از زمستان پارسال به گوش میرسید. در همان زمانها مرکز مشاوره هم چند نظرسنجی از دانشجوها انجام داد و در یکی از آنها از دانشجوها پرسید انتظارات و نگرانیهایشان درباره بازگشایی دانشگاه چیست؟ براساس همین نظرسنجی مرکز مشاوره مشخص شد دانشجوها انتظار دارند بعد از دو سال به خوابگاههای متفاوتی وارد شوند و تغییر را احساس کنند. تیم مدیریتی جدید دانشگاه هم میخواست معماری و طراحی فضاهای خوابگاهی معنا و هویت مشخص و متمایزی داشته باشد. در نهایت معاونت دانشجویی سراغ گروه طراحان پایازیست سپید رفت که جمعی از فارغالتحصیلان دانشکده معماری دانشگاه تهران آن را شکل دادهاند و به عنوان مشاور دانشگاه در پروژه بازسازی خوابگاهها مشغول به کار شدند.
این گروه ابتدا به بررسی وضعیت خوابگاهها پرداخت و حتی یک نظرسنجی اینستاگرامی هم بین دانشجوهای خوابگاهی ترتیب داد تا مسائل و مشکلات خوابگاهها را از زبان دانشجوهایی بشنود که خودشان در این محیط چند سالی زندگی کردهاند؛ بچهها در این نظرسنجی از شباهت خوابگاه به زندان و کسالتبار محیط و نبود حریم شخصی و امکان شخصیسازی در اتاق و چیدمان نامناسب اتاقها گفتند تا کمبود و نامناسب بودن میز و چراغ مطالعه و بهداشت و نظافت پایینتر از حد انتظار و استاندارد.
این گروه در نهایت برای خوابگاههای طرشت ۲ (دختران) و طرشت ۳ و احمدی روشن (پسران) دو دفترچه طراحی کامل آماده کرده و در اختیار دانشگاه گذاشتند؛ دفترچههایی که در آنها تا ریزترین جزئیات طراحی داخلی و چیدمان اتاقها در نظر گرفته و حتی یک پالت رنگ اختصاصی هم برای خوابگاههای شریف تدارک دیده شده است. گروه سپید حتی برند و مشخصات دقیق هریک از تجهیزات و مواد مصرفی برای اجرای تغییرات و تعمیرات مدنظر را نیز در این دفترچهها مشخص کرده تا این دفترچهها آرمان دانشگاه در بازسازی و نوسازی خوابگاههایش باشد.
پله پله تا خوابگاههایی ایدهآل
از یک سو دولت برای بازگشایی به دانشگاه فشار میآورد و از یک سو هزینه بازسازی مدنظر چیزی حدود ۱۰ میلیارد تومان برآورد شده بود. دانشگاه تصمیم گرفت بخشی از بازسازیهای طراحیشده را در برخی اتاقهایی که بازسازی قبلی آنها کامل نشده و اسکانی هم در آنها صورت نگرفته، به مرحله اجرا برساند. شرکت فهندژ هم به عنوان یک شرکت حرفهای و کاربلد، پیمانکار ی اجرای این بازسازیها را بر عهده گرفت تا کار شروع شود. از طرف دیگر برای اجرای این بازسازیها و نوسازیها دانشگاه با تأیید و مشورت گروه سپید، سراغ تعداد زیادی از شرکتهای تأمینکننده تجهیزات و مواد مصرفی حرفهای و دارای محصولات باکیفیت ایرانی میرود؛ شرکتهایی که خودشان هم از اینکه پایشان به دانشگاه باز شده و مشغول همکاری با شریف هستند، رضایت دارند.
اصلاح چینش تختها و میزهای مطالعه در اتاق، نورپردازی و رنگآمیزی مناسب و بانشاط و یکنواخت اتاقها و تعبیه کلید و پریز و چراغهای مطالعه در فضاهای موردنیاز برای دانشجوها (از جمله در هر تختخواب که فضای اختصاصی و حریم شخصی هر دانشجوی خوابگاهی به شمار میرود) مواردیست که در دانشگاه در این مرحله سراغش رفته؛ تعمیرات و بازسازیهایی که تقریبا نصف اتاقهای مجموع این سه خوابگاه را در بر میگیرد تا نیمی از طراحی ایدهآل صورتگرفته برای اتاقهای خوابگاهی دانشگاه فعلا در آنها به اجرا برسد.
کاهگلهای پنجاهساله
هر خوابگاه مسائل خاص خودش را برای بازسازی دارد. در تعمیرات و بازسازیهای قبلی معمولا رنگکاری در و دیوارها بدون زیرسازی مناسب صورت گرفته صرفا لایههای رنگ روی هم انباشه شده که حاصلش نتیجه نهایی بیکیفیتی روی دیوارها و درهای اتاقها بوده است، اما این بار دانشگاه میخواهد کاری اساسی کند و به همین خاطر چندین و چندین بار سطح دیوارها ساییده و بتونهکاری شده تا آماده رنگکاری نهایی شود. در خوابگاه طرشت ۳ نیز که سقف اتاقها بتنی بوده و ظاهر زیبایی نداشته، کنافهای زیر سقف نصب شدهاند. اما یکی از سختترین بلوکهای خوابگاهی برای بازسازی، بلوک یک خوابگاه احمدی روشن است که قدمتش به بیش از پنجاه سال پیش برمیگردد و دیوارهایش کاهگلیست و روی آن گچکاری شده است. با توجه به اینکه در این مرحله از بازسازیها قرار بوده تأسیسات و کابلهای برق و ... همه به صورت توکار باشند تا محلی برای تجمع و زندگی ساسها ایجاد نکنند، جنس کاهگلی دیوارها دردسر زیادی برای توکار کردن تأسیسات و کابلهای برق ایجاد و رنگآمیزی مناسب را هم با چالش مواجه کرده است.
به کمک خیرین
برآورد اولیه از هزینه بازسازی ۶۵۰ اتاق از خوابگاههای دانشگاه، حدود ۱۰ میلیارد تومان بوده که در فاز اول اجرای عملیات بازسازی، صندوق رفاه دانشجویان ۱.۳ میلیارد تومان، بنیاد قلمچی ۱ میلیارد تومان و خود دانشگاه هم ۱ میلیارد تومان را تعهد کردهاند. به گفته دکتر ابوالحسنی، معاون دانشجویی دانشگاه، بنیاد قلمچی وقتی دفترچههای طراحی اتاقهای خوابگاهی و جزئیات دقیق و هزینههای مشخص تعمیرات و بازسازیها را دیده، ترغیب شده که در هزینههای آن مشارکت کند. دانشگاه برای فازهای بعدی اجرای عملیات بازسازی و نوسازی هم امید زیادی به همیاری خیرین و حامیان دانشگاه دارد.