سوره احزاب مدن ى و نودمین سوره در ترتیب نزول، و س ى و سومین سوره در ترتیب مصحف می باشد که پس از سوره انفال و پیش از سوره مائده نازل گردیده و دارا ى ۷۳ آیه و ۱۲۸۰ واژه هست.
حادثه ها مطرح گردیده در همین سوره بین سال دوم و پنجم هجرت رو ى داده می باشد که به موجب نوپا بودن حکومت اسلام ى در مدینه، مسلمانان عصر سخت ى داشتند و مشرکان، یهودیان و منافقان به آنان جراحت مىرساندند. ط ى همین مدت نبرد احزاب و بن ى قریظه رخ داد و رفته رفته حکومت اسلام ى در مدینه و هم قوانین اجتماع ى اسلام ى غالبا تثبیت گشت.
سوره احزاب همچنان که ویژگ ى ها ى سایر سوره ها ى مدن ى را دارد، محتوایش هم با شرایط ى برهه نزول هماهنگ میباشد. برای مشاهده خواص دقیق تر این دعا برای گشایش بخت روی شرف آنلاین کلیک کنید
برخى ابتدا سوره احزاب را با فرجام سوره پیشین (سجده) متصل دانسته اند، چون آن سوره با امر به پیغمبر اکرم صل ى الله علیه و آله به اعراض از کافران و انتظار کیفر آنان به نهایت رسیده و همین سوره با امر به تقوا و پیرو ى نکردن از کافران و منافقان در آغاز گردیده هست.
سوره احزاب سوره ای هست که مطالب خویش را در سه محدوده توضیح کرده می باشد. محدوده نخست ابطال رسوم های جاهلی و تصحیح رسم ها، تکه دوم جریان پیکار احزاب و تکه سوم احکام الهی متصل به همسران پیامبر (ص) و احکام گسترش حیاء و عفت در جامعه و در هر سه محدوده به نقش منافقان در ایجاد مشکل در جامعه اشاره دارد. در انتهای هریک از همان سه قسمت، آیات تعلیلی آمده هست که با نیز مشابهت هایی دارند و در آنها عباراتی زیرا میثاقی که از انبیاء گرفته گشته میباشد و سوالی که از صادقین پرسیده می گردد و امانتی که بشر آن را حمل می نماید آمده که در سوره منظور از آنها به صراحت مشخص نیست و لذا آیات تعلیل سوره، معرکه آرای مختلف مفسران قرار گرفته میباشد. همان مقاله با دقت به مطالب کل سوره، درصدد دان رابطه آیات تعلیل فوق با یکدیگر و یافتن معنای عبارات ابهام آمیز در آنها میباشد. نتایج همان تفحص نشان می دهد همان سه آیه تعلیل، مکمل یکدیگر و حلقه ی رابطه سه تکه سوره میباشدند. در تعلیل ابتدا منظور از میثاق، ابلاغ اوامر الهی و اقامه احکام الهی توسط پیامبران علی رغم مخالفت منافقان و ملحدان هست و منظور از سوال از صادقان، برقراری نظام سوال و شمار و سنجش صدق مومنان در مقابل دستورات و اوامر الهی هست و در تعلیل سوم، منظور از امانت، اطاعت و پذیرش دهکده خدا و رسولان می باشد.
همین سوره را ا َحزاب نامیده اند؛ به جهت آنکه قسمت برجستهی از همین سوره به داستان درگیری احزاب (نبرد خندق) می پردازد. کلمه احزاب به معنای گروه ها سه بار در دو آیه همین سوره به کار رفته می باشد.(آیه های ۲۰ و ۲۲).
ترتیب و محل نزول
سوره احزاب جزو سوره های مدنی و در ترتیب نزول، نودمین سوره ای هست که بر پیامبر (ص) نازل گشته می باشد. همان سوره در چینش کنونی م ُصح َف، سی و سومین سوره میباشد [۴] و در جزء ۲۱ و ۲۲ قرآن جای دارد.
تعداد آیات و سایر خاصیت ها
سوره احزاب ۷۳ آیه، ۱۳۰۷ واژه و ۵۷۸۷ حرف دارد و از نظر حجمی از سوره های م َثانی شمرده می گردد.
اسم گذار ى همان سوره به «احزاب » از همان رو میباشد که آیات ۹ ـ ۲۵ همان سوره، در رابطه مبارزه احزاب می باشد و واژه «احزاب » دو بار در آیه ۲۰ و یک بار در آیه ۲۲ آمده و مقصود از آن، گروه ها ى ملحد ى میباشد که از قبایل برجسته برا ى زدودن اسلام و پیغمبر اکرم صل ى الله علیه و آله متحد گردیده، و مبارزه احزاب را ابتدا نمودند: «ی َاحساس َبون َ الا َحزاب َ ل َم ی َذه َبوا و ا ِن ی َأت ِ الا َحزاب ُ ی َو َد ّوا ل َو ا َن َّه ُم بادون َ ف ِى الا َعراب ِ ی َس ـَلون َ ع َن ا َنبائ ِکم ول َو کانوا فیکم ما ق ـت َلوا ا ِلا ّ ق َلیلا... ول َم ّا ر َء َاالم ُؤم ِنون َ الا َحزاب َ قالوا هذا ما وع َد َن َا الل ّه ُ و ر َسول ُه ُ...». (احزاب، ۲۰ و ۲۲)
