خوشه به خوشه، چرخی در پارک علم و فناوری
بعضی فرایندها و امور روزانه نیاز به امکاناتی دارند که پیش‌ازاین به‌عنوان پیشرفت و ورود به دنیای جدید از آن یاد می‌شد، درحالی‌که امروز بدون آنها زندگی سخت و پیچیده شده است. کافی است نگاهی به اطرافمان بیندازیم. در منزل، محل کار، بیمارستان، اداره و سازمان، تجهیزاتی پیدا می‌شود که زندگی را برای ما سهل کرده و در زمان بسیار صرفه‌جویی می‌کنند. فرض کنید برای انجام کار اداری بیرون رفته‌اید. فکر می‌کنید چند درصد آن کار بدون داشتن یک‌سری امکانات انجام می‌شود؟ مثلاً وقتی برق یک ساختمان قطع می‌شود، چقدر باعث ایجاد اتلاف در زمان و ازکارافتادن وسایل ضروری می‌گردد؟ یا وقتی نتوانیم از کامپیوتر و مودم، تلفن همراه، دستگاه چاپگر و سایر وسایل برقی و الکترونیکی استفاده کنیم، چقدر از زندگی عقب می‌مانیم؟
خیلی از این همین ابزارها هم تجهیزات ارتباطی و مخابراتی هستند که می‌توانند بی‌سیم یا باسیم باشند؛ سوئیچ ارتباطات، تجهیزات امنیت ارتباطات، آنتن، تجهیزات رادیویی، پخش صداوسیما، قطعات مخابراتی، رادار و تجهیزات هدایت و ناوبری نیز در همین خوشه قرار دارند. اما شاید در بین همه این تجهیزات، فوتونیک ناشناخته‌تر باشد. فوتونیک همان علم اجزای تشکیل‌دهنده نور است؛ راه‌حل‌های جدید و منحصربه‌فردی را ارائه می‌دهد که در آن فناوری‌های مرسوم امروزی از نظر سرعت، ظرفیت و دقت محدودیت‌ها را می‌شکافند و امکانات جدیدتری در اختیار ما قرار می‌دهند.
در عمل هم الکترونیک با فوتونیک تفاوت‌هایی دارد. از ماهیت سیگنال آنها شروع می‌شود تا کاربردی که در صنعت دارند ادامه پیدا می‌کند. از ماهیت سیگنال شروع کنیم که در الکترونیک دست‌کاری و کنترل سیگنال‌های الکتریکی، توسط الکترون‌ها در یک هادی مثل سیم است. دستگاه‌های الکترونیکی مانند ترانزیستورها و مدارهای مجتمع از حرکت الکترون‌ها برای پردازش و انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند؛ اما فوتونیک تولید و کنترل سیگنال‌های نوری است که با خواص فوتون‌ها و برهم‌کنش آنها با مواد سروکار دارد. مثل فیبرهای نوری و لیزرها.
در انتقال سیگنال هم الکترونیک متکی بر حرکت الکترون‌ها از طریق مواد رساناست، اما فتونیک با استفاده از سیگنال‌های نوری، معمولاً از طریق فیبرهای نوری اطلاعات را منتقل می‌کند و مسافت‌های طولانی‌تری را سریع‌تر هم طی می‌کند. چرا که الکترون‌ها در الکترونیک سرعتی کمتر از نور دارند؛ ولی در فوتونیک نور با سرعتی بسیار بیشتر از سرعت الکترون‌ها در سیم‌ها حرکت می‌کند، این موضوعات را می‌توانید از اینترنت‌های دارای فیبر نوری هم متوجه شوید.
تا الکترونیک را هم می‌گوییم یاد سیم‌ها میفتیم، یعنی می‌دانیم که در الکترونیک برای انتقال سیگنال به مواد رسانا مانند مس یا نیمه‌هادی‌ها وابسته هستیم، ولی در فوتونیک از فیبرهای شیشه‌ای برای انتقال سیگنال استفاده می‌کند و اتلاف انرژی کمتری هم دارند.
باتوجه‌به این توضیحات از الکترونیک معمولاً در دستگاه‌های مثل رایانه‌ها، تلفن‌های هوشمند و مدارهای مجتمع برای پردازش اطلاعات استفاده می‌شود؛ اما فوتونیک به طور گسترده در ارتباطات راه دور، انتقال داده‌های نوری، دستگاه‌های لیزری، حسگرها و فناوری‌های تصویربرداری استفاده می‌شود. برای نصب و استفاده از آنها هم پیچیدگی‌های بیشتری وجود دارد تا مدارهای مجتمع الکترونیکی، برای ادغام بر روی یک تراشه واحد، اجزاء نصب فوتونکی اغلب بزرگ‌تر و چالش‌برانگیزتر هستند.
در پارک علم و فناوری شریف هم، طیفی از شرکت‌ها مستقر هستند که در این خوشه فعالیت دارند. شرکت تجارت الکترونیک امن موج، زیر ساخت مرکز داده ارم، فرتاک رایانش ابری شریف، فضا موج پرداز شریف، نورآفرین ایده و... از شرکت‌های موفقی هستند که سابقه عضویت در پارک را هم دارند.
