بسیج دانشجویی شریف همراه با بسیج دانشجویی دیگر دانشگاههای تهران و در قالب مجله تصویری امتداد سراغ نامزدهای بالقوه و بالفعل انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ رفت تا آنها را به چالش بکشد و از آنها درباره مسائل اساسی کشور بپرسد و برنامهها و راهکارهایشان را بشنود و نقد کند. بعد از محمود احمدینژاد و رستم قاسمی که شورای نگهبان صلاحیتشان برای حضور در میدان انتخابات را احراز نکرد، علیرضا زاکانی سومین مهمان امتداد بود. در زیر بخشی از صحبتهای زاکانی در این برنامه را میخوانیم:
با انقلاب اسلامی یک نزاعی بین ۲ تفکر شکل گرفت؛ یک نگاه توسعه غربی و یک نگاه هم نگاه الهی و وابسته به خدا و سنتهای الهی. در نگاه دوم فرهنگ زیرساخت همهچیز است. ما باید در گام دوم برگردیم به اصل انقلاب و شعارهای اصیل انقلابی و برای این موضوع چهار رویکرد را در نظر گرفتهایم:
کشور ما روی گنج خوابیده
برنامه شما برای کنترل مخارج و مسئله کسری بودجه و تورم پیشبینیشده در آیندهای نزدیک چیست؟
فرهنگ اولویت همیشگی در جامعه اسلامی است و از مسئله اقتصاد هم اولویتدارتر است. بودجه عمومی سال ۱۴۰۰، ۱۷۱۷ همت است. کانون اصلاح اقتصاد از دولت شروع میشود و چهار سال هم زمان زیادی برای ایجاد تحول به شمار میآید. برای حل این مشکلات باید بند را از پای تولید باز کنیم که اولین کار آن مقرراتزدایی و تسهیل فرآیند مجوزگیری است. دومین کار شفافسازی مجوزهای کشور و سومین کار هم آمایش سرزمین و تعیین و شناسایی و انتخاب پیشرانهای کشور است. همچنین باید اولویت دیپلماسی خارجی ما دیپلماسی اقتصادی باشد.
فروش نفت ما در حال حاضر از طرق رسمی و غیرسمی بالاتر از یک میلیون بشکه است. یکی از مزیتهای قطعی کشور ما نفت و گاز و پتروشیمی است. ما ۱۲ میلیون تن ظرفیت تولید در بخش پتروشیمی داریم ولی فقط ۳.۹ میلیون تن تولید میکنیم. این ۸ میلیون تن دیگر میتواند ۲ میلیون شغل ایجاد کند، چون هر میلیون تن ظرفیت تولید در بخش پتروشیمی، ظرفیت ایجاد ۲۵۰ هزار شغل دارد. تولید در بخش پتروشیمی ارزآوری زیادی هم برای کشور به دنبال دارد و فعال کردن سرمایهگذاری خاصی هم نیاز ندارد، کافیست بند را از پای تولیدکننده باز کرد. اخذ مالیات را باید در حوزه خدمات و در جاهایی که فرار مالیاتی وجود دارد، دنبال کرد. آن موقع میشود کشور را به بهترین شکل اداره نمود. دولت به جای گرفتن دست تولیدکننده، پای آن را میبندد تا با سر به زمین بخورد. ما روی پول خوابیدیم ولی بلد نیستیم کشورداری کنیم. کشور ما روی گنج قرار دارد و هیچ مشکلی برای تأمین مالی نداریم. فقط در داخل عرضه و ارادهای برای استفاده از این همه منابع سرشار وجود ندارد.
نیازی به FATF نداریم
بالفرض اگر تمامی این مراودات بینالمللی صورت گیرد، باز هم در وصول مطالبات در خارج کشور به خاطر تحریمها مشکل داریم، نظر شما در این مورد چیست؟
با وجود تمامی تحریمها میتوان باز هم منابع خارج از کشور را وصول کرد و هیچ نیازی به قبول FATA نداریم. ما تا وقتی تحریمپذیر باشیم، دشمن هرکاری میتواند با ما بکند، اما اگر ما غیرت به خرج دهیم، دشمنان از طریق تحریم هیچکاری نمیتوانند بکنند.
نقد کردن برجام شدنیست
آیا مذاکرات خوب، یعنی مذاکراتی برخلاف مذاکرات ۸ سال گذشته، میتواند مشکلات ما را حل کند یا به صورت کلی موافق کنار گذاشتن مذاکرات هستید؟ راهبرد شما در دوران پسابرجام چیست؟
در دوران قبل از برجام، مشکل مذاکرهکنندگان ما درونگرایی و نرساندن کامل وضعیت و روند مذاکرات به نهادهای داخلی و مردم بود، اما مذاکرات فعلی جهت غلطی دارد و مذاکرهکنندگان ما از جنبه ضعغ وارد مذاکره شدهاند و عزتمندانه مذاکره نمیکنند و به دنبال ترحم دشمن هستند.
دولت ما در حوزه سیاست خارجه راهبردش را با راهبرد اساسی داخل کشور تنظیم میکند. ما در دولتمان قطعا مذاکره خواهیم داشت، اما مذاکراتی متفاوت با مذاکرات برجام. آمریکا بعد از عینالاسد دیگر نمیتواند ما را تهدید سخت کند.
یکی از اولویتهای سیاست خارجه ما نقد کردن همین سند برجام است که به نظرم در حال حاضر کاملا شدنی است و این هم ناشی از تصمیم ۱۲ آذر مجلس بود. این اتفاق میتواند ما را در سند برجام در موضع قدرت قرار دهد و همین موضوع طرف مقابل را به شدت خواهان احیای برجام کرده است.
هدف مذاکره فراتر از تحریم است و سطح بالاتر آن مطالبه به حق مردم ایران برای منع دخالتهای بیگانگان در منطقه و البته این مطالبه کردن از موضع قدرت صورت میگیرد. این دولت در برجام یک جنس ۱۰۰ تومانی را به ۱ تومان فروخته که همان را هم نمیتواند نقد کند.
قوه عاقله دولت دچار اختلال است
در رابطه با دیپلماسی اقتصادی برای حل مشکل عدم ثبات تجار ایرانی و واگذاشتن بازارهای خارجی به دیگران چه برنامهای دارید؟
ریشه این مشکل در فرهنگ ماست. یکی دیگر از مشکلات در این حوزه هم عدم ثبات تصمیمات است و همچنین دخالت بیش از حد دولت در کار تجار. اگر دولت مشکل مردم را مشکل خودش ببیند، آنگاه میبینیم که چقدر مردم ایران پایبند و باوفا هستند. بخش عمدهای از مشکلات اقتصادی ما در این دوره و در این حوزه ناظر به عملکرد آقای همتی در بانک مرکزی است. من آقای همتی را به مناظره دعوت میکنم. باید مشخص شود چه اتفاقات تلخی در دوره بانک مرکزی آقای همتی افتاده است. قوه عاقله دولت دچار اختلال شده است. کارکرد وزرا دچار اختلال شده است. آقای همتی نمیتواند خودش را از جریانی جدا کند که کشور را بعد از ۴۲ سال اینطور به زمین زده است. آقای همتی نمیتواند خودش را از کارگزاران جدا کند. آقای همتی نمیتواند خودش و محصول کارهای سهسالهاش را نادیده بگیرد. باید بیاید و پاسخگو باشد. تیم اقتصادی دولت با هم هماهنگ نیستند و در درون دولت دعوا و اختلاف وجود دارد. این موضوعات باعث عدم ثبات در تصمیمگیریها و نیز تصمیمگیریهای غلط میشود.
در سال اول ریشه فقر مطلق را میکنیم
آیا شما در دولت اقدام و اصلاح به روند قیمتگذاری ادامه خواهید داد؟
در کشور ۲ نگاه به علم اقتصاد وجود دارد که یکی معتقد است بازار را باید به حال خودش واگذاریم و خود بازار خودش را تنظیم خواهد کرد. این دقیقا اقتصاد آمریکاست. ما باید خلق ثروت کنیم و ثروت را به صورت عادلانه تقسیم و توزیع نماییم. اقتصاد را نه با دستور و نه با آرزو میتوان اداره کرد. دولت باید در اقتصاد دخالت کند، ولی در جهت بهبود وضعیت مردم. ایران را با مدل اقتصادی آمریکا نمیتوان اداره کرد و یکی از دلایل عدم جهش ما همین موضوع است. در حال حاضر بزرگترین مانع تولید ما بانکها هستند. در دولت اقدام و اصلاح موانع تولید را از بین میبریم و تولید را اعتلا میبخشیم. در سال اول دولت اقدام و اصلاح ریشه فقر مطلق را در داخل کشور خواهم کند.
من پوششی نیستم
آیا حضور شما در انتخابات به عنوان یک نامزد پوششی و تخریبکننده جناح مقابل است؟
برنامههای من از ۶ نامزد دیگر بهتر و قابل اجراتر است و طراحی این برنامهها از ابتدای دهه ۹۰ آغاز شده است. اگر کسی در صحنه بود که برای جامعه باکفایتتر بود، قطعا در انتخابات ثبتنام نمیکردم. اینسری به خاطر تراکم کاندیداها نمیخواستم شرکت کنم ولی با مشورت دوستان صلاح دیدم که بیایم و یکسری پلشتیهای فکری را برای همیشه از سطح جامعه بزدایم. من کاملا برای ریاستجمهوری آماده و مصمم هستم، اما جریان همواره مهمتر از فرد است و برای من جریان مهمتر از فرد. حاضرم خودم را فدای جریان کنم.
کشورداری نیاز به اخلاق و برنامه و اراده و سیاستمداری دارد که من خودم را دارای این ویژگیها میدانم. من از تمامی برنامه ها استقبال میکنم ولی باور دارم برنامههای خودم را خودم به بهترین شکل میتوانم اجرا کنم، ولی این را بدانید تمامی ظرفیتهای ما فدای جبهه انقلاب است و من کاملا تابع تصمیم مردم هستم.
از ما برنامه بخواهید، نه وعید و وعید!
نگاه شما به زنان چیست؟
نباید اجازه دهیم سیاسیون ما به زنان نگاه ابزاری داشته باشند. زنان از منظر ما درونمایه خانواده هستند و محور خانواده، و خانوداه بنیان جامعه. بانوان محور تحول در جامعه هستند. یکی از اولویتهای ما در فرهنگ تحکیم بنیان خانواده و ازدواج است. ما به زنان سرپرست خانوار اعتبار نقدی خواهیم داد و این اعتبار متناسب با دهک درآمدی آنها متفاوت است. هزینه بیمه را برای دهک پایین جامعه رایگان خواهیم کرد. به ۷۰ درصد جامعه بن کالا میدهیم. به عنوان توصیه آخر، از ما برنامه بخواهید نه وعده و وعید!