آیا افتادگی رحم قابل پیشگیری است؟
برای پاسخ به این سوالات مطلب زیر را مطالعه کنید
رحم زنان محلی ست برای رشد و نمو جنین که داخل لگن قرار دارد. برخی اوقات به دلیل زایمان طبیعی، بافت ها و عضله هایی که وظیفه نگه داری رحم در موقعیتش و پشتیبانی از آن را برعهده دارند، تضعیف می شود. با بالا رفتن سن، کم شدن میزان هورمون استروژن، رحم به طرف کانال واژن کشیده می شود که چنین حالتی را افتادگی رحم می گویند. علاوه بر تاثیر زایمان طبیعی در افتادگی رحم، ژنتیک می تواند در این زمینه نقش مهمی داشته باشد. به طوری که در برخی افراد ممکن است پس از چندین زایمان سخت و دشوار اتفاق خاصی ایجاد نشود ولی فرد دیگر با یک بار زایمان طبیعی دچار افتادگی رحم شود.
افتادگی رحم به علت شل شدن عضلات دیواره رحم ایجاد شده و طی آن رحم اندکی جابه جا می شود و پایین تر از جای طبیعی خود قرار می گیرد. با افتادگی رحم و مثانه، رحم و دیگر ارگان های لگنی به سمت پایین و به شکل برآمده شدن به درون مهبل افتاده می شود. این جابه جایی موجب ایجاد مشکلاتی از قبیل احساس فشار، درد لگنی و مشکلات ادراری می شود. معمولا افتادگی رحم به علت فشار ناشی از حاملگی و زایمان ایجاد می شود. ولی برخی عوامل دیگر مانند سن بالا، چاقی زیاد، سرفه مزمن و افتادگی و شلی لگن می توانند در ابتلا به افتادگی رحم تأثیر گذار باشند.
برخی نشانه ها و علائمی که می توان به افتادگی رحم پی برد عبارتند از:
افتادگی رحم و مثانه در اغلب موارد به طور همزمان ایجاد شده و به دلیل جابه جا شدن مثانه ممکن است فرد دچار بی اختیاری ادرار شود. خانم ها گاها تصور می کنند افتادگی رحم همراه با افتادگی مثانه به دلیل عوارض زایمان است. ولی این تصور صحیح نیست و بسیاری از متخصصان زنان باز تأکید به زایمان طبیعی به جای سزارین دارند و معتقدند که افتادگی رحم را می توان درمان کرد و عوارض ناشی از سزارین بیشتر می باشد. برای تشخیص افتادگی رحم باید به پزشک مراجعه کنید و او بسته به علائم و نشانه های موجود در شما از روش هایی مانند معاینه لگنی، سونوگرافی و درصورت نیاز MRI برای تشخیص و تایید افتادگی رحم استفاده می کند. برخی درمان های غیر جراحی که می توان برای افتادگی رحم انجام داد عبارتند از:
برخی موارد افتادگی رحم که نیاز به عمل جراحی دارد عبارتند از:
انواع افتادگی رحم
در این بیماری رحم فرد در امتداد مهبل پایین افتاده و او احساس ناراحتی و سنگینی در لگن و کمر می کند. افتادگی رحم دارای انواع خفیف، متوسط و شدید است. در نوع خفیف فرد احساس ناراحتی چندانی نمی کند. در نوع متوسط فرد احساس خارج شدن چیزی از داخل واژن و یا فشار در واژن می کند. کمر درد و درد در ناحیه شکم ناشی از پایین آمدن اجزای داخل شکم است. در نوع شدید تمام جسم رحم فرد به طرف بیرون به حالت برجستگی ظاهر می شود. دراین حالت رحم به علت تماس با ران ها و لباس زیر گاهی زخمی می شود. در این نوع احتمال هجوم میکروب و ایجاد عفونت نیز وجود دارد.در شکل زیر حالت نرمال قرارگیری رحم را می بینید.
ایجاد این بیماری قبل از سن یائسگی با علائمی مانند ترشح زیاد و خونریزی نامنظم واژینال همراه می باشد. ایجاد عفونت، تجمع ادرار، بی اختیاری ادرار و اشکال در اجابت مزاج از علائم این بیماری می تواند باشد. این بیماری موجب ناراحتی فرد شده و در برخی موارد پیشرفته ممکن است موجب بروز مشکلات روحی و روانی در فرد مبتلا شود.
افتادگی رحم محدودیت سنی نداشته ولی بیشتر در زنان پس از دوران یائسگی اتفاق می افتد. افتادگی رحم بیشتر در زنانی که چندین بار زایمان طبیعی داشته اند و همچنین ضعف عضلات و سایر بافت های دستگاه تناسلی دارند، ایجاد می شود. علاوه بر این موارد افتادگی رحم در خانم های چاق، افرادی که سرفه های مزمن دارند، اتفاق می افتد. البته ممکن است این بیماری در دختران جوان نیز ایجاد شود.
برخی از عواملی که موجب فشار در عضلات می شود از جمله چاقی و افزایش وزن می تواند یک عامل مهم در بروز این مشکل باشد. از عوامل موثر دیگر در ایجاد افتادگی رحم می توان به بیماری هایی که موجب افزایش فشار داخل شکم شده، ناکارآمدی عروق مغزی، انسداد خروج ادرار، تحریک موضعی یا عفونت اشاره کرد که باید آن ها را جدی گرفت. در بسیاری موارد افتادگی رحم و مثانه با هم همراه بوده و افتادگی مثانه موجب بی اختیاری ادرار می شود. به این معنا که در صورت ایجاد فشارهایی از جمله عطسه، خندیدن، دویدن، برداشتن اجسام سنگین فرد با این مشکل روبه رو می شود. اگر چنین وضعی به طور مکرر ادامه داشته باشد حتما باید برای درمان آن به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
روش های پیشگیری از افتادگی رحم چیست؟
برای جلوگیری از افتادگی رحم بهتر است تناسب اندامتان را حفظ کنید تا دچار اضافه وزن نشوید. سعی کنید در هنگام بارداری و پس از زایمان تمرینات ورزشی را فراموش نکنید. از رژیم غذایی طبیعی و کامل استفاده نمایید. برای حفظ قدرت عضلانی از یک برنامه ورزشی منظم استفاده کنید، با ورزش می توانید کارکرد عضلات خود را بهبود بخشید. از ابتلا به یبوست پیشگیری کنید.
