هفته قبل فرصتی دست داد تا در جمع دوستان پسماند صفری شاهد دغدغه ها و ایده های خلاقانه شان باشیم. جمعی با هدف مشترک کاهش پسماند که طی چند سال اخیر تلاش های فراوانی را برای رسیدن به این هدف انجام داده اند. افراد خوب و باانگیزه ای را از بخش های مختلف جامعه جذب کرده و توانسته اند کلونی منسجم و پویایی ایجاد کنند. با توجه به گستردگی و تنیدگی موضوعات مرتبط با پسماند در تار و پود زندگی روزمره ما، مباحث مدنظر این گروه از فعالان محیط زیستی، از تفکیک پسماندها در مبدا، تهیه کمپوست خانگی، بسط و توسعه ابزارهای فناورانه تفکیک و پردازش پسماند تا حذف پلاستیک های یک بار مصرف و کاهش دورریز، مد پایدار و... و در یک کلام تغییر سبک زندگی مصرف گرایانه ای که زندگی در عصر حاضر به ما تحمیل کرده است را دربر می گیرد.
این دورهمی با عنوان «همراهان نوآور و فناور زمین» با راهبری خانه خلاق و نوآوری ترمه، بیش از همه بر بررسی نوآوری های قابل گسترش در سطح جامعه برای تغییر عادات و رفتارهای غیرمحیط زیستی شهروندان، تقویت تعلق خاطر به اکوسیستم شهری، چگونگی جذب همکاری نهادها و بنگاه های اقتصادی و نحوه توسعه راهکارهای ارزش آفرین اقتصادی درباره پسماند تمرکز داشت. کاستی های اپلیکیشن های جمع آوری پسماند، شاخص های رفتار محیط زیستی، نقش اقتصاد در مدیریت مطلوب پسماند و توجه به مولفه های اجتماعی و فرهنگی از مواردی بود که به عنوان دغدغه های جدی دوستان مطرح شد. توجه به جزییات در نگاه تیزبین فعالان این حوزه از پیگیری ها و ممارست چندین ساله شان حکایت داشت. در این جلسه دوستی از ساخت دستگاه خشکاله ای که خود طراحی کرده بود صحبت کرد که قادر هست با خشک کردن پسماندهای تر خانگی، خوراک دام تولید کند، یا بانویی آرایشگر فویل پایدار ابداعی اش به جای فویل های یک بار مصرف رنگ مو را معرفی کرد. ناگفته پیداست که در چنین برنامه محیط زیستی پسماند محور، تمامی دوستان لیوان و ماگ خود را همراه داشتند و پذیرایی بدون هر گونه ظرف و محصول یک بار مصرف برگزار شد.
خوشبختانه شبکه های اجتماعی و فضای مجازی طی سال های گذشته بستر خوبی برای طرح موضوع کاهش پسماند، سبک زندگی پسماند صفر و پایدار فراهم کرده و اکوبلاگرهای شناخته شده ای چون «آیه حمداوی» توانسته اند باب گفت وگو و ارایه تجربیات و ایده ها در این باره را باز کنند و آن را از مفهومی انتزاعی به جریانی واقعی در روند زندگی یومیه مردم بدل کنند. با این حال این کلونی پراشتیاق و با انگیزه پسماندی هنوز در قدم های نخستین تکوین و اثرگذاری خود به سر می برد و صدای فعالیت آن هنوز - آن گونه که باید - در جامعه شنیده نشده است.
در شرایطی که اغلب علاقه مندان محیط زیستی مساله پسماند را به پاکسازی های نمادین و مناسبتی تقلیل می دهند و در وضعیتی که برای مدیریت پسماند به رفت و روب و تنظیف شهر و حل صورت مساله بسنده می شود جای امیدواری هست که این جمع کوچک محیط زیستی با اتکا به خود و با کمترین حمایت از جانب دستگاه های قانونی متولی پسماند به رغم موانع و چالش های بسیار در کشوری که با انواع و اقسام مشکلات اقتصادی و سیاسی رو به روست، همچنان با تمام توان ایستاده اند و تسلیم نشده اند./ روزنامه اعتماد
