در بخش روشهای خرید و فروش سهام در بورس گفتیم که برای خرید و فروش سهام و اوراق مشارکت چهار روش وجود دارد. روش اول مراجعه حضوری به کارگزاری، روش دوم خرید و فروش از طریق ارائه سفارش تلفنی به کارگزاری و روش سوم خرید و فروش از طریق ارائه سفارش اینترنتی به کارگزاری بود را توضیح دادیم. اکنون به توضیح روش چهارم یعنی خرید و فروش آنلاین میپردازیم.
4- خرید و فروش آنلاین (برخط) سهام و اوراق بهادار
مهمترین تفاوت روش خرید و فروش به صورت آنلاین (برخط) با سه روش دیگر خرید و فروش سهام و اوراق بهادار این است که سرمایهگذار به صورت مستقیم سفارش خرید یا فروش خود را به سامانه معاملات بورس ارسال کرده و عملاً کارگزاری دخالتی در انجام معاملات سرمایهگذاران ندارد.
با توجه به جذابیت و راحتی کار خرید و فروش آنلاین، اکنون اکثر سرمایهگذاران از روش آنلاین برای معاملات خود استفاده میکنند.
اما چرا روش معاملات آنلايـن تا اين اندازه برا سرمايهگـذاران جذابيت دارد؟
1. سرعت عمل در خريد و فروش: يکی از نکات مهم سرمايهگذاری در بورس، سرعت عمل در تصميمگيری براساس اطلاعات است؛ به اين معنا که به محض دريافت اطلاعات معتبر درخصوص يک سهم، سرمايهگذار بايد در کمترين زمان نسبت به خريد يا فروش آن سهم تصميمگيری نمايد. چه بسا چند دقيقه و حتی ثانيه تأخير در خريد يا فروش يک سهم باعث شود تا سرمايهگذار سهم مورد نظر خود را با قيمت بالاتری خريداری کرده و يا سهمی را که در اختيار دارد با قيمت کمتری بفروشد.
طبيعتاً در روشهای سنتي که درخواست خريد يا فروش ازطريق کارگزار انجام میگردید، زمان بيشتری طول خواهد کشيد تا کارگزار درخواست را وارد سامانه معاملات نمايد، درحالی که در روش آنلاين سرمايهگذار میتواند تنها با در اختيار داشتن يک کامپیوتر متصل به اينترنت در کسري از ثانيه نسبت به خريد يا فروش سهم مورد نظـر خود اقدام کند.
2. حذف محدوديت زمانی و مکانی در سرمايهگذاری: با استفاده از سامانه معاملات آنلاین سهام، سرمايهگذار میتواند تنها با در اختيار داشتن يک کامپیوتر متصل به اينترنت، حتی از منزل و محل کار خود مستقيماً اقدام به خريد و فروش سهام نمايد. بنابراين مشکلات موجود در روش مراجعه حضوری اعم از محدوديت دسترسی به کارگزاران بورس، ترافيک، آلودگی هوا، صرف وقت و زمان بسيار زياد و... در اين روش وجود نداشته و سرمايهگذار حتی از دورترين نقاط کشور و يا کشورهای ديگر میتواند به راحتی نسبت به خرید و فروش اوراق بهادار اقدام کند.
3. کاهش اختلافات احتمالی بين مشتری و کارگزاری: در برخی موارد مشاهده میشود که بين سرمایهگذار و کارگزار، اختلاف ايجاد میشود. به عنوان مثال مشتری ادعا میکند که کارگزار درخواست وی را بهموقع وارد سامانه معاملات نکرده فلذا به خاطر اين تأخير، متحمل زيان شده است؛ درحالي که کارگزار چنين ادعايـی را قبول ندارد.
درست است كه اين موارد بسيار اندك است ولی با استفاده از روش معاملات آنلاین، اينگونه اختلافات بين کارگزاری و سرمایهگذار از بين میرود، زيرا سرمایهگذار خود مستقيماً درخواست خريد يا فروش سهام را وارد سامانه معاملات کرده و شرکت کارگزاری در ثبت اين درخواست دخيل نيست.
4. استقلال کامل در تصميمگيری سرمايهگذار: در روشهای سنتی چون سفارشهای سرمایهگذاران توسط معاملهگران شاغل در شرکت کارگزاری وارد سامانه معاملات میشود، اين احتمال وجود دارد که در مواردی هرچند بسيار محدود، برخی خطاهای انسانی در کيفيت ثبت درخواست سرمایهگذاران در سامانه معاملات صورت گرفته و يا معاملهگران در تصميم سرمايهگذار برای خريد يا فروش سهم اثرگذار باشند، در حاليکه در روش معاملات آنلاین، اين تنها خود سرمايهگذار است که درباره خريد يا فروش سهم تصميم میگيرد و هيچ شخص ثالثی در اين موضوع دخيل نيست. بنابراين استقلال فرد تصميمگير به طور کامل رعايت خواهد شد.
5. نقل و انتقال وجوه لازم برای سرمايهگذاری به صورت الکترونيک: در روش معاملات آنلاین سهام در کمترين زمان ممکن پس از انجام معامله مبلغ موردنياز برای خريد سهام به همراه کارمزد مربوط به صورت خودکار از حساب بانکی مشتری کسر شده و وجوه حاصل از فروش سهام پس از کسر کارمزدهای مربوط به حساب فرد واريز میشود. بنابراين براي دريافت و پرداخت وجه نيازی به مراجعه حضوری به بانک نيست و سرمایهگذار در هر لحظه از زمان میتواند آخرين وضعيت گردش مالی و موجودی حساب خود را کنترل کند.
علاوهبر همه آنچه که به عنوان مزايای روش معاملات آنلاين برای سرمايهگذاران ذکر شد، اين روش يک مزيت بسيار مهم نيز براي بازار سرمايه دارد و آن اينکه به علت تسهيل فرآيند سرمايهگذاری در بورس، در چند سال اخیر رشد و توسعه مداوم بازار سرمايه و فراگيرشدن اين بازار در بين قشرهای مختلف جامعه اتفاق افتاده است.