دیدگاه‌ها و نظریه‌های مدیریت در شرق و غرب به دلیل تفاوت‌های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی دارای تفاوت‌ها و شباهت‌های بسیاری هستند.
در ادامه به برخی از مهمترین دیدگاه‌ها و نظریه‌های مدیریت در هر دو منطقه می‌پردازیم.
دیدگاه‌ها و نظریه‌های مدیریت در غرب
نظریه مدیریت علمی (فردریک تیلور): تأکید بر بهینه‌سازی فرآیندها و افزایش بهره‌وری از طریق تحلیل علمی وظایف کاری و زمان‌سنجی.
نظریه مدیریت اداری (هنری فایول): معرفی اصول اساسی مدیریت (مانند برنامه‌ریزی، سازماندهی، فرماندهی، هماهنگی و کنترل).
نظریه روابط انسانی (التون مایو): تأکید بر اهمیت عوامل انسانی و روابط اجتماعی در محیط کار و تأثیر آنها بر بهره‌وری و رضایت شغلی.
نظریه نیازهای مازلو: تأکید بر سلسله مراتب نیازهای انسانی و تأثیر آنها بر انگیزش و عملکرد کارکنان.
نظریه انگیزش-بهداشت هرزبرگ: تمایز بین عوامل انگیزشی (مانند شناسایی و پیشرفت) و عوامل بهداشتی (مانند شرایط کاری و حقوق) و تأثیر آنها بر رضایت شغلی.
نظریه سیستمی: سازمان به عنوان یک سیستم پیچیده از اجزای مختلف در نظر گرفته می‌شود که برای دستیابی به اهداف مشترک باید به خوبی هماهنگ شوند.
نظریه اقتضایی: تأکید بر این که هیچ روش مدیریتی ثابتی برای همه موقعیت‌ها مناسب نیست و باید بر اساس شرایط خاص سازمان و محیط آن تصمیم‌گیری شود.
نظریه مدیریت استراتژیک (مایکل پورتر): تمرکز بر تحلیل رقبا و محیط خارجی برای تعیین استراتژی‌های کسب و کار.
مدل‌های نوآوری و کارآفرینی: تأکید بر ایجاد فرهنگ نوآوری و تشویق به کارآفرینی در سازمان‌ها.
دیدگاه‌ها و نظریه‌های مدیریت در شرق
نظام تولید ناب (تایچی اوهنو و تویوتا): تأکید بر حذف ضایعات، بهبود مستمر (کایزن) و بهینه‌سازی فرآیندها برای افزایش بهره‌وری و کیفیت.
مدل مدیریتی ژاپنی: توجه به روحیه تیمی، تصمیم‌گیری مشترک، و اهمیت روابط انسانی و وفاداری کارکنان.
تفکر کنفوسیوسی: تأکید بر ارزش‌های اخلاقی، تعهد به خانواده و سازمان، و اهمیت آموزش و پرورش.
مدیریت گوانکسی: توجه به شبکه‌سازی و روابط شخصی به عنوان یکی از عوامل مهم در موفقیت کسب و کار.
مدل مدیریتی هندی: تأکید بر رهبری معنوی و ارزش‌های اخلاقی، توجه به توسعه انسانی و اجتماعی، و استفاده از فلسفه‌های قدیمی مانند یوگا و وداها در مدیریت.
مدیریت کیونگ جی: تأکید بر برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از فناوری‌های پیشرفته، و اهمیت نوآوری و تحقیق و توسعه.
شباهت‌ها
هر دو منطقه بر اهمیت عوامل انسانی و روابط اجتماعی در محیط کار تأکید دارند.
توجه به بهبود مستمر و نوآوری به عنوان عامل کلیدی در افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری.
تفاوت‌ها
در غرب، تأکید بیشتری بر سیستم‌ها و فرآیندهای رسمی و علمی در مدیریت وجود دارد.
در شرق، ارزش‌های فرهنگی و روابط شخصی نقش بسیار مهم‌تری در مدیریت ایفا می‌کنند.
مدیریت غربی بیشتر بر بهره‌وری و کارآیی متمرکز است، در حالی که مدیریت شرقی به عوامل انسانی و روابط اجتماعی توجه بیشتری دارد.
در نهایت، تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی بین شرق و غرب منجر به توسعه نظریه‌ها و مدل‌های مدیریتی مختلفی شده است که هر یک دارای مزایا و محدودیت‌های خاص خود هستند. ترکیب و بهره‌گیری از بهترین جنبه‌های هر دو رویکرد می‌تواند به ایجاد روش‌های مدیریتی مؤثرتر و جامع‌تر منجر شود.
