در ادامه تمامی تجربیات جدیدمان از فضای مجازی ، این بار همایشی بر بستر مجازی به همت مدرسه توسعه پایدار دانشگاه شریف از ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت با موضوع «آموزش در مسیر محرومیت‌زدایی» برگزار شد. با شرکت حدود ۲۰۰ مخاطب و با ارائه یازده نفر از فعالین این حوزه به جرأت می‌توان گفت که در مقایسه با همایش‌های حضوری از بعضی جوانب موفق‌تر هم بود. حضور فعالین محلی از نقاط بسیار متنوع ایران و حضور مخاطبینی از کشورهای دیگر از اتفاقات جالب توجهی بود که به مدد فضای مجازی ممکن شد. در ادامه به اختصار چکیده مطالب مطرح‌شده را مرور می‌کنیم:
صبر ایوب می‌خواهد و مرد کهن
مسئله مناطق به اصطلاح محروم و محرومیت‌زدایی از مسائل پیچیده در حکم‌رانی و از مشکلات قدیمی‌ست که کشور با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند. در این مسیر جهاد سازندگی، گروه‌های جهادی، خیرین و سازمان‌های مردم‌نهاد زیادی هرکدام با روش و نگاه خود به مسئله ورود کرده‌اند. مداخلات صورت‌گرفته در طول سالیان زیاد درس‌های زیادی برای فعالین این عرصه داشته؛ فعالینی که گاهی با نگاه از بالا به منطقه ورود کرده و بدون درنظر گرفتن شرایط فرهنگی منطقه مداخلاتی کرده‌اند که در انتها به ضرر منطقه تمام شده است. در این راه طولانی نتیجه تجربیات بسیاری از گروه‌ها نشان‌دهنده این واقعیت است که مهم‌ترین راه حل، توانمندسازی منطقه برای مواجهه با مشکلات پیش‌رو و آموزش روش‌های حل تعارضات است، چرا که مداخله‌گران نمی‌توانند همه مشکلات منطقه را حل کنند، هم بضاعت زمانی‌شان محدود است و هم شناخت کمی نسبت به معضلات منطقه دارند. از طرفی علاقه مداخله‌گران به نتیجه گرفتن در کوتاه‌ترین زمان از بزرگ‌ترین مشکلاتی‌ست که در ورود به این مناطق پیش می‌آید.
محرومیت را باور نکن
به باور بسیاری از صاحب‌نظران، آموزش به کودکان و نوجوانان این مناطق می‌تواند یکی از بهترین فعالیت‌ها جهت توانمندسازی منطقه باشد، زیرا پرداختن به آموزش کودکان توجیه اجتماعی، آموزشی ، بیولوژیک و اقتصادی دارد. در مسیر آموزش با هدف محرومیت‌زدایی اولین و مهم‌ترین گام از بین بردن باور محرومیت در منطقه است؛ باوری که در طول سالیان سال ریشه دوانده است. گاهی شیوه‌های برخورد مداخله‌گران و گاه ندیدن داشته‌ها و نقاط قوت مسئله باعث شده مردم مناطق باور داشته باشند که به طبقه‌ای به عنوان طبقه محرومین تعلق دارند و برای حل مشکلات خود باید چشم به کمک‌های خارج از منطقه بدوزند. در مواجهه با مناطق کمتربرخوردار که متأسفانه به مناطق محروم شهرت پیدا کرده‌اند، دائما تکیه بر ناتوانی‌ها و نداشته‌هاست، در صورتی که وقتی به این مناطق با دقت نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم که در بسیاری از زمینه‌ها اتفاقا دست منطقه خالی نیست. باور محرومیت از تمام جلوه‌های محرومیت سخت‌تر و سنگین‌تر است. این باور نقش سرعتکاهِ چشم‌انداز‌های رشد و توسعه در منطقه را بازی می‌کند. همین باور است که باعث می‌شود گاهی اوقات جوانان این مناطق در آرزوی مهاجرت به شهر باشند و علاقه‌ای به کار برای منطقه خود نشان ندهند.
در نتیجه همین باور گاهی جامعه محلی به گرفتن کمک‌های مادی یا بسته‌های غذایی و ... راضی است و تمایلی به کار و فعالیت برای خودکفایی منطقه ندارد. ذهنیت خودباوری و از بین رفتن باور محرومیت می‌تواند به از بین رفتن فضای رخوت در منطقه کمک کند.
ده تجربه از جنس حال خوب
از نظر اغلب ارائه‌دهندگان همایش اگر خواستار پیشرفت کودکان مناطق کمتربرخوردار هستیم ابتدا باید تلاش کنیم که به خودباوری برسند. در این راه هرکدام از مسیر متفاوتی به موفقیت‌هایی دست پیدا کرده‌اند.
نمی‌توان انکار کرد که شنیدن تجربیات کسانی که سال‌های زندگی خود را خالصانه برای ایجاد تغییر در محیط خود و آینده کودکان صرف کرده‌اند، امید و انگیزه برای تلاش را در شنونده قوی می‌کند.
برای پیگیری گزارش‌های مفصل‌تر در این زمینه می‌توانید به سایت مدرسه توسعه پایدار یا کانال تلگرام و بله آن مراجعه کنید.
