فارغ‌التحصیلی در برج میلاد
آن زمان که گردهمایی‌ها برقرار بود، نوآوری در آن هم برای خودش کلاسی داشت. جشن فارغ‌التحصیلی یا به عبارت رسمی‌تر مراسم دانش‌آموختگی سال ۹۲-۹۱ در ۲۰ اردیبهشت سال ۹۳ بر خلاف عادت مألوف، به جای سالن استاد جباری در برج میلاد برگزاری شد. اما برنامه برگزاری مراسم بنا به عادت مألوف شامل سخنرانی مسئولین دانشگاه، تقدیر از دانشجویان برتر کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و نواختن سازی چند از موسیقی‌های بی‌کلام و باکلام بود. البته چندسالی که گذشت، مراسم فارغ‌التحصیلی آبی‌پوش‌های کلاه‌به‌سر شریفی به سالن جباری بازگشت.
تریبون آزاد جلوی نهاد
در محیط دانشگاه و برای برنامه‌های دانشجویی فرمی که همیشه جواب می‌دهد، تریبون آزاد است (البته اگر واقعا آزاد باشد و بعدا صحبت در آن برای شما مدرک جرم نشود). تمهیدات خاصی مثل هماهنگی سالن و دعوت از سخنران هم نیاز ندارد، کافی‌ست یک موضوع انتخاب شود و نهایتش یک میکروفون تهیه گردد و یک نفر بحث را شروع کند تا باقی دانشجوها دورش جمع شوند و درباره آن موضوع گاهی آرام و گاهی با حرارت زیاد گپ‌وگفت داشته باشند. بهار ۹۳ چند نفر از فعالین دانشجویی تصمیم گرفتند سر و شکل ثابتی به تریبون‌های آزاد در شریف بدهند و برنامه‌ای هفتگی برای آن بگذارند؛ به این صورت که در طول هفته تابلویی در محل تریبون قرار داشت تا دانشجوها موضوعات پیشنهادی‌شان را بنویسند و به موضوعات پیشنهادی دیگر رأی بدهند و اگر می‌خواهند بحثی هم ارائه دهند، اسم خودشان را یادداشت کنند، ظهرهای سه‌شنبه هم همه در فضای بین ساختمان مرکز معارف و سلف دانشگاه دور هم جمع شوند و درباره موضوع تریبون آزاد حرف‌هایشان را بزنند، حالا چه با ثبت‌نام قبلی و چه بدون ثبت‌نام، از مسائل سیاسی روز گرفته تا بحث‌های صنفی و آموزشی خود دانشگاه. نهاد رهبری هم از این تریبون آزاد حمایت می‌کرد تا مشکلی برای دانشجوهای حاضر در آن پیش نیاید. اینترنت دانشگاه، توافق ژنو، عملکرد رئیس‌جمهور سابق و احیای انجمن اسلامی از جمله موضوعات تریبون آزاد در هفته‌های ابتدایی بود.
روستاآزاد رفت، فتوحی آمد
از همان ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم در سال ۹۲، زمزمه‌های تغییر رئیس دانشگاه هم به گوش می‌رسید. سرانجام در میانه‌های سال ۹۳ این اتفاق به وقوع پیوست و دکتر فتوحی، استاد دانشکده برق به عنوان رئیس جدید دانشگاه معرفی شد. ۲۶ شهریور نوبت به مراسم تودیع و معارفه رسید تا دکتر روستاآزاد بعد از چهار سال سکان هدایت شریف را به رئیس بعدی بسپارد. البته در این مراسم دکتر فتوحی به عنوان سرپرست موقت کلید دانشگاه را تحویل گرفت و حدود یک ماه بعد با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، به صورت رسمی بر منصب ریاست دانشگاه تکیه زد. فتوحی هم مانند روحانی اعتقاد به بهره‌گیری از مسئولان سابق و باتجربه داشت و مرحوم دکتر میرعمادی را به عنوان معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی، دکتر ملکی را به عنوان معاون فرهنگی اجتماعی، دکتر وثوقی وحدت را به عنوان معاون دانشجویی و مهندس مظفر را به عنوان معاون اداری و مالی (معاون مدیریت و توسعه منابع آن زمان) منصوب کرد.
هر چند تغییر دولت انتظار تغییرات زیادی را ایجاد می‌کند، اما مدیریت دانشگاه شریف به قدری از روال‌ها و رویه‌های معین برخوردار است که تغییر ریاست دانشگاه، تغییرات آن‌چنانی را در دانشگاه پدید نیاورد. ارتباط با صنعت، تجاری‌سازی دانشگاه و تدوین اسناد توسعه همانند دوره دکتر روستاآزاد در این دوره نیز ادامه پیدا کرد.
فرهنگ و تکنولوژی، همراه با نصر
تا قبل از همایش «فرهنگ و تکنولوژی، درنگی فرهنگی در مسیر پرشتاب صنعتی شدن»، اندیشکده مهاجر بیشتر به مجله‌هایش شناخته می‌شد. اندیشکده مهاجر از شریفی‌هایی تشکیل شده که به علوم انسانی مهاجرت کرده‌اند و در مجله‌هایشان سعی می‌کردند با نگاهی عمیق‌تر و انسانی‌تر به موضوعات علم و تکنولوژی نگاه کنند. این همایش ملی نیز با بهره گرفتن از این نگاه، سعی داشت ابعاد فرهنگی تکنولوژی را بررسی کند. دعوت از افرادی چون سید حسین نصر، استاد دانشگاه هاروارد و رئیس سابق شریف و رضا داوری اردکانی برای این همایش توجهات زیادی را به خود جلب کرد. در این همایش ۸۰ مقاله جمع‌آوری شد و نوزده شخصیت دانشگاهی همچون حجت‌الاسلام پارسانیا، خسروپناه، پیروزمند و دکتر گلشنی، پایا، جمیله علم الهدی، بنیانیان، فیاض و مرحوم مرادی در پنل‌های این همایش مطالب خود را ارائه کردند. در سال ۱۳۹۶ خروجی این همایش در کتاب «ایران اسلامی در مواجهه با تکنولوژی غرب» از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسید. در این همایش دکتر نصر از خنثی نبودن تکنولوژی و فرهنگی بودن این پدیده صحبت کرد و دکتر گلشنی هم از ضرورت نگاه میان‌رشته‌ای بین علوم مهندسی و علوم انسانی در موضوعات علم و تکنولوژی سخن گفت.
هفته قبل از این همایش که در روزهای ۲۰ و ۲۱ اردیبهشت برگزار شد، اندیشکده مهاجر با همکاری معاونت فرهنگی اجتماعی در قالب جشنواره فیلم «فرهنگ و تکنولوژی» چهار فیلم سینمایی مطرح سینمای هالیوود را با حضور منتقدان سینمایی در آمفی‌تئاتر مرکزی اکران کرد؛ Her (تکنولوژی و عشق)، Oblivion (تکنولوژی و سرنوشت بشری)، Gravity (تکنولوژی و گمگشتگی انسان) و Solaris (تکنولوژی و فلسفه) چهار فیلمی بودند که در این جشنواره به نمایش درآمد، اما استقبال خیلی گرمی از آنها نشد.
یک سردر، یک دانشگاه
سردر فعلی دانشگاه کمتر از پنج سال است که در پیشانی دانشگاه قد کشیده است. قرار است دانشگاه به آن شناخته شود و هویتش باشد. اما شاید اندکی زمان بخواهد. سال ۹۳ طرح‌هایی که برای طراحی سردر جمع‌آوری شده بود، داوری و در نهایت تصمیم گرفته شد که طرح فعلی ساخته شود. فراخوان مسابقه طراحی سردر دانشگاه در دوره دکتر روستا آزاد اعلام شد و نزدیک به دو هزار نفر برای شرکت در آن ثبت نام کردند که از میان آنها ۳۴۰ اثر به دبیرخانه مسابقه رسید. دکتر داراب دیبا و دکتر عیسی حجت، از استادان دانشگاه تهران و دکتر علیرضا مستغنی، رئیس دانشگاه هنر تهران به عنوان هیئت داوران نهایی این مسابقه انتخاب شدند تا از بین ۲۰ طرح نهایی غربال‌شده، پنج طرح برتر را انتخاب کنند. در سال ۹۳ این پنج طرح به مدیریت جدید دانشگاه اعلام و سردر فعلی به عنوان طرح برگزیده انتخاب شد.
توسعه و عدالت آموزشی یا خصوصی‌سازی آموزش؟
۳ و ۴ آبان ۹۳ همایشی در دانشگاه شریف برگزار شد با عنوان «توسعه و عدالت آموزشی». یکی دو جین از مسئولین بلندپایه و اقتصاددانان به عنوان سخنران و مدعو این همایش به سالن جابر آمدند. علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش، علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، عباس آخوندی، وزیر مسکن و شهرسازی، مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور، علینقی مشایخی، رئیس همایش، محمدرضا عارف، احمد توکلی، محمدحسین فرهنگی، کاظم جلالی و تعدادی از استادان اقتصاد از جمله حسین راغفر، داوود دانش‌جعفری، حسین عبده تبریزی و طهماسب مظاهری چهره‌های شناخته‌شده حاضر در این همایش بودند و به سخنرانی در آن پرداختند. شعار این همایش ارتقای مشارکت مردم و سیاست‌گذاران برای کاهش فقر آموزشی کودکان نام گرفته بود اما منتقدین این همایش آن را آغازگر سیاست‌گذاری برای آموزش خصوصی می‌دانستند. فانی در این همایش از تمرکززدایی از آموزش و پرورش و توسعه کیفی آموزش سخن گفت.
اعتراض اینترنتی
اگر الآن وضعیت اینترنت دانشگاه را مناسب نمی‌دانید، احتمالا در اوایل دهه ۹۰ اصلا اینترنتی برای دانشگاه قائل نبودید که بخواهید وضع آن را ارزیابی کنید. قطعی‌های اینترنت در پاییز ۹۳ اعتراض‌های دانشجویی زیادی را به همراه داشت. قطعی ناگهانی اینترنت کل دانشگاه باعث شد بچه‌های خوابگاه طرشت ۳ در محوطه خوابگاه تجمع و مطالبات‌شان را از مسئولین دانشگاه پیگیری کنند. این اعتراض‌ها و تجمعات چندبار دیگری هم ادامه پیدا کرد؛ هرچند موضوع ساس هم به اینترنت گره خورد و دلیلی شد برای تجمع و اعتراض خوابگاهی‌ها و پای مسئولین معاونت دانشجویی و مرکز محاسبات یا همان مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات را هم در برخی تجمعات به خوابگاه باز کرد. همین مطالبات صنفی دانشجوها و پیگیری‌هایشان از مسئولین دانشگاه بود که وضعیت پایداری را برای اینترنت دانشگاه در سال‌های بعد به ارمغان آورد.
شتاب، از صفر تا صد
سلسله مراکز کارآفرینی در دانشگاه در حال تکمیل شدن بود. پس از راه‌اندازی مرکز کارآفرینی در سال ۱۳۷۹، مرکز رشد در سال ۱۳۸۲ و مجتمع خدمات فناوری در سال ۱۳۹۲، در سال ۹۳ نوبت به افتتاح شتاب‌دهنده شریف رسید. این شتاب‌دهنده پنج وظیفه را در ابتدا برای خود معرفی کرد: حمایت فکری، فضای استقرار، آموزش تخصصی، شبکه افراد موفق و حمایت مالی. با ارائه این پنج خدمت ایده‌های کسب‌وکاری می‌توانست تبدیل به یک کسب‌وکار نوپا شود و با قرار گرفتن در این اکوسیستم مراحل جنینی خود را تا رسیدن به یک کسب‌وکار پایدار طی کند. «نواک» و «ترب» از جمله اولین تیم‌های مستقر در شتاب‌دهنده شریف بودند که اکنون کسب‌وکارهای موفقی در بازار فناوری اطلاعات ایران به شمار می‌روند.
دوباره انجمن
انجمن اسفند ۸۹ تعلیق شد؛ دلایلش را هر گروهی یک چیزی می‌گوید ولی دانشگاه روی انحراف از اساس‌نامه تأکید دارد، هرچند در فضای دوقطبی ۸۸ و ۸۹ تعلیق انجمن خیلی هم دور از ذهن نبوده است. از همان فروردین ۹۰ تلاش‌هایی برای احیای انجمن از سوی فعالین آن شکل گرفت اما فضای جامعه و دانشگاه اجازه آن را نمی‌داد و بچه‌ها برای حفظ حیات سیاسی‌شان رفتند سراغ نشریات دانشجویی مثل «زیر سوال»، «قانون» و «روزگاران». بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ و تغییر دولت، امیدهایی برای بازگشایی انجمن پدید آمد و درخواست‌هایی به هیئت نظارت بر تشکل‌ها ارائه شد که نتیجه آن تشکیل شورایی بود با نام شورای احیا در تابستان ۹۲ که در آن جمعی از بچه‌های فعال در نشریات دانشجویی، شوراهای صنفی و کانون‌های فرهنگی حضور داشتند. این شورا در کنار جلسات داخلی جلسات منظمی با مسئولان دانشگاه داشت. بالاخره هیئت نظارت بر تشکل‌های دانشگاه مجوز برگزاری انتخابات انجمن را صادر کرد و در نهایت آذر ۹۳ انتخابات شورای مرکزی انجمن اسلامی با شرکت حضور ۱۱۰۰ نفر برگزار شد تا ائتلاف خرداد به عنوان تنها ائتلاف حاضر در انتخابات با اختلاف زیاد به شورای مرکزی انجمن راه پیدا کند و بابک بهادری هم اولین دبیر انجمن بعد از بازگشایی لقب گیرد. سرانجام بعد از کش‌وقوس‌های فراوان برای تحویل دفتر انجمن اسلامی که در دوران تعلیق انجمن یک کلاس درس مثل سایر کلاس‌های ساختمان ابن‌سینا بود، دوشنبه، ۴ اسفند جشن بازگشایی انجمن با حضور معصومه ابتکار و علی شکوری‌راد در سالن جابر و با استقبال قابل توجه دانشجوها برگزار شد. این جشن نوید باز شدن فضای سیاسی دانشگاه و حضور گسترده‌تر فعالیت‌های سیاسی بین دانشجوها در سال‌های آینده را می‌داد.
در آرزوی یک جای پارک
اوایل دهه ۹۰ از در شمالی که خارج می‌شدید، برای رسیدن به دانشکده مدیریت و اقتصاد، مسیر کوتاهی در پیش داشتید. کافی بود مستقیم به سمت شمال بروید و بعد از گذر از دانشکده انرژی، از راهی که همچنان به رویتان باز بود، به دانشکده مدیریت و اقتصاد برسید. البته بازار پارک خودرو هم در این راه رونق زیادی داشت. از اواخر سال ۹۲ کم‌کم این مسیر بسته و تبدیل به یک کارگاه ساختمانی شد تا پارکینگ طبقاتی دانشگاه ساخته و مشکل جای پارک شریفی‌ها برای همیشه رفع شود. توافق اولیه برای ساخت پارکینگ طبقاتی با شهرداری بسته شد، به این صورت که شهرداری به مدت سی سال این محل را از دانشگاه اجاره و علاوه بر پرداخت اجاره‌بهای مقرر، یک پارکینگ با ظرفیت ۵۰۰ خودرو در محل آن احداث می‌کند. این توافق در عمل بیش از گودبرداری جلو نرفت و پروژه به صورت راکد باقی ماند تا اینکه در یکی دو سال اخیر با همت یکی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه پروژه دوباره روی غلتک افتاده و قرار است به زودی دانشگاه صاحب یک پارکینگ با ظرفیت ۱۰۰۰ خودرو شود و با افتتاح آن رویای دانشگاه بدون خودرو به واقعیت بپیوندد.
همه‌اش این نبود
حیف است درباره ۹۳ حرف زد و به برخی اتفاقات که نسبت به بندهای بالا سروصدایشان کمتر بوده، نپرداخت: اکران مستند پرحاشیه «من روحانی هستم» (۱ اردیبهشت)، حضور فریدون عباسی و مهدی محمدی برای نقد توافق ژنو (۱۴ اردیبهشت)، انفجار مخزن گاز متصل به کمپرسور در حال تست در انبار زیرزمین روبه‌روی دانشکده شیمی که صدا و لرزشش در بیشتر قسمت‌های دانشگاه احساس شد (۴ خرداد)، کنسرت شهرام ناظری در سالن جباری که البته هم‌زمانی‌اش با روز شهادت امام کاظم (ع) حواشی‌ای در بین فعالین دانشجویی داشت و در نهایت بعد از اذان مغرب برگزار شد (۴ خرداد)، زیباسازی و تغییر دکوراسیون سلف دانشگاه از ابتدای ترم پاییز که همراه شد با استفاده از برنج صددردرصا ایرانی در غذاها، رونمایی از مستند «فاکتور صوری» که در نقد نظام بانک‌داری کشور بود به همراه تقدیر از سیروس مقدم (کارگردان سریال‌های «تا ثریا» و «مدینه») و سعید نعمت‌الله (نویسنده سریال «مدینه») به دلیل ساخت آثاری در تقبیح ربا (۸ مهر)، شعرخوانی ناصر فیض در سلسله‌جلسات شعرخوانی جشنواره شعر بسیج دانشجویی (۴ آذر)، پرسش‌وپاسخ با سردار حاجی‌زاده در برنامه «هوافضا؛ دیروز، امروز، فردا» (۱۹ بهمن) و سخنرانی کامران وفا، فیزیک‌دان و نظریه‌پرداز برجسته در نظریه ریسمان و استاد دانشگاه هاروارد (۱۰ اسفند).
