دو سال پیش بود که بعد از چندین و چند گزارش از مشکلات خوابگاه متأهلی دانشگاه که به دست روزنامه رسید، تصمیم گرفتیم یک‌بار برویم و از نزدیک وضعیت ساکنین دورترین خوابگاه دانشگاه، واقع در شهرک دانشگاه شریف در منطقه ۲۲ تهران را از نزدیک ببینیم و از زبان خود ساکنین بشنویم. بعد از آن حتی پای دکتر فتوحی، رئیس دانشگاه به جمع ساکنین این خوابگاه باز و قول‌هایی در یک دیدار ساده و صمیمی ردوبدل شد. گذشت و گذشت تا بروز دو معضل امنیتی در چندماه اخیر در خوابگاه متأهلی باعث شود دوباره سراغی از ساکنین این خوابگاه بگیریم و از پیگیری‌های خسته‌کننده و مشکلات باقی‌مانده‌شان بشنویم.
امنیتی که سوراخ دارد
دی‌ماه ۹۹ خودروی شخصی یکی از دانشجوهای ساکن خوابگاه متأهلی در محوطه خوابگاه به شکل عجیبی به سرقت رفت. این دانشجو حوالی ساعت ۷ شب وارد محوطه خوابگاه شده و خودروی خود را پارک می‌کند، اما نزدیک ساعت ۱۰ شب که به محوطه خوابگاه سر می‌زند، متوجه می‌شود که خودرو در محل پارک‌شده نیست و جست‌وجوی محوطه خوابگاه و اطراف آن برای پیدا کردن خودرو هم به نتیجه نمی‌رسد.
دانشجوی صاحب خودرو با هماهنگی حراست خوابگاه با پلیس تماس می‌گیرد و پلیس با حضور در محل، سرقت را صورت‌جلسه می‌کند و بعد از مراجعه صاحب خودرو به کلانتری، خودروی سرقتی ثبت و ادامه فرایند قانونی هم در دادسرا و پلیس آگاهی پیگیری می‌شود. حراست دانشگاه هم از سوی دیگر پیگیر سرقت شده و فیلم دوربین‌های خوابگاه با حضور صاحب خودرو مورد بازبینی قرار می‌گیرد و فرایند سرقت تا حدودی مشخص می‌شود.
خوش‌بختانه خودوی سرقتی چند روز بعد از سوی پلیس شناسایی شده و با وجود ضررهایی که به آن رسیده به صاحبش برمی‌گردد، اما پرده از برخی معضلات امنیتی خوابگاه برمی‌دارد. در فرایند سرقت، سارقین توانسته‌اند با یک اتومبیل دیگر وارد محوطه خوابگاه شده و سپس همراه با اتومبیل این دانشجو خوابگاه را بدون مشکلی ترک کنند. دوربین‌های امنیتی نصب‌شده در محوطه خوابگاه هم فاقد کیفیت لازم برای شناسایی سارقین یا تشخیص پلاک خودروی آنها بوده و فقط فرایند سرقت را به صورت مبهم ضبط کرده است.
البته دانشگاه با وجود مقصر بودن در فرایند سرقت نسبت به ضرر واردشده به دانشجوی ساکن در خوابگاه موضع انفعال در پیش گرفته و تنها به او وعده پرداخت وام را داده است که با توجه به در شرف فراغت از تحصیل بودن دانشجو، دریافت آن برایش صرفه‌ای ندارد.
چند هفته پیش نیز یکی از خانواده‌های ساکن خوابگاه وقتی مشغول قدم زدن در محوطه خوابگاه بوده‌اند، فرد غریبه‌ای را در محوطه مشاهده می‌کنند که مشغول قدم زدن و سرک کشیدن است و از رفتارهایش این‌طور پیداست که با محوطه خوابگاه آشنایی دارد و برای اولین بار وارد آن نشده است. مشاهده این فرد غریبه در محوطه خوابگاه برای دانشجوهایی که به همراه خانواده و فرزندان کوچک‌شان در آنجا سکونت دارند، نگرانی‌های زیادی را پیش آورده است.
ساکنان خوابگاه می‌گویند در سال‌های اخیر، محوطه خوابگاه از نظر امنیت مشکلی نداشته، ولی این دو مسئله اخیر آنها را نگران کرده است. معضل اصلی هم به دست‌تنها بودن نگهبان خوابگاه برمی‌گردد، چرا که نگهبان خوابگاه یک نفر است و در یک شیفت ۲۴ساعته باید امنیت خوابگاه و عبور و مرور آن را تضمین کند. در حالی که در خوابگاه‌های مجردی در هر شیفت ۲ نگهبان حضور دارند. در این شرایط نگهبان خوابگاه متأهلی هنگام استراحت یا انجام امور شخصی و خرید و ... در دسترس نیست و همین مسئله می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلات امنیتی باشد. در طول روز نگهبان راه‌بند خوابگاه را برای ورود و خروج خودرو بالا و پایین و تردد به خوابگاه را کنترل می‌کند، اما در طول شب هریک از ساکنین برای رفت‌وآمد و باز و بسته کردن در خوابگاه، از ریموت شخصی استفاده می‌نماید.
کیفیت پایین تصاویر دوربین‌های امنیتی، حانمایی نامناسب آنها و اشراف نداشتن اتاقک نگهبانی به ضلع‌های شمالی و غربی خوابگاه در کنار دیواره‌هایی که عبور از آنها برای یک انسان عادی خیلی سخت نیست، موجب می‌شود که ورود افراد غریبه و ناشناس به محوطه خوابگاه و بروز مشکلات امنیتی محتمل باشد؛ مخصوصا هم‌جواری ضلع شمالی محوطه با زمین خالی و خلوت بالای خوابگاه و هم‌جواری ضلع غربی با زمین ورزشی کنار خوابگاه این مسئله را تشدید می‌کند. ساکنین خوابگاه از دانشگاه انتظار دارند علاوه بر دو نفره کردن شیفت‌های نگهبانی، به وضعیت دوربین‌های مداربسته خوابگاه نیز، هم از نظر کیفیت تصاویر و هم از نظر جانمایی مناسب رسیدگی شود و حداقل یک دوربین با کیفیت مناسب، ورود و خروج از خوابگاه را ثبت کند تا مسائلی مثل سرقت از محوطه خوابگاه به سادگی تکرار نشود.
آب سخت، زندگی سخت‌تر
از جمله اصلی‌ترین مشکلاتی که دو سال پیش هم ساکنین خوابگاه متأهلی به آن معترض و پیگیر رفعش بودند، مشکل آب آشامیدنی خوابگاه بود. سختی آب خوابگاه چند برابر استانداردهای یک آب سالم و مناسب برای شرب است و ساکنان اگر نخواهند با این آب که وضعیتش گویا روز به روز رو به افول می‌رود بسازند، مجبورند که آب آشامیدنی خود را از مغازه‌ها بخرند یا از دانشگاه برای خودشان آب ببرند و یا حتی از چشمه اطراف خوابگاه آب بردارند. خرید آب هزینه‌ای چند میلیونی در سال را در کنار رفت‌وآمد حدود نیم‌ساعته در هر نوبت و مشقت حمل گالن‌های آب به طبقات بالایی بلوک‌ها به ساکنین تحمیل می‌کند و برای برداشتن آب از چشمه هم لازم است یک رفت‌وآمد نیم‌ساعته و یک صف یکی دو ساعته را تحمل کرد، چرا که چون بخشی از مردم شهر قدس هم از همان چشمه آب شرب‌شان را تهیه می‌کنند. ابتدا دانشگاه زیر بار مشکل آب خوابگاه نمی‌رفت، اما با ارائه نتایج آزمایش آب قرار شد یک دستگاه تصفیه در خوابگاه نصب شده و همه ساکنین آب شرب‌شان را از آنجا بردارند. دو سال پیش حتی مدل دستگاه و پیش‌فاکتور خرید آن هم از سوی ساکنین به دانشگاه ارائه شد، اما در نهایت دستگاهی خریداری نشد و معضل به قوت خودش و حتی بیشتر از آن باقی ماند و مسئولان دانشگاه در پاسخ به پیگیری‌های خودجوش دانشجوهای ساکن خوابگاه از عدم نیاز به دستگاه تصفیه آب گفته‌اند.
هزینه بی‌مورد برای اتاق سرپرستی
اخیرا دانشگاه مشغول ساخت یک اتاق برای سرپرست خوابگاه در کنار نگهبانی‌ست؛ سرپرستی که تنها از ساعت ۸ صبح تا ۴ عصر در خوابگاه حضور دارد و می‌تواند در یکی از واحدهای خالی مجتمع هم ساکن شود. ساکنین خوابگاه به ساخت این اتاق و هزینه انجام‌شده برای آن اعتراض دارند، چرا که معتقدند با وجود مسائل و مشکلات متعدد خوابگاه که بودجه‌ای به آن اختصاص داده نمی‌شود، ساخت اتاق سرپرستی یک هزینه بی‌مورد است و نیاز واقعی به آن وجود ندارد. از سوی دیگر گویا جانمایی اولیه اتاق سرپرستی همراه با بررسی کافی نبوده و عبور تأسیسات خوابگاه از آن محل موجب شده هزینه بیشتری برای ساخت اتاق به دانشگاه تحمیل شود. همچنین اتاق سرپرستی در شمال اتاق نگهبانی در حال ساخت است و دید نگهبان نسبت به ضلع شرقی خوابگاه را محدود می‌کند. حداقل خواسته ساکنان خوابگاه این است که دانشگاه دلایل قانع‌کننده‌ای برای متحمل شدن این هزینه و اختصاص بودجه به آن ارائه دهد.
کودکانی که بازی می‌خواهند
بعضی از ساکنین خوابگاه متأهلی فرزندان کوچکی دارند که قرعه سال‌های ابتدایی زندگی‌شان به نام این خوابگاه خورده؛ خوابگاهی که بازی کردن در آن برای این کودکان سخت است، چرا که یک محوطه یا اتاق بازی برای کودکان در آن در نظر گرفته نشده، واحدهای ۴۰ متری هم جایی برای بازی آنها ندارد و بازی کردن در محوطه نیز هم ممکن است موجب آزار و اذیت سایر ساکنین شود و هم با توجه به عبور و مرور خودروها و زمین‌های خالی اطراف خوابگاه خطرناک است.
پیگیری‌های زیاد ساکنین خوابگاه برای اختصاص یک اتاق یا محوطه به بازی کودکان بی‌نتیجه مانده و در نهایت چند وسیله بازی از سوی خوابگاه خریداری و در نمازخانه قرار داده شده است. یکی از ساکنین که پیگیر خرید این وسایل بازی بوده می‌گوید اگر ساعت‌هایی را که برای این پیگیری صرف کرده، به شغلش اختصاص می‌داد، با درآمد حاصل از آن می‌توانست وسایل بازی بهتر و بیشتری خریداری کند. حرف مرغ یک‌پای دانشگاه این است که کودکان خود را به پارک‌های شهرک ببرید و حتی مانع بازی کردن آنها در محوطه خوابگاه شوید.
درس خواندن ناممکن
خوابگاه متأهلی قبل از هر چیز یک خوابگاه دانشجویی‌ست و مثل هر خوابگاه دانشجویی دیگر نیاز به فضایی برای مطالعه و درس خواندن دارد، چرا که در یک واحد چهل متری و در کنار خانواده و کودکان امکان درس خواندن بعید است فراهم باشد. در حال حاضر ساکنین خوابگاه از فضای نمازخانه برای مطالعه استفاده می‌کنند، اما با توجه به فضای محدود و برگزاری نماز جماعت و جلسات فرهنگی و مذهبی و دورهمی‌ها و نشست‌های خوابگاه، همواره امکان استفاده از آن برای درس خواندن وجود ندارد. دانشگاه فراهم کردن سالن مطالعه و فضای بازی کودکان را به ساخت بلوک چهار در ضلع شمالی خوابگاه حواله می‌دهد، در حالی که نشانی از ساخت آن فعلا دیده نمی‌شود.
واحد هست، مدیریت نیست
ساکنان خوابگاه می‌گویند واحدهای خالی در خوابگاه در دسترس است، اما ورود به خوابگاه یک صف طولانی دارد و از سوی دیگر تمدید با ساکنین فعلی به صورت ترم به ترم صورت می‌پذیرد و فشار زیادی برای تخلیه واحدها از سوی دانشگاه تحمیل می‌شود. همچنین با وجود بازسازی برخی واحدها، مسئله نشست زمین و ترک‌هایی که روی دیوارهای برخی واحدها دیده می‌شود، نگرانی‌هایی را برای سکونت در واحدها ایجاد کرده است. شروع نشدن فرایند ساخت‌وساز بلوک چهار خوابگاه هم مانع رفع بسیاری از مشکلات در کوتاه‌مدت شده است.
مسیر تاریک
اگرچه وضعیت دسترسی به خوابگاه و جادی مقال آن نسبت به وضعیتی که دو سال پیش داشت، با پیگیری‌های فراوان ساکنین خوابگاه از شهرداری منطقه و دانشگاه بهبود پیدا کرده، ولی روشنایی این مسیر مناسب نیست که باعث می‌شود هم تردد ایمن نباشد و هم بروز معضلات امنیتی محتمل‌تر شود.
پنج ماه پیگیری، دو هفته نتیجه
خوابگاه متأهلی از دانشگاه فاصله زیادی دارد و این سرآغاز خیلی از مسائل و مشکلات بعدی است. دانشگاه برای این خوابگاه سرویس رفت و برگشت درنظر گرفته است. ایستگاه متروی وردآورد هم در فاصله نسبتا نزدیکی تا خوابگاه متأهلی قرار دارد ولی مسیری که با ماشین نیم ساعت تا چهل و پنج دقیقه طول می‌کشد، با مترو می‌تواند به یک ساعت و نیم هم برسد. بنابراین اگر ماشین شخصی نداشته باشید و قید استفاده از تاکسی‌های اینترنتی را هم بزنید، باید ساعت‌ها وقت برای برنامه‌ریزی کنار بگذارید تا بتوانید با کمترین هدررفت وقت و انرژی بین خوابگاه و دانشگاه تردد کنید. البته برخی از دانشجوها ماشین شخصی دارند ولی مسئله اصلی‌شان نبود جای پارک مناسب در اطراف دانشگاه است. سرقت از ماشین یا خسارت وارد شدن به آن از جمله خاطرات مشترک بچه‌های خوابگاه متأهلی در کوچه پس کوچه‌های اطراف دانشگاه محسوب می‌شود.
از ابتدای شیوع کرونا، دانشگاه سرویس خوابگاه متأهلی را به بهانه تعطیلی دانشگاه قطع می‌کند. ساکنین خوابگاه پنج شش ماهی از دانشگاه پیگیری می‌کنند و حتی لیست افرادی را که روزانه به دانشگاه تردد دارند، ارائه می‌دهند تا سرانجام سرویس برقرار می‌شود، ولی بعد از دو هفته به دلیل ابتلای راننده به کرونا، سرویس دوباره قطع شده و با این توجیه که سرویس حمل‌ونقل می‌تواند محل انتشار کرونا باشد، دیگر برقرار نمی‌شود. این در حالی است که اگر ساکنین خوابگاه خودروی شخصی نداشته باشند، مجبورند از مترو استفاده کنند و احتمال ابتلا به کرونا در مترو بیشتر است. همچنین در همان دو هفته برقراری سرویس هم دانشگاه از تعداد کم استفاده‌کنندگان از سرویس گله‌مند بوده، در حالی که اگر تعداد بیشتری از سرویس استفاده کنند، احتمال انتشار کرونا هم بیشتر می‌شود. در نهایت ساکنین خوابگاه از این پیگیری طاقت‌فرسا خسته شده و عطای سرویس را به لقایش می‌بخشند.
شورایی که نیست
خیلی از مشکلات خوابگاه متأهلی به نبود یک شورای صنفی پیگیر برمی‌گردد. از یک سو ساکنین خوابگاه با توجه به اشتغال و مسائل خانوادگی، فرصت و انگیزه کم‌تری نسبت به ساکنین خوابگاه مجردی برای حضور در شورای صنفی دارند و از سوی دیگر قوانین انتخابات شورای صنفی خوابگاه متأهلی معمولا مانع به حد نصاب رسیدن تعداد نامزدهای آن می‌شود. براساس قوانین مربوط به خوابگاه متأهلی دانشجوها در نیمه دوم هر مقطع تحصیلی می‌توانند از خوابگاه متأهلی استفاده کنند، یعنی برای دانشجوی کارشناسی و دکترا دو سال و برای دانشجوی ارشد یک سال. البته در بیشتر موارد دانشگاه استفاده بچه‌ها از خوابگاه متأهلی را در صورت تحصیل در سنوات مجاز تمدید می‌کند ولی برای ثبت‌نام در انتخابات شورای صنفی با استناد به همان قانون به آنها اجازه داده نمی‌شود، چون بیشترشان از مدت زمان حضور مجازشان در خوابگاه کمتر از یک سال باقی مانده است و برای ثبت‌نام در انتخابات حداقل یک سال از زمان حضور مجاز در خوابگاه باید باقی مانده باشد. همچنین خانم‌ها اجازه ثبت‌نام در انتخابات را ندارند، چون دانشگاه با آقایان قرارداد می‌بندد. افرادی هم طبق قوانین موجود می‌توانند در انتخابات شورای صنفی ثبت‌نام کنند، معمولا آنهایی هستند که تازه پایشان به خوابگاه باز شد و هم خودشان هنوز آشنایی کافی با مسائل و مشکلات خوابگاه ندارند و در آن جای نیفتاده‌اند و هم ساکنین آنها را نمی‌شناسند که بخواهند به آنها رأی بدهند.
وسایل الکتریکی در معرض خطر است
مشکل نوسانات برق خوابگاه از قدیم وجود داشته و حتی باعث آسیب رسیدن و سوختن برخی از وسایل ساکنین خوابگاه شده ولی این‌قدر مسائل و مشکلات دیگر در این خوابگاه دیده می‌شود که این موضوع برای ساکنین در اولویت نیست و فعلا آن را پیگیری نمی‌کنند.
