دهه پیش رو، سالهای تغییر رویکرد بشر در استفاده از منابع انرژی تجدیدناپذیر و سوخت های فسیلی و به تعبیری دوران سریع «گذار انرژی» خواهد بود. در حال حاضر استفاده از انرژی های نو و سازگار با محیط زیست برای تولید برق یکی از اولویت های کشورهای توسعه یافته به شمار می رود. استفاده از انرژيهاي تجديدپذير و در رأس آنها انرژيهاي خورشيدي و بادي، نهفقط نگرانيهاي محیط زیستی مربوط به سوختهاي فسيلي را برطرف ميکند، بلکه مهمتر از آن، قيمت تمامشده برق خورشیدی یا بادی هست که با توجه به پيشرفتهاي فناورانه و زيرساختي در آينده نزديک، فاصله آن با قیمت سوخت فسیلی بسیار بيشتر خواهد شد. انرژی خورشیدی دارای ظرفیت های قابل توجهی برای برآوردن نیاز جهان در آینده به عنوان یکی از منابع مهم تجدید پذیر است، بطوری که بیش از 220 هزار مگاوات برق تولیدی جهان توسط فناوری های خورشیدی در دو بخش فناوری های فتوولتاییک و فناوری های حرارتی خورشیدی تامین می شود و بيش از 600 گيگاوات ظرفيت نصبشده نيروگاههاي خورشيدي و همين ميزان ظرفيت نصبشده نيروگاههاي بادي در سرتاسر جهان هست،که پيشبيني ميشود ظرفيت آن تا سال 2050 از مرز 14هزار گيگاوات عبور کند.
موضوع محدودکردن افزایش درجه حرارت کره زمین نسبت به دوران قبل از زغال سنگ به دو درجه سانتیگراد و مقابله با پدیده گرمایش زمین، بیش از هر چیز نیازمند اجرای موثر برنامه «گذار انرژی» است. سیاستگذاری دولت ها محرک اصلی برای طی سریع تر این مسیر است و خوشبختانه اغلب دولتها آمادگی خود را برای عبور از این مسیر اعلام کرده اند. البته در اغلب موارد سیاستهای دولت ها در بخش توسعه انرژی تجدیدپذیر با مسائلی مواجه بوده است فی المثل یارانههای دولتی در برخی کشورهای جهان برای استفاده از سوخت های فسیلی موجب کاهش قابل توجه هزینههای فناوری انرژی های تجدیدپذیر شده است. در حقیقت همچنان وجود موانع اساسی در توسعه انرژی های تجدیدپذیر ، موجب حرکت کند و بطئی در بکارگیری این منابع انرژی بویژه در کشورهای در حال توسعه می شود.
در کشور ما به دلیل شرایط خاص جغرافیایی، قابلیت های زیادی برای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد. شهر تهران نیز از پتانسيل قابلتوجهي برای بهرهگيري از انرژی های نو ( و به خصوص انرژی خورشیدی) برخوردار است و بکارگیری این نوع انرژی، راهكار مناسبي براي غلبه بر معضلات محیط زیستی پایتخت و سایرشهرهای بزرگ کشور هست. شهرداري تهران به عنوان متولی اصلی مدیریت شهری، و با توجه به در اختيار داشتن بيشترين فضاهاي عمومي و نيمه عمومي شهر، سيستم حمل و نقل عمومي و سيستم نظارت بر ساخت و ساز در پهنههاي مختلف شهر، ميتواند در توسعه انرژيهاي تجديدپذير در شهر تهران نقش مهمی را ایفا کند. البته اقدامات انجام شده برای توسعه انرژی های تجدیدپذیر و کاهش آلودگی و انتشار گازهای گلخانه ای بر اساس برنامه سوم توسعه شهر تهران با تکیه بر افزایش ظرفیت سالانه هنوز در ابتدای راه است. با این حال پیگیری تامین دو درصد انرژی مصرفی در فضاهای تحت مدیریت شهرداری تهران به صورت سالانه از انرژی های تجدیدپذیر و راه اندازی نیروگاه های خورشیدی با ظرفیت 600 کیلووات ساعت در سال گذشته نوید بخش آغازحرکت در جاده ناهموار توسعه انرژی های تجدیدپذیر هست که برغم تحریم ها، نوسانات نرخ ارز و ریسک بالای سرمایه گذاری این صنعت، استمرار برای طی طریق در این مسیر نیازمند حمایت بیشتر از جانب دولت و سطوح بالای حاکمیت خواهد بود. به هر روی بهبود وضعیت محیط زیست در سطح جهان در گروی تغییر رویکرد بشر در نحوه استفاده از منابع طبیعی هست و گذر از منابع انرژی تجدیدناشدنی و ناپایدار به انرژی های پاک ضرورتی اجتناب ناپذیر است که همه کشورها ناگزیر باید در این مسیر گام نهند. امید که با شناخت فرصت ها و محدودیت های سرزمینمان این الزام را زودتر دریابیم و حرکت کنیم./ روزنامه اعتماد