خب بذار روراست بگم: این روزا هر کاری که میخوای بکنی، از یه مغازه کوچیک سر کوچه گرفته تا یه استارتاپ خفن و حتی کارای شخصی مثل معرفی نمونهکارا، همهچی یه جورایی به وبسایت گره خورده. یعنی دیگه داشتن یه سایت مثل داشتن کارت ویزیت یا حتی بهتر از اون شده. چون کارت ویزیت رو شاید کسی گم کنه، ولی سایت همیشه آنلاینه و هرکسی خواست میتونه پیدات کنه.
اما خب سوال اصلی اینه:
چجوری میشه یه سایت درست کرد؟ اصلاً از کجا باید شروع کرد؟ نکنه باید برنامهنویس حرفهای باشی؟ یا لازم داره از اول HTML و CSS تا آخرین فریمورکها رو قورت بدی؟
نگران نباش. این مقاله رو نوشتم که مقدمات طراحی سایت رو خیلی ساده و خودمونی برات باز کنم. اگه هیچ چیزی هم درباره طراحی سایت ندونی، با خوندنش یه دید درست و حسابی میگیری.
وقتی میگیم طراحی سایت، منظورمون فقط قشنگ کردن صفحه نیست. طراحی سایت ترکیبیه از دو بخش:
Front-End (سمت کاربر): همون چیزایی که کاربر میبینه و باهاش کار میکنه. مثل رنگها، دکمهها، متنها، عکسها و کلاً هر چیزی که جلوی چشمته.
Back-End (سمت سرور): اون پشت قضیه که کاربر نمیبینه ولی همهچی اونجا مدیریت میشه. مثل ذخیره اطلاعات تو دیتابیس، ورود و خروج کاربرا، پردازش سفارشات تو فروشگاه آنلاین و...
حالا اگه بخوای سایت درست کنی، میتونی یا فقط با بخش Front-End شروع کنی (مثلاً یه سایت استاتیک ساده بسازی) یا بری سراغ کاملتر کردنش و Back-End هم یاد بگیری.
قبل از هر چیزی: هدف سایتت رو مشخص کن
ببین، مثل این میمونه که بخوای خونه بسازی. تا وقتی ندونی این خونه واسه کیه و چه استفادهای داره، نمیتونی درست طراحیاش کنی.
برای سایت هم همینه. باید اول بدونی:
میخوای وبلاگ شخصی داشته باشی؟
میخوای نمونهکارتو نشون بدی (Portfolio)؟
میخوای فروشگاه آنلاین بزنی؟
یا میخوای فقط یه صفحه معرفی باشه؟
اینکه هدفت چی باشه، روی همهچیز تأثیر میذاره: از انتخاب زبان برنامهنویسی گرفته تا نوع طراحی و حتی هاست و دامنه.
زبانهای پایه طراحی سایت
یادگیری طراحی سایت مثل یادگیری نوشتن و خوندنه؛ باید حروف الفبا رو بلد باشی تا بعدش بتونی کتاب بنویسی. این الفبا توی طراحی سایت ایناس:
HTML: اسکلت و ساختار سایت. بدون HTML، اصلاً چیزی به اسم سایت وجود نداره.
CSS: رنگ و لعاب و ظاهر سایت. اینکه دکمه قرمز باشه یا متن وسطچین بشه، کار CSS ـه.
JavaScript: مغز متفکر سمت کاربر. باعث میشه سایتت زنده باشه. مثلاً وقتی روی یه دکمه کلیک میکنی و یه منو باز میشه، کار جاوااسکریپته.
ابزارای مورد نیاز برای شروع
برای طراحی سایت لازم نیست از روز اول بری سراغ ابزارای عجیبغریب. همین چندتا چیز پایه رو داشته باشی کافیه:
یه ویرایشگر متن خوب: مثل VS Code (خیلی هم محبوبه).
یه مرورگر درست و حسابی: مثل Google Chrome یا Firefox برای تست سایتت.
یه عالمه صبر و حوصله: چون اول کار ممکنه همهچی گیجکننده باشه، ولی با تمرین جا میافته.
مراحل قدم به قدم طراحی یه سایت ساده
خب حالا بریم سراغ اصل مطلب. فرض کنیم میخوای یه سایت شخصی بسازی. مراحل کار میتونه اینطوری باشه:
اول روی یه برگه بکش که دوست داری سایتت چه شکلی باشه. مثلاً بالا لوگو، وسط یه متن معرفی، پایین شماره تماس. این کار خیلی سادهست ولی دیدتو باز میکنه.
یه فایل درست میکنی به اسم index.html و توش اسکلت اصلی سایتو مینویسی. مثل بخش هدر، محتوا و فوتر.
بعد یه فایل style.css میسازی و به سایتت رنگ و لعاب میدی. مثلاً بکگراند آبی، فونت خوشگل، دکمههای گرد و...
اگه بخوای سایتت فقط یه صفحه ثابت نباشه و کاربرا باهاش تعامل داشته باشن، باید جاوااسکریپت اضافه کنی. مثلاً یه منوی کشویی یا فرم تماس داینامیک.
سایتتو باز میکنی و چک میکنی که همهچی درست باشه. اگه چیزی به هم ریخته، دوباره کدت رو ویرایش میکنی.
نکات مهم در طراحی سایت
رسپانسیو بودن: یعنی سایتت روی موبایل، تبلت و لپتاپ درست نمایش داده بشه. چون بیشتر کاربرا با گوشی میان تو سایت.
سرعت بارگذاری: کسی حوصله نداره ۱۰ ثانیه صبر کنه تا سایتت باز شه. عکسها رو بهینه کن و از کدهای اضافی پرهیز کن.
کاربرپسندی (UI/UX): سایت باید ساده و قابل فهم باشه. کاربر بدون فکر کردن باید بتونه مسیرشو پیدا کنه.
بعد از طراحی: هاست و دامنه
خب سایتو ساختی، حالا چطوری بذاریش روی اینترنت؟ اینجوری:
دامنه (Domain): همون اسم سایتت. مثلاً example.com.
هاست (Host): جایی که فایلهای سایتت ذخیره میشه.
بعد از خرید هاست و دامنه، باید سایتتو آپلود کنی تا همه بتونن ببیننش.
یادگیری بیشتر و آینده کاری
واقعیت اینه که طراحی سایت فقط با HTML و CSS و JS تموم نمیشه. اگه بخوای حرفهای بشی، باید چیزای دیگهای هم یاد بگیری:
فریمورکها: مثل React، Vue یا Angular برای Front-End.
زبانهای Back-End: مثل PHP، Python (Django/Flask)، یا Node.js.
مدیریت دیتابیس: مثل MySQL یا MongoDB.
و خب مهمتر از همه تمرین کردنه. چون طراحی سایت چیزی نیست که فقط با خوندن یاد بگیری؛ باید با دست خودت کلی پروژه بزنی.
جمعبندی
پس تا اینجای کار فهمیدیم که طراحی سایت مثل ساخت یه خونهست:
HTML میشه اسکلت.
CSS میشه دکوراسیون و رنگآمیزی.
JavaScript میشه امکانات هوشمند.
هاست و دامنه هم میشن زمین و آدرس خونه.
اگه قدمبهقدم جلو بری و عجله نکنی، خیلی زود میتونی اولین سایتتو بالا بیاری.
