امنیت هزارویک بخش، مدل، نوع و زمینه دارد؛ از نظامی و انتظامی و اخلاقی گرفته تا شبکه و داده و روانی و...
شاید بشود امنیت مالی و محیطی را یکی از مهم‌ترین آن‌ها حساب کرد که بسترساز فعالیت‌های دیگر هستند؛ اصلاً اگر نباشند، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و کاری پیش نمی‌رود.
ایجاد محیطی امن و پایدار در اطراف دانشگاه هم ازجمله همین موارد است؛ به‌این صورت که اگر باشد، دانشگاه می‌تواند کارکرد واقعی‌اش را استمرار دهد و اگر نباشد، روند جاری‌اش متوقف یا کند می‌شود.
کارشناسان و مسئولین مختلف، چه در روز و ماه و سال‌های قبل و چه در همین ده روز، سعی کردند براساس سوابق و گزارش‌های منتشر شده در سایت‌های خبری و منابع رسمی، اقدامات مختلف را در کنار یکدیگر قرار دهند تا بتوانند تأثیر قابل‌توجهی در ارتقای سطح امنیت داشته باشند.
موضوعاتی که در ادامه به تفصیل به ۱۱ موردی که در پرونده شماره ۹۳۶ روزنامه منتشر شده است، اشاره می‌شود. در هر مورد، از اهمیت هر یک از این اقدامات، سوابق اجرایی در مناطق مشابه و نکات برجسته‌ی هر حیطه خواهیم گفت؛ موضوعاتی که شاید نیاز باشد یک بار برای همیشه کنار هم قرار گیرند تا اگر مطالبه و وعده و پیگیری خاصی هم انجام می‌شود، حول همین‌ها باشد.
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که تا حد بسیار خوبی از مشکلات اطراف دانشگاه و سرقت‌ها و خفت‌گیری‌ها کم می‌کند، سرویس‌های منظم بین خوابگاه‌ها و دانشگاه است. این باعث می‌شود دانشجویان، به‌ویژه در تاریکی شب، از مسیرهای امن برای تردد استفاده کنند. ایده‌ای که در شهرهای دانشگاهی، با کاهش موارد سوءاستفاده و حوادث ناخواسته همراه بوده است. همکاری با شرکت‌های حمل و نقل خصوصی یا ایجاد ناوگان اختصاصی می‌تواند تضمین‌کننده‌ی این طرح باشد.
نورپردازی کافی معابر، خیابان‌ها و پارکینگ‌ها باعث کاهش فرصت‌های جرائم شبانه می‌شود؛ چراکه محیط‌های روشن به‌عنوان یک بازدارنده طبیعی عمل می‌کنند. گزارش‌هایی از شهرهای بزرگ نشان می‌دهد که افزایش نورپردازی در محلات پر رفت و آمد، میزان سرقت و رفتارهای مشکوک را به میزان قابل توجهی کاهش داده است. اما متاسفانه در خیابان‌های اطراف دانشگاه، این خاموشی‌ها به‌وفور یافت می‌شود.
حضور منظم و قابل مشاهده نیروهای پلیس یا بسیج در اطراف دانشگاه، به‌صورت محسوس و البته نامحسوس که بتوانند اتفاقات را از نزدیک رصد کرده و به کمک دانشجویان بیایند، نه‌تنها جرائم را کاهش می‌دهد، بلکه زمان واکنش در مواقع اضطراری را نیز کوتاه می‌کند. پیشنهادی که در همین شریف نیز طی شش ماه گذشته، سرقت‌ها را به حدود یک پنجم قبل رسانده است.
برنامه‌ریزی دقیق جهت تقسیم‌بندی مناطق گشت و استفاده از فناوری‌های نوین برای پایش بهتر مسیرها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
پایش لحظه‌ای و مستندسازی یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی است که استفاده از دوربین‌های مداربسته و ایجاد کانکس‌های مانیتورینگ، امکان این نظارت ۲۴ ساعته بر معابر و ورودی‌های منطقه را فراهم می‌کند. شهرهای بزرگ در ایران از این سیستم‌ها به‌عنوان ابزاری کلیدی برای پیشگیری از جرائم و رسیدگی به حوادث استفاده می‌کنند؛ اما متاسفانه همچنان بسیاری از خیابان‌های مختلفی از نبود این سیستم رنج می‌برند. از طرفی به‌روزرسانی نرم‌افزارهای تحلیلِ تصویر و آموزش اپراتورها، می‌تواند اثربخشی سیستم را چندین برابر کند. خصوصاً اگر در یک مرکز متمرکز مثل کانکس پلیس، به‌صورت منظم و ۲۴ ساعته رصد شوند.
تمرکز فعالیت‌های انتظامی ازجمله مهم‌ترین اتفاقاتی است که باید در اطراف دانشگاه رقم بخورد. ایجاد یک کلانتری در منطقه طرشت به‌عنوان یک مرکز عملیاتی، زمان واکنش نیروهای انتظامی را بهبود می‌بخشد، نقطه تماس مستقیم با مردم را فراهم می‌کند و دانشگاه را از مراجعه به پلیس منطقه ستارخان بی‌نیاز می‌کند.
از طرفی تجربه نشان داده که در برخی مناطقِ استان‌های مختلف، تاسیس کلانتری‌های محلی موجب افزایش همکاری جامعه با نیروهای انتظامی و کاهش جرائم شده است. موضوعی که تابستان امسال در گفتگو بین دانشگاه و نیروی انتظامی و شهرداری، مورد اجماع و توافق قرار گرفت؛ اما با کندی سیستم اداری مواجه شده و هنوز به نتیجه و عملیات نرسیده است.
جلوگیری از تجمعات نامناسب در اطراف شریف، از قدیم‌الایام با توجه به بافت قدیمی منطقه، مورد توجه بوده است. خصوصاً که تجربه نشان داده خانه‌ها و باغ‌های متروکه می‌توانند محل تجمع افراد نامناسب یا وقوع فعالیت‌های غیرقانونی شوند. شهرهایی که برنامه‌های جامع برای نوسازی یا تخریب این اماکن داشته‌اند، شاهد کاهش چشمگیر جرائم و بهبود زیبایی‌ِ شهر بوده‌اند.
این می‌تواند یکی از مطالبات اصلی دانشگاه و وزارت علوم از شهرداری باشد تا با اجرای قوانین مربوط به بهره‌برداری یا تخریب این املاک و استفاده از آن‌ها برای اهداف اجتماعی یا فرهنگی، این هدف را محقق کنند.
احترام به قانون و عدالت اگرچه همیشه حداقل در روی زبان برای خیلی از مسئولین اهمیت داشته اما متاسفانه آزادکردن بسیاری از سارقین پس از دستگیری، نه تنها کمکی به حل ماجرا و بهبود اخلاق و رفتارشان نکرده، بلکه باعث وقیح‌تر شدن بسیاری از ایشان هم شده است؛ نمونه‌اش قاتلین مرحوم خالقی که در اظهاراتشان به سابقه بازداشت و آزادی خود اقرار کردند. اجرای دقیق قوانین و جلوگیری از آزادی بی‌قاعده افرادِ مرتکبِ جرائم را می‌توان پیامی قوی به جامعه درباره عدم تحمل رفتارهای غیرقانونی دانست.
آموزش‌های منظم به دانشجویان، کارکنان، اساتید و حتی ساکنین محل در زمینه‌های ایمنی، اقدامات اضطراری و استفاده از تجهیزات مدرن، می‌تواند نقش پیشگیرانه‌ای در کاهش خطرات داشته باشد. دانشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی فارغ از هر میزان امنیتی که در اطراف خود احساس می‌کنند، با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و دوره‌های تخصصی توانسته‌اند فرهنگ ایمنی را در میان جامعه تقویت کنند. همکاری با نهادهای آموزشی و تخصصی در زمینه امنیت خصوصاً نیروی انتظامی و استفاده از تجربیات موفق سایر دانشگاه‌ها می‌تواند به ارتقای کیفیت این آموزش‌ها کمک کند.
تجربه نشان داده یکی از مهم‌ترین و منطقی‌ترین دلایل آسیب رسیدن به دانشجویان حین سرقت، مقاومت مقابل تحویل دادن وسایل است که یکی از دلایل آن، قیمت بالای آن‌هاست؛ با توجه به ارزش بالای وسایل الکترونیکی در دنیای امروز، ارائه بیمه و تسهیلات ویژه، همزمان با افزایش سطح آگاهی در استفاده از این تجهیزات، از خسارات مالی و روانی جلوگیری می‌کند. شرکت‌های بیمه و موسسات مالی در سال‌های اخیر، با ارائه طرح‌های حمایتی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، موفق به کاهش میزان خسارت‌های وارد شده به تجهیزات دانشجویان شده‌اند و می‌توانند طرف قرارداد دانشگاه قرار بگیرند. البته سازمان رفاه دانشجویان هم خبر داده که قصد اجرای این طرح برای دانشگاه‌ها را دارد و باید منتظر جزئیاتش ماند.
در عصر دیجیتال، آن هم برای یک دانشجو که احتمالا بخش خوبی از زندگی تحصیلی‌اش را به تحقیق و تهیه مقاله و... می‌پردازد، اطلاعات شخصی و تحصیلی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار می‌شود. بکاپ‌گیری منظم از موبایل‌ها و لپ‌تاپ‌ها می‌تواند جلوی ازدست‌رفتن این اطلاعات در اثر حملات سایبری یا خرابی دستگاه را بگیر. در بسیاری از دانشگاه‌های پیشرو، فرهنگ بکاپ‌گیری به‌عنوان بخشی از آموزش‌های فناوری اطلاعات ترویج شده است که موجب کاهش تاثیر حوادث ناخواسته شده است. ارائه آموزش‌های تخصصی در این زمینه و همکاری با شرکت‌های فناوری جهت ارائه نرم‌افزارهای بکاپ‌گیری ابری می‌تواند راهکارهای مناسبی ارائه دهد.
ایجاد کانال‌های ارتباطی موثر بین دانشگاه و ساکنین محلی، به تبادل اطلاعات و نظارت مشترک بر مسائل امنیتی و درنتیجه افزایش همبستگی اجتماعی و همکاری‌های مختلف منجر می‌شود. موضوعی که نمونه کوچک اما ارزشمندش، اقدامات سوپرمارکتی نزدیک خوابگاه دختران بود. برگزاری نشست‌های دوره‌ای، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و ایجاد سامانه‌های ارتباطی تلفنی و آنلاین، ازجمله راهکارهای عملی در این زمینه است.
