در کشور کانادا دولت از سه‌سطح فدرال و ایالتی و شهرداری تشکیل شده است که هرکدام با جمع‌آوری مالیات دلاری از شهروندان کانادایی، خدمات زیادی در حوزه‌های آموزش و مراقبت‌های بهداشتی رایگان و راه‌سازی و دیگر مزایای اجتماعی ارائه می‌دهند. به‌عنوان مثال، دولت فدرال سال 2014 به‌تنهایی 251 میلیارد دلار برای برنامه‌های زیرنظر دولت هزینه کرد که حدود 30درصد آن از مالیات بر درآمد اشخاص تأمین شده بود. دولت‌های فدرال و ایالتی باتصویب قانون‌هایی برای مالیات بر درآمد، مالیات بر کالاها و خدمات، مالیات بر فروش و مالیات بر مصرف از شهروندان مالیات دریافت می‌کنند و در ازای آن خدمات متنوعی در ارائه می‌دهند. مالیات در کانادا موضوع مهمی برای شهروندان کانادایی به‌حساب می‌آید و دولت‌های فدرال و ایالتی و شهری نیز قوانین دقیقی برای اجرای آن درنظر گرفته‌اند. در این مقاله انواع مالیات در کانادا را بررسی می‌کنیم.
یکی از انواع مالیات در کانادا مالیات مصرف است که به‌عنوان مالیات بر فروش نیز شناخته می‌شود.؛ یعنی آن مالیاتی که روی خریدهای شهروندان، ازجمله لباس یا غذا یا خرید صندوق سرمایه‌گذاری مشترک اضافه می‌شود. مالیات کالاها و خدمات به‌اختصار GST نامیده و هنگام خرید کالاها و استفادۀ خدمات در کانادا، به هزینۀ پرداختی شهروندان اضافه می‌شود. گفتنی است میزان مالیات بر فروش روی فاکتور دریافتی مشاهده‌کردنی نیست و برخی اقلام نیز از مالیات فروش معاف هستند؛ از جمله: موادغذایی ضروری، داروهای تجویزی، مراقبت از کودکان، خدمات سلامت و دندانپزشکی و اجاره‌بها. اقلام دیگری هم با مالیات بر فروش «نرخ صفر» (Zero-rated) شناخته می‌شوند؛ مثلاً اکثر محصولات دامی و کشاورزی و شیلاتی. گفتنی است دولت فدرال 5درصد از مالیات GST را دریافت می‌کند. در برخی از ایالت‌ها، مالیات بر فروش خدمات (PST) نیز وضع شده است که سهم دولت بین 6 تا 975/9درصد متغیر است. استان‌های دیگر هردو مالیات را ادغام کرده‌اند و نام مالیات فروش هماهنگ (HST) را روی آن گذاشته‌اند. به‌عنوان مثال، در ایالت انتاریو HST حدود 13درصد برآورد شده است که 5درصد سهم دولت فدرال و 8 درصد سهم دولت ایالتی خواهد بود. روی رسید خرید شهروندان بریتیش کلمبیا GST 5درصد و PST 7درصد نوشته شده است. دراین‌بین، تنها ایالت آلبرتا مالیات بر فروش خدمات (PST) دریافت نمی‌کند و شهروندانش فقط 5درصد مالیات کالاها و خدمات (GST) را باید بپردازند.
تمامی شهروندان و ساکنان کانادا موظف‌اند اظهارنامۀ مالیات بر درآمد کانادا را سالانه ثبت و امضا کنند. قبل از تسلیم اظهارنامۀ مالیاتی، ارائۀ مدرکی دال بر شهروند یا deemed resident یا غیرشهروندبودن کانادا باید ارائه شود. deemed resident یعنی فردی که به‌دلیل نداشتن امکانات مسکومی، شهروند کانادا محسوب نمی‌شود ولی بیش از 183 روز در کانادا اقامت داشته است طبق گزارش آژانس درآمد کانادا (CRA)، شهروندان دارای اجازۀ اقامت دائم یا داشتن همسر و وابستگان در این کشور، مقیم کانادا به‌حساب می‌آیند. در کانادا، هریک از اعضای شاغل خانواده مسئول تشکیل پروندۀ مالیات بر درآمدشان هستند. به‌عنوان مثال، هرزوج جداگانه اظهارنامۀ مالیاتی باید ارسال کنند. اگر فرزند نوجوان آن‌ها به کار پاره‌وقت مشغول باشد، او نیز مشمول این اظهارنامه می‌شود.
سیستم مالیاتی کانادا از بسیاری جهات باآنچه در کشور مبدأ به آن عادت کرده‌اید، متفاوت است. وظیفۀ شهروندان پرداخت مالیات بر درآمدی است که درطول سال به‌دست آورده‌اند. درآمد ممکن است اشکال مخنلفی مانند درآمد اشتغال، درآمد سرمایه‌گذاری، درآمد کمیسیون و درآمد بازنشستگی داشته باشد که شهروندان در سطح فدرال و ایالتی مالیات آن‌ها را باید پرداخت کنند. سیستم مالیاتی کانادا تدریجی یا افزایشی است؛ یعنی هرچه پول بیشتری به‌دست آورید، مالیات بر درآمد بیشتری باید پرداخت کنید. به‌عبارت‌دیگر، میزان درآمد شهروندان کانادا درصدی بیان می‌شود و پله‌ای افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال در سال 2019 درآمد مشمول مالیات کمتر از 46،695 دلار به‌عنوان کمترین‌ترین سطح مالیات بر درآمد فدرال درنظر گرفته می‌شد و شهروندانی با این میزان درآمد 15درصد مالیات باید می‌پرداختند. شهروندانی با درآمد بیش از 46،605 دلار و کمتر از 93،208 دلار در سال نیز روی 46،605 دلار درآمدشان 15درصد مالیات بسته می‌شود؛ ولی بر 46،603 دلار بعدی میزان مالیات 5/20درصد خواهد بود و با افزایش درآمد نیز این مبلغ افزایش می‌یابد. علاوه‌براین، شهروندان مالیات بر درآمد ایالت و منطقه را هم باید بپردازند که زمان سررسید آن 31 دسامبر هرسال است. حتی اگر شهروندی ماه سپتامبر از ایالت مانیتوبا به ایالت انتاریو نقل‌مکان کرده باشد، مالیات بر درآمد ایالت انتاریو برای او محاسبه می‌شود. گفتنی است اگر کارفرما مبلغی از حقوق شهروندان مشمول مالیات را از حقوق‌شان کسر کند، مالیات بر درآمد از پیش پرداخت شده است و به پرداخت مالیات در انتهای سال نیازی نخواهد بود.
در اظهارنامۀ مالیاتی، شهروندان درآمد حاصل از سال گذشته را باید گزارش دهند و مالیات ناشی از آن درآمد را قبل از 30 آوریل پرداخت کنند. اظهارنامۀ مالیاتی ممکن است برای تعدادی از شهروندان پیچیده باشد و تعداد زیادی از شهروندان این کشور قوانین مالیاتی را ندانند. به‌همین‌دلیل، بسیاری از کانادایی‌ها با استخدام وکیل یا استفاده از برنامه‌های کامپیوتری میزان پرداختی مالیات‌شان را بررسی و محاسبه می‌کنند. ثبت و پرداخت مالیات بر درآمد در زمان تعیین‌شده اهمیت زیادی دارد و تأخیر در انجام آن به پرداخت جریمه منتج می‌شود و در قوانین مالیات در کانادا، ارائه‌نکردن اظهارنامه و درج اطلاعات اشتباه جرم کیفری دارد.
در صفحۀ اول اظهارنامۀ مالیاتی، شهروندان کانادایی اطلاعات شخصی‌شان شامل نام، آدرس سکونت، نام همسر و شمارۀ ملی و در صفحۀ دوم، اطلاعاتی دربارۀ درآمد کلی (مانند درآمد اشتغال، درآمد خوداشتغالی، درآمد بازنشستگی و درآمد سرمایه‌گذاری) و در صفحۀ سوم، اطلاعاتی دربارۀ درآمد خالص و درآمد مشمول مالیات را باید بنویسند. گفتنی است صفحۀ پایانی اظهارنامۀ مالیاتی به اطلاعاتی دربارۀ بازپرداخت و ماندۀ بدهی مربوط می‌شود.
