در این نوشتار، دیدگاه‌های خودم را در خصوص برخی از مطالب مرتبط با هم که پیامد یک سلسله گفتگو در یک گروه است و نقل محافل این روزهاست به رشته تحریر درآورده‌ام. مخاطب اصلی این نوشتار فعالان بخش فناوری اطلاعات هستند.
از نظر من بهترین معیار سنجش ادعاهای مطرح شده توسط دولتمردان یا سایر ارکان حکومت بررسی سوابق گذشته است. تقریباً در عمل خلاف ادعاهای اونها رو شاهد بودیم و به قدر کفایت تجربه های تلخی از رفتار مسئولان برای تصمیم گیری وجود داره. خیلی مهمه که به شایعه‌ها دامن نزنیم و مطالبه گر باشیم و آنچه تاریخ نشان داده رو به جای ادعاهای جاری قبول کنیم. ما نمی توانیم در همه چیز خودکفا باشیم، ما باید به دنیا متصل باشیم (تجربه چین، کره شمالی، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه و چند مورد دیگه). وقتی این چنین نباشه مشکلات یکی پس از دیگری خودش رو نشون میده و بازار اختلاف و تنش و تهمت و درگیری داغ می شه.
چهارچوب اختیار دولت ها محدوده و تصمیمات حیاتی فراتر از اراده‌ی دولت های اخیر بوده و در عمل هم شاهد شجاعت دولت های اخیر در خصوص ستاندن حق مردم نبودیم. تنگناهای سیاسی اولویت رو مشخص کرده و ما استارتاپی ها با توجه به گردش مالی و نقش آفرینی در اولویت نیستیم. دقت کنید که باید کسب و کارهای تثبیت شده مثل دیجی کالا رو از این دایره خارج کرد.
با اعمال محدودیت های بیشتر بر روی اینترنت بدون شک تعداد زیادی از کسب و کارهای فعلی با مشقت به بقای خود ادامه خواهند داد، چرا که جریان مالی این ها از کاربران داخلی بوده و فعالیت بین المللی نداشته اند. اما رشد اکوسیستم استارتاپی با همه ارکانش با لطمه سنگینی مواجه خواهد شد که فضای استارتاپی را یتیم خواهد کرد. در این حالت هنوز هم فرصت هایی برای خلق استارتاپ یا کسب و کارهای رانتی باقی خواهد بود، اما معضل نیروی انسانی خوب و فقدان سرمایه گذاری مناسب بیش از پیش گلوی کسب و کارها را خواهد فشرد.
سازندگان آپارات و کافه بازار مقصر تحریم ها و فیلترینگ سرویس ها نیستند و حتی اگر آنها نبودند دیگری و حتی من یا شما اقدام به ساخت سرویس های مشابه می کرد. دردآور است که برخی خواسته یا ناخواسته در جایگاهی قرار می گیرند که به نظر کاسب تحریم می آیند اما نمی توان به قطع آنها را مقصر دانست. اما هر تلاش مذبوحانه ای برای سو استفاده از فرصت رانتی محکوم است.
توصیه اکید می کنم که همواره در تلاش برای یادگیری مباحث بروز باشید تا در تنگناهایی مشابه آنچه در آبان تجربه شد به اتکای سطح دانش و تجربه خود قادر به انتخاب راه های دیگری برای ادامه باشید. خوش شانسی بچه های کاربلد حوزه‌ی IT این است که شانس بالایی برای مشغول شدن در ایران و سراسر دنیا دارند و باید از این فرصت به بهترین شکل استفاده کرد. بر روی پرسنال برندینگ (وبلاگ نویسی، تولید محتوا، نقش آفرینی و مشارکت اجتماعی، شبکه سازی، فعالیت مناسب در شبکه های اجتماعی توییتر و لینکدین) تمرکز ویژه ای داشته باشید.
بیش از حد وقت خود را در مقاطع تحصیلی بالاتر از لیسانس هدر ندهید. به حد کفایت منابع آموزشی و مسیر برای رفتن خارج از چهارچوب دانشگاه های برای افراد ترسیم شده. اگر روحیه پژوهش و تحقیق دارید و سودای خلق علم در سر دارید مسیر تحصیلات عالیه را پیش بگیرید نه به خاطر مد روز، فرار از سربازی یا سرگرم شدن.
تلاش کنید از هر فرصتی برای فعالیت بین المللی و حضور در بازار جهانی بهره بگیرید و اگر فرصتی در این بخش برای شما مهیا است آن را اولویت قرار بدید. شما با شکوفایی در عرصه بین الملل هم خواهید توانست به کشور و مردم خود خدمت کنید. همواره اسیر ملی گرایی های افراطی و دروغینی که نفع آن به جیب حکومت ها می رود نباشید. وطن یعنی همه دنیا. مشارکت خود را دست کم در شبکه های اجتماعی با فضای بین الملل بیشتر کنید کنید و محدود به افراد و اقلیم ایران نباشید.
طبق ماده 1 قانون مالیات های مستقیم کلیه کسب و کارها موظف به پرداخت مالیات یا روشن کردن تکلیف مالیاتی هستند. پس در برنامه ریزی های خودتون ضروری است که به مسئله مالیات دقت وِیژه کنید. از طرفی با توجه به تلاش دولت برای کاهش وابستگی به درآمد نفتی، مالیات ستانی از اقشار مختلف رنگ و بوی جدی تری به خودش می گیره. در دنیای استارتاپ های تلاش های متعددی از سوی انجمن های صنفی و بخشی از بدنه دولت (مثلاً طرح نوآفرین یا دانش بنیان شدن) برای اصلاح رویه های مالیاتی صورت گرفته که ضد و نقیض زیاد در موردش شنیده شده. شما نباید همواره تصور کنید که بدهی سنگین مالیاتی خواهید داشت و با دید محکوم شدن قدم بردارید. بلکه با کمک مشاوران مجرب تلاش کنید راه درستی برید. اگر هم کسب و کار آنلاینی از شما مالیات ارزش افزوده خواست حتماً گواهی ارزش افزوده ایشان را چک کنید و سپس بپردازید.
بدیهی است که میلیون‌ها ایرانی نمی توانند مهاجرت کنند یا مهاجرت نسخه‌ی مناسبی برای همه نیست. عده ای به دلیل وابستگی های عاطفی و اعتقادی یا دلایل مشابه تصمیم به ماندن می گیرند و عده ای به دلایل تنگناهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی می روند. هیچ معیار و محک ثابت و مورد قبولی برای عام برای قضاوت این دو دسته وجود ندارد و طبیعتاً هر یک از این دو تصمیم هم سود دارد و هم زیان. نکته مهم این است که می بایست تصمیم را هم اکنون و همین روزها گرفت و آن را به زمانی دیگر موکول نکرد.
در مطلب زیر به دلایلی مهم برای ماندن اشاره شده:
و در گستره‌ی شبکه های اجتماعی و سایر محافل به کرات از رفتن و مهاجرت صحبت شده. بهتر است مصرانه در تصمیم دیگران مبنی بر ماندن یا رفتن دخالت نکنیم و هر یک را با احترام بپذیریم. در سکوت تصمیم خود را گرفته و بدان عمل کنید.
