فسنجون یکی از اصیلترین خورشهای ایرانی است که عطر و طعم آن ترکیبی از گردوی آسیابشده، رب انار و گوشت است. این خورش در سراسر ایران محبوب است اما ریشهی اصلی آن به استان گیلان برمیگردد. طعم منحصربهفرد فسنجون به بازی ماهرانه بین مزهی ترش و شیرین بستگی دارد.
فسنجون نهتنها یک غذا بلکه بخشی از فرهنگ و هویت آشپزی ایرانی است؛ غذایی که در مهمانیها، جشنها و حتی شب یلدا جایگاه خاصی دارد.
تاریخچه فسنجون به دوران باستان بازمیگردد، زمانی که مردم شمال ایران با استفاده از گردو و رب انار غذای مغذی و خوشطعمی تهیه میکردند. در طول قرنها، این غذا از گیلان به سایر مناطق ایران راه یافت و به مرور در هر شهر با طعمی متفاوت تهیه شد.
در گیلان، فسنجون معمولاً ترش است و با رب انار جنگلی پخته میشود. اما در تهران و مناطق مرکزی کشور، طعم آن ملس یا حتی کمی شیرینتر است.
مواد اولیه
گردوی آسیابشده: ۲۵۰ گرم
رب انار کامبیز : ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
پیاز متوسط: ۱ عدد
گوشت چرخکرده: ۳۰۰ گرم
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
شکر (اختیاری برای ملس شدن): ۱ قاشق چایخوری
آب: حدود ۴ لیوان
گردوی تازه و چرب انتخاب کنید تا فسنجون روغن بیندازد.
رب انار مرغوب و طبیعی از شمال کشور، بهترین گزینه است.
گوشت چرخکرده گوسفندی برای قلقلیها طعم بینظیری دارد.
گردوی آسیابشده را در قابلمه بریزید و به آن چند لیوان آب اضافه کنید. سپس با حرارت ملایم اجازه دهید حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت بپزد تا روغن بیندازد.
در این مرحله رب انار را اضافه کرده و اجازه دهید به آرامی با گردو ترکیب شود. اگر رب انار خیلی ترش است، کمی شکر اضافه کنید تا طعم آن متعادل شود.
گوشت چرخکرده را با پیاز رندهشده، نمک و فلفل ورز دهید و به شکل توپکهای کوچک درآورید. سپس آنها را در ماهیتابه با کمی روغن تفت دهید تا طلایی شوند.
گوشتهای قلقلی را به خورش اضافه کرده و بگذارید با گردو و رب انار حداقل ۱ ساعت دیگر بپزد تا طعمها کاملاً با هم ترکیب شوند.
برای رنگ تیرهتر، از رب انار سیاه استفاده کنید.
اگر خورش رقیق بود، درب قابلمه را باز بگذارید تا غلیظتر شود.
پخت طولانی، راز جاافتادن فسنجون است.
فسنجون گیلانی: ترش و روغنی با رب انار جنگلی.
فسنجون تهرانی: ملس و معتدل، معمولاً با کمی شکر.
فسنجون با مرغ یا اردک: مناسب مجالس رسمی.
فسنجون با گوشت قلقلی: پرطرفدار و مناسب برای کودکان و مهمانیها.
۱. چرا فسنجون من تلخ میشود؟
اگر گردو بسوزد یا زیاد تفت داده شود، فسنجون تلخ میشود. همیشه گردو را با آب سرد شروع کنید.
۲. برای فسنجون ملس چند قاشق شکر لازم است؟
یک قاشق چایخوری کافی است تا طعم را متعادل کند.
۳. آیا میتوان از مرغ بهجای گوشت قلقلی استفاده کرد؟
بله، فسنجون با مرغ نیز بسیار محبوب است و سریعتر آماده میشود.
۴. چگونه فسنجون را جا بیندازیم؟
با حرارت کم و زمان پخت طولانی (حداقل ۳ ساعت) خورش کاملاً جا میافتد.
۵. آیا میتوان فسنجون را فریز کرد؟
بله، اما بهتر است گوشت را جداگانه فریز کنید تا طعم حفظ شود.
۶. بهترین برنج برای فسنجون چیست؟
برنج ایرانی معطر، مانند طارم یا صدری گیلان، بهترین گزینه است.
فسنجون با گوشت قلقلی یکی از لذیذترین و اصیلترین غذاهای ایرانی است که در هر نقطهای از کشور با ذائقههای متفاوت تهیه میشود. ترکیب بینظیر گردو و رب انار، فسنجون را به خورشی ماندگار تبدیل کرده است.
با رعایت نکات طلایی و مطالعه مقاله اصلی طرز تهیه فسنجون با گوشت قلقلی در سایت کامبیز، میتوانید فسنجونی جاافتاده، خوشرنگ و بینظیر بپزید که طعمش هرگز از یاد نمیرود.
