در روزهایی که انتظار می‌رود اعتدال و لطافت بهاری در هوای شهرهای کشور برقرار باشد، گردوغبار شدید، استان خوزستان را درگیر کرده؛ منشأ این گردوغبار، فرامرزی و از جانب کشور عراق اعلام شده است.
بیش از دو دهه است که گردوغبار به موضوعی چالشی برای کشور تبدیل شده است و در هنگام شدت گرفتن توفان‌های گردوغباری بیش از ۲۰ استان کشور از این پدیدهٔ متأثر می‌شوند. گفته می‌شود حدود ۳۰ درصد از کانون‌های بحرانی در داخل و ۷۰ درصد آن از کشورهای منطقه نشئت می‌گیرد. برغم برخی اقدامات در تثبیت و مهار عرصه‌های بحرانی داخلی گردوغبار، عوارض ناشی از تغییراقلیم و سوءمدیریت با تشدید خشکیدگی، خشک شدن تالاب‌ها، بیابان‌زایی و افت پوشش گیاهی موجب شده است کماکان کانون‌های داخلی گردوغبار به‌عنوان یک منبع تهدید بالقوه به‌خصوص در فصول گرم سال محسوب شوند.
باوجوداین، از حیث مقایسه، بررسی‌ها نشان می‌دهد که تقریباً دو و نیم میلیون هکتار از کانون‌های بحرانی در داخل ایران واقع شده، درحالی‌که تنها یکی از کانون‌های بحرانی منشأ گردوغبار در عراق حدود هشت میلیون هکتار وسعت دارد که بزرگی آن در حد وسعت کشورهای حاشیهٔ خلیج‌فارس است. از سوی دیگر علاوه‌بر این کانون معظم بحرانی، نقشه‌های ماهواره‌ای نشان‌دهندهٔ این است که کشور ما از توفان‌های گردوغبار عربستان، سوریه، مرز عراق و اردن و حتی برخی نواحی شمال آفریقا نیز تأثیر می‌پذیرد.
چندین سال است که با درک اهمیت دیپلماسی گردوغبار، برگزاری اجلاس‌های منطقه‌ای و تهیه و تصویب قطعنامهٔ مقابله با توفان‌های ماسه و گردوغبار در مجمع محیط‌زیست ملل متحد از کشورها و بانک‌های توسعهٔ منطقه‌ای خواسته شده است منابع مالی را در طرح‌ها و پروژه‌های منطقه‌ای و زیرمنطقه‌ای برای مقابله با توفان‌های ماسه و گردوغبار به‌کار گیرند. همچنین علاوه‌بر مهار پدیدهٔ گردوغبار، موضوع ظرفیت‌سازی سازگاری با آن از طریق مدل‌سازی و سیستم‌های هشدار زودهنگام با هدف به حداقل رساندن اثرات توفان‌های ماسه و گردوغبار بر اکوسیستم‌ها و معیشت مردم نیز در این قطعنامه‌ها مدنظر بوده است. بااین‌حال، شرایط اقلیمی منطقهٔ خاورمیانه به‌گونه‌ای است که تشدید این پدیده و گسترش عرصه‌های بحرانی کانون‌های گردوغباری دور از انتظار نیست.
جنگ در حال وقوع، ساخت سدهای بیشتر، محدودیت منابع آب و خشکسالی‌ها و تغییر کاربری اراضی در این کشورها که عمدتاً در نوار خشک زمین واقع شده‌اند، بیش‌ازپیش بحران‌های بوم‌شناختی منطقه را تشدید می‌کند. عوارض توفان‌های گردوغباری مانند بسته شدن بنادر و فرودگاه‌ها، و تعطیلی مدارس و ادارات در ایران، و کشورهای منطقه مؤید این واقعیت است که پدیدهٔ گردوغبار با اختلال جدی در زندگی روزمرهٔ مردم تهدیدی جدی برای سلامت، امنیت و اقتصاد منطقه تلقی می‌شود؛ بحرانی فزاینده که برای حل آن به همکاری چندجانبهٔ منطقه‌ای و بین‌المللی نیاز است و متأسفانه در حال حاضر به‌دلیل ضعف دیپلماسی و عدم همکاری مناسب کشورهای منطقه به مسئله‌ای ریشه‌دار و عمیق تبدیل شده است./ روزنامه پیام ما
