سیم کارت eSIM چیست ؟ سیم کارتها برای بیش از 25 سال است که در گوشیهای همراه ما حضور دارند و در طی این سالها تنها تغییر صورت گرفته در آنها کاهش ابعاد کلی بوده است. اما به تازگی و در یکی دو سال اخیر رده جدیدی از آنها با عنوان eSIM معرفی شده است که به نوعی میتوان آنها را نسل جدیدی از سیم کارتها معرفی کرد.
eSIM یک تکنولوژی نسبتا جدید است که احتمالا در آینده بیشتر در مورد آن خواهیم شنید. ولی سیم کارت eSIM چیست و چه تفاوتی با سیم کارتهای استانداردی دارد که ما در حال حاضر استفاده میکنیم؟ اگر دوست دارید در این زمینه بیشتر بدانید، این مطلب را تا انتها بخوانید.
قبل از این که بتوانیم مفهوم جدید و مدرنتر سیم کارت الکترونیکی را توضیح دهیم، لازم است کمی به عقبتر برگردیم و ابتدا ببینیم که سیم کارت استاندارد چیست و چه کاری انجام میدهد. اصطلاح «سیم» (SIM) مخفف کلمات Subscriber Identity Module به معنی «ماژول شناسایی مشترک» است. بنابراین سیم در واقع تنها یک چیپ حافظهی ساده است که اطلاعاتی را برای شناسایی مشترکین یک شبکهی تلفن همراه در خود نگه میدارد. سیم کارتها اغلب در قالب کارتهایی از جنس PVC تولید میشوند که یک بخش فلزی برای اتصال به برد گوشی موبایل روی آن قرار دارد. اولین سیم کارتها اندازهای برابر با یک کارت اعتباری داشتند ولی با گذشت زمان اندازهی آنها کوچکتر و کوچکتر شد.
سیم کارت در خود یک شمارهی شناسایی منحصربهفرد ۲۰ رقمی به نام ICCID را ذخیره میکند که معمولا روی آن هم حک شده است. این همان عددی است که برای منتقل کردن یک شماره موبایل از یک اپراتور به اپراتور دیگر به آن نیاز دارید. در سیم کارت عدد دیگری به نام IMSI هم ذخیره میشود که در اصل همان شماره تلفن شما است. علاوه بر اینها، هر سیم کارت شامل فهرستی از سرویسهای قابلدسترسی برای مشترک و دو کد امنیتی است. اولین کد PIN یا Personal Identification Number نام دارد که برای تایید مالکیت سیم کارت باید آن را پس از قرار دادن سیم کارت در یک گوشی جدید وارد کنید. دومین کد که PUK یا Personal Unblocking Code نام دارد، در صورتی که کد PIN را بیش از تعداد مجاز اشتباه وارد کرده باشید، کمک میکند تا سیم کارت خود را از حالت قفل خارج کنید. تمام این اطلاعات برای برقرار کردن تماس و رد و بدل کردن صحیح اطلاعات بین شبکههای موبایل اپراتورهای مختلف ضروری است.
سیم کارتها همچنین معمولا در خود حافظهای برای ذخیرهسازی پیامک و شماره تلفن مخاطبین دارند که در گوشیهای موبایل امروزی دیگر به کار نمیآید. میزان حافظهی سیم کارتهای استاندارد چیز بین ۸ تا ۲۵۶ کیلوبایت است که برای ذخیره کردن بیش از ۲۵۰ شماره تلفن کفایت میکند. البته طبیعتا این روزها بیشتر افراد شماره تلفنهای خود را به جای سیم کارت در سرویسهای ابری ذخیره میکنند.
در تعریف ساده، eSIM نوعی سیمکارت داخلی (Embedded) در دستگاه هوشمند است. این سیمکارت جدید بهنوعی جایگزین سیمکارتهای فیزیکی میشود و گوشی موبایل را به شبکههای مخابراتی متصل میکند. سیم کارت eSIM ابعادی بسیار کوچکتر از سیمکارت معمولی دارد.
سیمکارت الکترونیکی برخلاف سیمکارت فیزیکی در مادربورد گوشی موبایل یا هر دستگاه دیگر ثابت شده است. درواقع، کاربر امکان نصب یا باز کردن eSIM را ندارد. البته تغییر شمارهی تلفن یا اپراتور با این نوع از سیمکارت هم امکانپذیر خواهد بود؛ چراکه اطلاعات موجود روی سیم کارت eSIM بازنویسیشدنی هستند.
تغییر شمارهتلفن یا اپراتور در سیمکارت الکترونیکی سریعتر انجام میشود. کاربر برای تغییر نیازی به دریافت سیمکارت فیزیکی و منتظرماندن برای ارسال آن ندارد. درواقع، تنها با یک تماس تلفنی میتوان بهراحتی اطلاعات لازم برای استفاده از شمارهتلفن جدید را دریافت کرد. سیمکارت الکترونیکی قابلیت استفاده از فناوری یکسان با سیمکارت معمولی و اتصال به شبکهی یکسان را دارد. درواقع در تعریفی خلاصه، استفاده از این نوع سیمکارت جدید هیچ تداخلی با ارتباطات مخابراتی قبلی کاربر ندارد.
برای استفاده از سیم کارت eSIM ابتدا باید از خدمات اپراتوری استفاده کنید که این نوع سیمکارت را عرضه کند. قطعا گوشی تلفنهمراه شما هم باید مجهز به سختافزار داخلی موردنیاز باشد. از اپراتورهای بینالمللی میتوان به AT&T و T-Mobile اشاره کرد و اپراتورهای ایرانی هم در سالهای اخیر، آزمایشهایی برای پشتیبانی از این فناوری انجام دادهاند.
سیمکارت الکترونیکی اغلب برای اضافهکردن قابلیت دو سیمکارت به گوشیهای هوشمند جدید همچون آیفون ۱۱ استفاده میشوند. بهعلاوه، گجتهای هوشمند دیگر همچون ساعتهای هوشمند، مانند اپلواچ، از این قابلیت برای پشتیبانی از امکانات مخابراتی استفاده میکنند.
کارشناسان پیشبینی میکنند در آیندهی نهچندان دور، همهی گوشیهای هوشمند و تبلتها از eSIM پشتیبانی خواهند کرد. ابعاد بسیار کوچکتر این سیمکارت ظرفیت استفاده از آن در دستگاههای اکوسیستم اینترنت اشیاء را هم محتمل میکند. البته فناوری جدیدتری هم در این حوزه بهنام iSIM وجود دارد که شاید انقلاب بعدی را در حوزهی سیمکارت ایجاد کند.
سری گوشیهای آیفون ۱۱ و مدلهای قدیمیتر همچون آیفون XS و آیفون XR از eSIM درکنار سیمکارت نانو پشتیبانی میکنند. گوشیهای گوگل هم از پیکسل 2 بهبعد به این فناوری مجهز هستند. بهجز این محصولات، گوشیهای هوشمند محدودی از eSIM پشتیبانی میکنند. بهعنوان مثال، سامسونگ در مقام شرکتی که همیشه از فناوریهای جدید استقبال میکند، هنوز حضور چشمگیری در این بخش ندارد.
در دستهبندی گجتهای هوشمند دستگاههای دیگر همچون اپلواچ و گلکسیواچ و هواویواچ ۲ از مهمترینها هستند. شایان ذکر است ویندوز ۱۰ هم از سیم کارت eSIM پشتیبانی میکند و احتمالا در آیندهای نهچندان دور، لپتاپهای متعددی با قابلیت اتصال همیشگی به شبکه به بازار راه پیدا خواهند کرد.
تعداد اتصالات و نحوهی کارت eSIM دقیقا مشابه سیم کارتهای عادی است، ولی طبیعتا با توجه به این که از قبل درون گوشی قرار گرفته دیگر نگران هماهنگی آن با اسلات گوشی نخواهید بود. چیپ eSIM همچنین قابل اعتمادتر است و مانند سیم کارت عادی دچار خطای مکانیکی مثل بد قرار گرفتن در اسلات نمیشود. علاوه بر این، از آنجا که چیپ eSIM کوچکتر از سیم کارت عادی است و احتیاجی به فضایی برای خارج کردن هم ندارد، از آن میتوان در داخل گجتهای کوچکی مانند ساعتهای هوشمند استفاده کرد.
استفاده از eSIM ابتدا تنها منحصر به گجتهای صنعتی بود، ولی اپل در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد هیچ قانونی استفاده از آن را در محصولات مصرفی منع نکرده است. اپل با توجه به این موضوع قرار دادن eSIM در محصولاتی مانند آیپد را آغاز کرد. آخرین گجت اپل که از eSIM استفاده میکند اپل واچ سری ۳ مدل ۴G/LTE است. گوشی گوگل پیکسل ۲ هم برای اولین بار در ایالات متحده از eSIM استفاده میکند.
مزایای سیم کارت eSIM زیاد است ولی این تکنولوژی ممکن است از دید کاربر معایبی هم داشته باشد. اگر جزو افرادی باشید که به طور مکرر گوشی عوض میکنند، یا به طور همزمان چند گوشی یا چند سیم کارت را به کار میبرند، ممکن است eSIM زندگی شما را اندکی سخت و پیچیده کند. با eSIM هر بار که بخواهید از یک گوشی یا گجت جدید استفاده کنید، باید سیم کارت خود را از طریق نرمافزار آن فعال کنید. یعنی دیگر نمیتوانید مثل سابق به سرعت سیم کارت را از یک گوشی درآورده و در دیگری بگذارید و همه چیز آمادهی کار باشد.
سیم کارت eSIM همچنین در شرایطی مثل موقعی که شارژ گوشی شما تمام شده و قصد دارید سیم کارت خود را تنها برای چک کردن چیزی یا گرفتن یک تماس در گوشی دوستتان قرار دهید خیلی به کار نمیآید. با استفاده از eSIM چنین کاری اگر غیر ممکن نباشد سریع و آسان هم نیست.