برای سنجش تجربه کاربری یک محصول نیازمند KPI مشخص هستیم که به ما کمک می‌کنه تا میزان موفقیت رو در راستای اهداف تعریف شده اندازه گیری کنیم. KPIهای سنجش UX دو نوع کمی و کیفی هستند. یکی از KPIهای کمی سنجش UX، همان SUS است.
واژه SUS مخفف System Usability Scale یا قابلیت کاربردپذیری سیستم هست. (SUS) توسط جان بروک در سال 1986 ایجاد شد و یک پرسش‌نامه با 10 سوال در مقیاس لیکرت هست که به صورت سریع و موثر، عملی و قابل اعتماد برای اندازه گیری راحتی استفاده از محصول یا طرح‌های شماست و می‌تونه در طیف گسترده‌ای از محصولات و خدمات دیجیتال استفاده بشه. اما باید بدونیم SUS یک روش تشخیصی نیست که مثلا به ما بگه کجای سیستم ما بیشتر باعث نارضایتی کاربر میشه یا ما توی محصولمون با چه مشکلات خاصی روبرو هستیم، بلکه یه ارزیابی در مورد کل سیستم بهمون ارائه می‌ده که شامل سنجش موارد زیر میشه:
چرا باید SUS رو انجام بدیم؟
قدرت این تست توی سادگی انجامش هست. این تست رو میشه در 2 یا 3 دقیقه انجام داد و شما می‌تونید نتیجه ارزشمندی رو حتی از دو شرکت کننده به دست بیارید. هرچند که پیشنهاد میشه که بین 8 تا 20 شرکت کننده داشته باشید. پرسش‌نامه تون رو می‌تونید آنلاین توی پلتفرم‌هایی مثل پرس لاین بسازین یا اینکه پرینت کنید و به شرکت کنندگانتون بدین. بهترین زمان انجام این تست بعد از یوزبیلیتی تست یا بعد از اینکه کاربرای شما از محصولتون استفاده کردند، هست.
آیا این تست فقط برای سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها مناسبه؟
قطعا خیر!
این تست می‌تونه برای طیف گسترده‌ای از سیستم‌ها - اعم از محصولات فیزیکی، وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها یا نرم‌افزارهای دیجیتال - کاربرد داشته.
تست (SUS) یک پرسش‌نامه 10 سوالی با طیف مقیاس لیکرت هست و پاسخ‌هاش از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم دسته بندی می‌شن. بعد از انجام Usability Test یا استفاده کاربرا از محصولتون، این پرسش‌نامه رو به شرکت کنندگان توی تست یا کاربراتون بدین و از اونها بخواین که به سوالاتش پاسخ بدن. اینطوری شما خیلی سریع و ساده، می‌تونین فیدبک اونها رو درباره محصولتون بدونین. در ادامه لیست اون 10 تا سوال و ترجمه‌شون رو براتون می‌ذارم.
1. I think that I would like to use this [project] frequently.
2. I found the [project] unnecessarily complex.
3. I thought the [project] was easy to use.
4. I think that I would need the support of a technical person to be able to use this [project].
5. I found the various functions in this [project] were well integrated.
6. I thought there was too much inconsistency in this [project].
7. I imagine that most people would learn to use this [project] very quickly.
8. I found the [project] very cumbersome to use.
9. I felt very confident using the [project].
10. I needed to learn a lot of things before I could get going with this [project].
هر کدام از سوالاتی که در بالا پرسیده شدن دارای یک طیف جواب با امتیازهای زیر هست:
محاسبه SUS می‌تونه از دور یه مقدار پیچیده باشه اما فقط به یه کم دقت و یه جمع و تفریق ساده نیاز داره.
SUS = (X+Y).2/5
حالا برای محاسبه SUS ابتدا باید X و Y را بدست بیاریم و مجموع X و Y را در عدد 2.5 ضرب کنیم با این روش امتیاز SUS از عدد 100 محاسبه میشه.
همونطور که در تصویر زیر دیده میشه، نمرات SUS در دسته‌بندی‌های زیر قرار می‌گیرن:
بسیار عالی، عالی، خوب، ضعیف و بسیار بد.
بیشترین امتیاز در این تست، 100 هست و طبیعیه که هر چه عدد به دست اومده به 100 نزدیک‌تر باشه محصول مورد نظر (سایت یا اپلیکیشن) امتیاز بالاتری بدست آورده. اما میانگین امتیاز SUS عدد 68 است و امتیاز بالاتر یا پایین‌تر از میانگین به شما درک سریعی در مورد قابلیت استفاده از محصول رو می‌ده.
نمرات زیر 68 به مشکلاتی در طراحی اشاره دارن که نیاز به تحقیق بیشتر و برطرف شدن هر چه سریع‌تر این مشکلات رو دارن، در حالی که نمرات بالاتر از 68 نشون دهنده نیاز به اصلاحات جزئی در طراحی هستن.
امتیازات زیر51 نیاز به رسیدگی سریع با توجه به نقاط درد پیدا شده در محصول داره که نیاز به اصلاح یا بررسی بیشتری دارن. طراحان UX می‌تونند فهرستی از مسائل را برای بازبینی در نظر بگیرن، به‌ویژه مواردی که مانع از انجام یک کار خاص در طول تست توسط کاربر می‌شد یا مسائلی که روند انجام یک کارو برای کاربر به حدی پیچیده کرده بود که کاربر دچار سردرگمی و نا امیدی از انجام اون کار می‌شد.مواردی مثل زیر:
توی تصویر زیر شما می‌تونید امتیاز بدست اومده SUS رو برای محصولات مختلف ببینید.
در نهایت ادامه راه به طراح UX بستگی داره که مسیر بعدی را تعیین کنه که می‌تونه شامل آزمایش دقیق برای یافتن ریشه مشکل و نقاط درد موجود، یا بازنگری کامل طراحی و فلوها باشه.
اگر تمایل دارید که در این مورد بیشتر بدونید لینک‌های زیر می‌تونه به شما کمک کنه:
