پانچ به معنی سوراخ کردن یا حفر کردن می باشد و ورق پانچ متال به صفحه هایی از جنس متال گفته می شود که به وسیله سی ان سی و یا وسیله های دیگر سوراخ میشود و این سوراخ ها طبق الگوهایی که از قبل تعیین شده مکان یابی و ایجاد شده و برای نما های ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند.
جنس ورق های پانچ شده ممکن است از آلومینیوم ، استیل ، فولاد زد زنگ و … باشد که پس از سوراخ شدن به صورت مشبک در می آیند و بر اساس جنس کاربردهای متفاوتی در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرند.
ورق پانچ متال با وسیله هایی که سوراخ های گرد یا چند ضلعی ایجاد میکند که این سوراخ ها ممکن است در ردیف های مستقیم یا غیر مستقیم ایجاد میشود .
به دلیل اینکه نمیتوانند این ورق ها را به صورت مستقیم و بدون سوراخ کردن تولید کنند مجبورند به وسیله دستگاه های سی ان سی پانچ نمایند و زمانی که این ورق ها را سوراخ میکنند فلزهای اضافی باقی مانده از این صفحه ها را بازیافت میکنند.
اولین بار این ورق ها در سال 1847 بوجود آمدند و آن هم به دلیل نیاز مهندسان که برای طراحی پلی با صفحه های فلزی سوراخ شده نیاز داشتند که هم استحکام داشته باشد و هم وزن بالای فلزهای موجود را کاهش دهد یا به عبارتی بهتر چگالی مصالح را کم کنند.
پس از استفاده مهندسان از این صفحه ها کم کم مورد استقبال سایر مهندسان قرار گرفت و استفاده آن در نماهای ساختمانی کم کم افزایش یافت و الان جزو یکی از پر استفاده ترین نماهای ساختمانی در سراسر جهان می باشد.
جنس نمای پانچ متال اغلب فلزی می باشد و این فلزات شامل آهن و آلومینیوم میشود اما جنس های دیگری نیز هستند که به صورت شبکه های مشبک برای استفاده در نمای ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند که این مصالح میتواند از جنس کامپوزیت ، فولاد یا فایبر سمنت باشد.
در گذشته تولید ورق فلز با کیفیت با استفاده از دستگاه های برش مانند واترجت امکان پذیر نبود ، اما امروزه با پیشرفت ماشین های صنعتی و CNC میتوان با حداکثر دقت و کیفیت الگو های مختلفی را روی صفحات فلزی ایجاد نمود که این طرح ها توسط معمارها به مجری داده میشود.
معمولا ورق پانچ متال ظاهری نیمه کدر یا شفاف دارد که به دلیل هزینه نصب پایین برای کاهش هزینه پروژه مورد استفاده قرار میگیرد علت هزینه کم آن نیز راحتی و سهولت اجرای آن میباشد.
پانچ متال ها را بر اساس نوع سوراخ ها به سه شکل و نوع تقسیم بندی می نمایند این سوراخ ها معمولا به صورت گرد ، چند ضلعی و شکاف دار میباشد که هر کدام ویژگی منحصر به فردی دارند.
پانچ های سوراخ گرد : محبوب ترین نوع به شمار می رود که این سوراخ ها سایز ها و اندازه های مختلفی دارند.
شکاف دار : به منظور ایجاد تهویه بهتر از این پانچ متال ها استفاده میشود.
پانچ شش ضلعی : بیشترین سطح باز را در بین انواع پانچ متال ها دارد.
پانچ متال مربعی : این نوع پانچ متال ها نسبت به سایرین از نسبت مقاوت به وزن بیشتری برخوردار هستند.
ویژگی های جذاب این مصالح که اغلب به منظور استفاده در نمای ساختمان تولید میشود باعث شده تا مشتریان زیادی پیدا کند.
کاربرد های مختلف این مصالح باعث شده که استفاده های زیادی در ساختمان سازی و صنایع داشته باشد. برخی از مهم ترین کاربرد های آن به شرح زیر است:
و موارد بسیار دیگر که از این نوع ورق ها در ساخت آن ها استفاده میشود. اما بیشترین استفاده این ورق ها در نمای ساختمان میباشد که به عنوان پنل پانچ متال شناخته میشوند.
یکی از مهم ترین ویژگی و مزیتی که این نوع مصالح در نمای ساختمان دارد ، شکل پذیر بودن آن میباشد که اجازه میدهد در فضاهای قوس دار و منحنی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
معمولا در پشت این صفحات سوراخ دار از لایه ای نمد مانند استفاده میشود که به عایق بندی ساختمان نسبت به صوت و حرارت کمک نماید.
مزیت دیگر این مصالح قابلیت باز کردن آن ، پس از نصب میباشد که اجازه میدهد در صورت خراب شدن و یا نیاز به دسترسی به زیر نما باز شده و تعویض گردد به دون اینکه به کلیت نما ضربه ای وارد نماید.
خوردگی این مصالح تقریبا صفر میباشد که این امر باعث مقاوت بالا در برابر باران های اسیدی که در شهر های آلوده رایج است ، میشود.
نمی توان برای این مصالح عیب خاصی را مطرح نمود اما بسته به شرایط هر پروژه انتخاب مصالح برای نما متفاوت خواهد بود اما معمولا اولین انتخاب برای ایجاد نمای فلزی ، ورق پانچ متال خواهد بود.
ورق های پانچ متال معمولا در سه مرحله در نما های ساختمانی نصب می شود .
اول : براساس نمای پروژه زیرسازی انجام میشود
دوم: طراحی نقشه هر شیت پنل پانچ
سوم : نصب و اجرای نهایی ورق های پانچ شده