می نویسد ای بابا! همین بلال خوردن غروب های بهاری تفریح ما بود که حالا می گویید از این هم صرف نظر کنیم، دیگری می گوید میان این همه مساله، باید دغدغه آلودگی زغال را هم داشته باشیم؟ یکی هم با طنزی آمیخته به سماجت نظر می دهد که بلال را با طعم آلودگی نوش جان می کنیم، همانطور که بقیه آلودگی ها را، شما نگران نباشید! اینها برخی از نظراتی هست که با انتشار پست همکارم درباره خطرات سوزاندن پسماندهای چوبی نئوپان که با گرم شدن هوا به وفور توسط بلال فروشی ها یا جگرکی ها استفاده می شود دریافت کرده ام.
این روزها خرده چوب های بلامصرف نئوپان یا بقایای ام دی اف و تخته چند لایه را به صورت زغال بسته بندی می کنند و به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می دهند. در ساخت این پانل های چوبی، از چسب یا پوششی به نام اوره فرمالدهید استفاده می شود که تنها در کوره های صنعتی و دمای بالا از بین می رود. از این جهت وقتی این نوع پسماندهای چوبی برای کباب کردن یا پختن مواد غذایی استفاده شود، چون ناقص سوزانده می شود، بسیار محتمل هست که گاز سمی تولیدشده روی مواد غذایی بنشیند و باعث تهدید سلامت مصرف کنندگان آن شود.
تهدیدات بهداشتی فرمالدهید که از ترکیبات شیمیایی فرار هست، با جست وجویی ساده در اینترنت قابل دسترس هست. کاربرد رزین های فرمالدهید، مشتقات، عوارض و تبعات آن بر سلامت، راهنمای آژانس حفاظت محیط زیست امریکا (EPA) درباره غلظت و حد مجاز مواجهه، نکات ایمنی در مشاغلی که مکررا با این ترکیب سروکار دارند و... که در این نوشتار مجال بیان آن نیست. موضوع این است که با توجه به محدودیت منابع اولیه برای تولید زغال، بعضی واحدهای مواد غذایی اغلب کوچک، از پسماندهای چوبی حاوی این ترکیب شیمیایی به عنوان زغال و منبع سوخت استفاده می کنند، که علاوه بر انتشار آلودگی در هوا می تواند موجب آلودگی مواد غذایی نیز شود. نکته ای قابل تامل که به نظر می رسد تاکنون حساسیتی در نهادهای متولی بهداشت و سلامت ایجاد نکرده است. آنچه باید به آن توجه داشت این است که هر ضایعات چوبی قابل استفاده برای تولید زغال نیست. اتفاقا گفته می شود که ضایعات نئوپان و ام دی اف در صنایع شناسنامه دار تولید زغال کاربردی ندارند، البته نه به دلیل آلودگی منتشره، بلکه به خاطر اینکه در تولید این مواد چسب و مواد افزودنی به کار رفته است که در صورت استفاده در فرآیند تولید زغال باعث افت کیفیت محصول خروجی می شوند. با وجود این، این روزها با کمی دقت می توانید مشاهده کنید که بسیاری از فروشندگان سیار و کنار خیابانی، از زغال پسماندهای نئوپان و مصنوعات چوبی مشابه حاوی فرمالدهید برای طبخ مواد غذایی استفاده می کنند!/ روزنامه اعتماد
