در حسابداری ما ۳ تا تعریف و شاید بشه گفت به صورت کلی ۳ تا پوزیشن شغلی مهم داریم که اگه مدیرعاملی باید این ها رو بدونه . تا از هر کدوم در جای خودش به صورت درست استفاده کنه.
حسابدار (Accountant) و مدیریت مالی (Financial) و سرمایهگذاری (Investment) هر سه از زیرمجموعههای مالی هستند، اما تفاوتهای اساسی در رویکرد و اهداف دارند. یکی از چالش های که شما به عنوان مدیرعامل معمولا تجربه می کنید . استخدام این افراد هست.
تو خیلی از استارتاپ ها شروع کار با استخدام یک حسابدار (accountant) شروع میشه و در ادامه برای مدیریت حساب و کتاب شرکت از یک مدیر مالی کمک گرفته میشه. حسابدار (Accountant) وظیفه ثبت و نگهداری سوابق مالی شرکت رو داره. معمولا حسابداران مسئول ثبت و نگهداری دقیق سوابق مالی شرکت هستند. حسابداران صورتهای مالی مثل ترازنامه، صورت سود و زیان، و صورت جریان وجوه نقد را تهیه میکنند. حسابداران به اطمینان از صحت و کامل بودن اطلاعات مالی و تطابق حسابها میپردازند. تهیه و ارسال گزارشهای مالیاتی و اطمینان از رعایت قوانین مالیاتی هم از کارهای حسابدارهاست.
حوزه کاری حسابداران به طور عمده با ثبت و گزارشدهی مالی سر و کار دارند و وظایف آنها بیشتر به فعالیتهای روزمره و دورهای مرتبط است. حسابداران معمولاً مسئولیتهای اجرایی و عملیاتی دارند و به جزئیات روزانه و دقت در ثبت و گزارشدهی اطلاعات مالی توجه میکنند.
مدیریت مالی (Financial Management) هدف اصلی مدیریت مالی، تامین مالی، تخصیص بهینه منابع مالی و مدیریت ریسکهای مالی سازمان است. مدیریت مالی بر روی تأمین منابع مالی بهینه برای فعالیتهای جاری و سرمایهگذاریهای بلندمدت متمرکز است.
کارهای مثل بودجهبندی سرمایه (Capital Budgeting) ارزیابی و انتخاب پروژههای سرمایهگذاری. تامین مالی (Financing) انتخاب منابع مالی مناسب (مثل وام، انتشار سهام). مدیریت نقدینگی (Liquidity Management) تضمین اینکه سازمان بتواند نیازهای نقدی کوتاهمدت خود را تامین کند. مدیریت ریسک مالی (Risk Management): شناسایی و مدیریت ریسکهای مالی مختلف از کارهای مربوط به مدیر مالی هست.
مدیریت مالی به طور عمده در داخل سازمان متمرکز است و با تصمیمگیریهای مالی درونی سروکار دارد اما مدیر سرمایهگذاری (Investment) هدف اصلی که دنبال میکنه افزایش ثروت از طریق تخصیص بهینه داراییها به فرصتهای سرمایهگذاری با بازده بالا و ریسک کنترلشده است. سرمایهگذاران به دنبال حداکثر کردن بازده سرمایهگذاریهای خود هستند.
کارهایی که مدیر سرمایهگذاری (Investment) شاید در شرکت شما انجام بده میتونه موادی باشه مثل تحلیل اوراق بهادار (Securities Analysis): ارزیابی اوراق بهادار مختلف (سهام، اوراق قرضه) برای تصمیمگیری سرمایهگذاری. مدیریت پرتفو (Portfolio Management) تخصیص و مدیریت یک مجموعه از داراییهای سرمایهگذاری به منظور بهینهسازی بازده و کنترل ریسک. تحلیل بازار (Market Analysis) بررسی و پیشبینی شرایط بازار برای انتخاب بهینه زمان و مکان سرمایهگذاری.
حوزه فعالیت بخش سرمایهگذاری بیشتر بر روی بازارهای مالی خارجی تمرکز دارد و با تصمیمگیریهای مالی برونی سروکار دارد.
مواردی مثل ارزش گذاری شرکت و دید بلند مدت داشتن به آینده پول و سرمایه و دارایی های شرکت و ... درست هست که نیاز به کسی داره که با موارد مالی آشنا باشه ولی نیاز به دیدی مدیریتی و شناخت بیشتر بازار سرمایه و بخش های مربوط به سرمایه گذاری داره. برای همین دقت کنید وقتی که شرکت از حدی بزرگتر بشه . شما حتما به یک مدیر سرمایه گذاری نیاز دارید.
دقت کنید که مدیر مالی شرکت شما هم باید کمی دید investment داشته باشه و به کل حساب و کتاب شرکت شما به عنوان یک حسابدار با تجربه نگاه نکنه که امروز شده مدیر بخش حسابداری. این رو ولی فراموش نکنید که اگه خیلی درگیر پول و سرمایه و مواردی این چنینی فراتر از ثبت هزینه و فاکتور فروش هستید که حتما باید یک نفر رو به عنوان investment توی شرکت استخدام کنید.
از یه دید دیگه به تفاوت های این دو بخش توجه کنیم که میشه گفت مدیریت مالی در سطح سازمانی و داخلی متمرکز است و بر تأمین مالی و تخصیص منابع داخلی تأکید دارد، در حالی که سرمایهگذاری بیشتر در بازارهای خارجی و با هدف افزایش ثروت از طریق فرصتهای سرمایهگذاری انجام میشود.
مدیریت مالی به بهینهسازی ساختار مالی و مدیریت ریسکهای مالی سازمانی میپردازد، در حالی که سرمایهگذاری به دنبال حداکثر کردن بازده سرمایهگذاریها و مدیریت پرتفو است. فعالیتهای مدیریت مالی شامل بودجهبندی، تأمین مالی و مدیریت نقدینگی است، در حالی که فعالیتهای سرمایهگذاری شامل تحلیل اوراق بهادار، مدیریت پرتفو و تحلیل بازار میباشد.
برای اینکه این موضوع و درک اینکه دقیقا به چه کسی نیاز دارید میخوام در ادامه تفاوت مربوط به حسابدار و مدیر مالی رو هم برای شما بیشتر باز کنم. این که بدونید روز اول شما مدیر مالی لازم ندارید و داشتن مدیر مالی برای شما دردسر های زیادی هم شاید ایجاد میکنه. ولی از روز اول به یک حسابدار نیاز دارید که حساب و کتاب کسب و کار شما رو داشته باشه.
تفاوت بین حسابدار (Accountant) و مدیر مالی (Financial Manager) به نوع وظایف، مسئولیتها، و حوزههای کاری آنها بازمیگردد. ولی باید بدونیم که وظایف حسابداران بیشتر عملیاتی و اجرایی است، در حالی که وظایف مدیران مالی استراتژیک و مدیریتی است. حسابداران بیشتر با ثبت و گزارشدهی اطلاعات مالی سروکار دارند، در حالی که مدیران مالی با برنامهریزی و تصمیمگیریهای مالی در سطح کلان سازمان سروکار دارند. حسابداران مسئولیتهای اجرایی دارند و به دقت در جزئیات مالی توجه میکنند، در حالی که مدیران مالی مسئولیتهای مدیریتی و رهبری دارند و بر کلیت عملیات مالی نظارت میکنند.
امیدوارم که این مطلب مفید بوده باشه و به شما کمک کنه که تصمیم های درستی بگیرد. اگه شما مدیرعامل یک شرکت هستید و هیات مدیره به شما از روز اول میکه که یک مدیرمالی خوب بیاریم و یا یه مدیر سرمایه گذاری از روز اول استخدام کنیم . این مطلب رو براشون بفرستید.
بهترین زمان برای استخدام مدیرمالی زمانی هست که شما اینقدر حساب و کتاب و تعداد فاکتور و سند های مالی زیاد میشه که به بیشتر از ۲ تا حسابدار برای مدیریت حساب و کتاب خودتون نیاز دارید. یا اینکه فروش شما حداقل بالاتر از سالی ۴ یا ۵ میلیارد تومان هست.
برای زمان مناسب استخدام یک مدیر سرمایه گذاری هم باید بگیم وقتی که شما پول زیادی تو حساب شرکت همیشه به صورت دست نخورده دارید و نیاز دارید که از اون پول برای سرمایه گذاری های بلند مدت و یا کوتاه مدت و خطرپذیر استفاده کنید دقیقا زمانی هست که باید حتما یک مدیر سرمایه گذاری آشنا با حوزه کسب و کار خودتون رو استخدام کنید.
این رو هم اینجا اضافه کنم که در کتاب چند اشتباه رایج یک مدیرعامل که امسال دارم روی دومین ویرایش اون کار میکنم موارد زیادی در قالب نکات مهم آموزشی مالی و مدیریتی مربوط به سیاست کلی تر که بخشی هم به هیات مدیره مربوط میشه اضافه شده.