به نحوه استفاده مورد تایید شهرداری و مراجع قضایی برای هر مورد از املاک، کاربری مجاز آن ملک گفته می شود که در سند ملک نیز ثبت گردیده است.
منبع: 6دنگ قویترین سامانه املاک https://shishdong.com
انواع کاربری ملک:
کلیه املاکی که از لحاظ قانونی جهت سکونت و زندگی کردن در آن بتوان استفاده نمود، ملک مسکونی می گویند؛ خواه این ملک از لحاظ ظاهری زمین یا آپارتمان یا ویلا وبه هر شکل دیگری باشد.
کلیه املاکی که جهت استفاده دفاتر، موسسات، وزارتخانه ها و نهاد ها، ادارات، شرکت ها و فعالیت های اداری و تجاری (اعم از دولتی، خصوصی، تعاونی و دیگر موارد) مورد استفاده قرار میگیرند، که اجازه نصب تابلوی اداره یا موسسه یا شرکت مربوطه بالای ساختمان را دارند و در قسمت کاربری سند مالکیت، کاربری اداری قید شده است.
کلیه املاکی که طبق قانون و از سوی شهرداری شهر مربوطه مجاز به استفاده تجاری (جهت درآمد زایی و پیشبرد کسب و کار) هستند؛ این استفاده تجاری شامل مغازه، فروشگاه، رستوران، مراکز خرید ومشابه آن می باشد.
عملا به ملک هایی که مجاز به فعالیت های صنفی و کسب و کار های مجاز باشند، ملک تجاری گفته میشود که در قسمت کاربری داخل سند مالکیت، کاربری تجاری قید گردیده است.
کاربری خدماتی نوعی کاربری تجاری محسوب میگردد که داخل آن فعالیت های تجاری عمومی یا عام المنفعه مجاز به فعالیت می باشند؛ از جمله فعالیت های تجاری خدماتی میتوان به گرمابه ها و کارواش ها اشاره کرد.
فعالیت های صنعتی (اعم از کارخانجات، کارگاه ها، تولیدکننده های صنعتی و کلیه فعالیت های تجاری سنگین) از جمله کار های تولید، بسته بندی، انبار و دیگر فعالیت های صنعتی باید در فضاهای مختص این کار صورت بگیرد که از لحاظ قانونی این املاک را با کاربری صنعتی میخوانند که با توسعه و گسترش شهر ها، اینگونه فعالیت ها موظف به خروج از شهر شده و نیز می توانند طبق قوانین خاص شهرداری تقاضای تغییر کاربری ملک به کاربری مسکونی یا اداری یا تجاری داده و با تایید مراجع ذیصلاح و تغییر سند مالکیت، مالک مجاز است نسبت به ساخت و ساز و تغییر فعالیت داخل ملک اقدام نماید.
کاربری کشاورزی به دسته تقسیم بندی می شوند که به آنها املاک زراعی و باغ گفته می شود.
زمین زراعی به زمین هایی اطلاق می گردد که بازدهی 1 تا 3 ساله دارند، اما باغ ها زمین هایی هستند که محصولات کشاورزی با سن بالاتر و بازدهی طولانی تر در آن ها کشت میشود.
زمین هایی که بتوان ماده یا موادی از آن ها استخراج کرد، معدن نامیده می شوند که این معادن میتوانند شامل انواع سنگ های قیمتی، ساختمانی یا تزیینی، انواع فلزات یا خاک هایی که در صنایع و ساختمان ها مستقیما و یا از طریق فناوری قابل تبدیل باشند.
در صورتی که فرد یا افرادی در زمین یا ملکی که فاقد کاربری است اقدام به اکتشاف و ثبت معدن نمایند، بعنوان مالک آن شناخته می شوند و می توانند نسبت به درخواست و دریافت سند معدن اقدام نمایند.
کاربری ورزشی به برخی املاک تعلق می گیرد که مجاز به احداث اماکن ورزشی، استخر، زمین های بازی، باشگاه و یا استادیوم زیر نظر شهرداری و با دریافت پروانه یا مجوز فعالیت از سوی شهرداری امکان پذیر می باشد.
برخی املاک که در آن اماکن آموزشی (مانند مدارس، دانشگاه ها یا آموزشگاه ها و امثال آن) مجاز به احداث و فعالیت می باشند، کاربری آموزشی نامیده می شوند
برخی املاک خاص وجود دارند که مجاز به احداث چندین کاربری در یک ملک می باشند؛ بعنوان مثال ملکی که می توان بخشی از آن را جهت احداث ساختمان مسکونی وبخشی از آن را جهت انجام فعالیت تجاری استفاده نمود که به کاربری این گونه املاک کاربری مختلط گویند.
برخی املاک وجود دارند که در هیچ یک از دسته های کاربری معروف و متعارف قرار نمیگیرند که معمولا تحت عنوان ذخیره های شهری مورد استفاده قرار میگیرند و یا طرح تفصیلی یا جامعی برای آزاد سازی اینگونه املاک ارائه نشده و مجوزی مبنی بر قراردادن کاربری روی این ملک ها از سوی شهرداری صادر نگردیده است.
مالکان اینگونه املاک می توانند با ارائه طرح تفصیلی شهرداری مربوطه جهت اقدامات قضایی، آزاد سازی و تغییر کاربری ملک مربوطه اقدام نمایند.
تعدادی کاربری های دیگر برای برخی املاک خاص نیز وجود دارد که به دلیل کمتر استفاده شدن از پرداختن تک به تک نسبت به آنها در این مقاله اجتناب کرده و به طور کلی به معرفی اجمالی آنها می پردازیم:
نوع کاربری ساختمان، یا نحوه استفاده مجاز ملک، در طرح های تفصیلی شهرداری شهر های مختلف مشخص و ثبت گردیده است که اصلی ترین کاربری ساختمان ها معمولا سه دسته کاربری مسکونی، اداری و تجاری است که در بالا مفصلا توضیح داده شد.
کاربری ملک در واقع مشخص کننده نوع بهره برداری یا استفاده مجاز از ملک طبق طرح تفصیلی شهرداری می باشد که براساس پارامتر هایی مانند تراکم فعالیت شهری در محدوده ملک تعیین می شوند.
به طور کلی هرگونه تغییر کاربری ملک و یا استفاده از ملک مغایر با کاربری ثبت شده در سند ملکی و مجاز از سوی شهرداری، بدون دریافت مجوزات لازم، طبق کمیسیون ماده 100 شهرداری (مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی از لحاظ ضوابط شهرسازی و ایمنی) اقدامی غیر قانونی تلقی شده و در صورت تخلف طبق قانون با شخص یا اشخاص خاطی برخورد خواهد شد؛ اما بعضا با درنظر داشتن شرایط منطقه ای و برخی موارد استثنا یا بند وتبصره های خاص، امکان تغییر کاربری ملک بدون ثبت در سند مالکیت امکان پذیر می باشد.
مقاله کامل را می توانید در سایت شیش دنگ بخوانید: https://shishdong.com/blog/detail/property