در حوزه بانکداری اصطلاحات بسیاری وجود دارد که در عین حال که شبیه به هم به نظر میرسند، اما به لحاظ معنایی تفاوت دارند. اصطلاحات بانکداری دیجیتال، بانکداری آنلاین و حتی بانکداری موبایلی از این دستهاند. در این مطلب قصد داریم در خصوص تفاوت بانکداری دیجیتال با انلاین بیشتر توضیح دهیم. پیش از هر چیز نگاهی مختصر به تعریف این دو اصطلاح میاندازیم:
بانکداری دیجیتال یک اصطلاح کلی است که به انواع معاملات مالی اشاره دارد که با کمک تکنولوژی انجام میشوند. ممکن است گفته شود که بانکداری آنلاین نیز نوعی بانکداری دیجیتال است، اما بانکداری دیجیتال چیزی بیش از بانکداری انلاین است.
بانکداری دیجیتال همه محصولات دیجیتالی که در اختیار کسب و کارها قرار گرفته تا کارایی بالاتری پیدا کنند، مانند نرمافزارهای پرداخت قبض و حسابداری و تکنولوژی پرداخت را دربرمیگیرد. حال چه کسب و کار آنلاین باشد و چه فروشگاه فیزیکی.
بسیاری از معاملاتی که روزانه انجام میدهیم، در دستهبندی بانکداری دیجیتال قرار میگیرند، مانند تهیه بلیط، پرداخت جریمه خودرو، سفارش غذا و پرداخت یا استفاده از اپلیکیشنهای فروشگاهی.
بانکداری آنلاین گستره وسیعی را دربرمیگیرد و همان چیزی است که در زندگی روزمره از آن بسیار استفاده میکنیم و بانکداری موبایل را نیز شامل میشود. هر کار بانکداری شخصی که با استفاده از اینترنت انجام میشود، در این دسته قرار میگیرد. از بررسی موجودی گرفته تا محاسبه بدهیها، پرداخت قبوض یا انتقال وجه به حساب یا شخص دیگر، بانکداری آنلاین گفته میشود.
تا سالها بانکداری آنلاین توسط کامپیوتر و لپ تاپ انجام میشد، اما با استفاده گسترده از گوشیهای تلفن همراه هوشمند، امروزه اکثر افراد میتوانند از اپلیکیشنهای موبایل برای انجام بسیاری از عملیات بانکی اصلی استفاده کنند.
با بانکداری آنلاین تمام خدمات مشتریان از تقاضای وام تا ارسال پول به سرتاسر دنیا تنها با چند کلیک انجام میشود.
عملکرد و فعالیتها:
برخلاف بانکداری آنلاین که تنها برخی از عملیات بانکی را انجام میدهد، بانکداری دیجیتال به طور کلی نیاز شما به مراجعه حضوری به شعب بانک را محدود میکند. از تکمیل پرداخت تا باز کردن حساب، امکانات بسیاری برای مشتریان فراهم شده تا به همه عملیات بانکی از خانه دسترسی داشته باشند.
استفاده از تکنولوژی:
بانکداری آنلاین برای تسهیل عملیات بانکی از ابزارهای تکنولوژی نوین استفاده میکند. از این ابزارها برای بهینه کردن مدیریت تعاملات، انتقال وجه و خدمات مشتری استفاده میشود. اما درمورد بانکداری دیجیتال، تکنولوژیهای پیشرفتهتری مورداستفاده قرار میگیرند. اتوماسیون، بلاکچین، محاسبات ابری، آنالیتیک، ربات، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی به شیوههای مختلف برای ارائه خدمات به روز استفاده میشوند.
خلاقیت:
بانکداری دیجیتال، مدام نیاز به خلاقیت دارد. در ارائه بهترین سولوشن دیجیتال، رقابت شدیدی در بازار وجود دارد که همه برای بهبود سرویسها در بازههای زمانی مشخص به کار میروند، برخلاف ساختار سفت و سخت بانکداری آنلاین. در بانکداری دیجیتال، تکنولوژی مدام به روز میشود، در مورد سولوشنها و محصولات بانکداری جدید تحقیق میشود تا کارایی و کارآمدی بیشتر شود. سولوشنهای دیجیتال، فرصتهای جدیدی را برای تامین منافع در طولانی مدت مهیا میکنند و بانکها نیز مدام در پی این فرصتها هستند.
چارچوب اطلاعات:
از نگاه یک بانکدار، فرایند ذخیره و بازیابی اطلاعات بانکداری دیجیتال در مقایسه با بانکداری آنلاین پیچیدهتر است. معمولا در مراحل اولیه یک تیم متخصص برای راهنمایی بیشتر استخدام میشوند و یک مدیر پروژه تا جریان نقل و انتقالات روان و راحت انجام شود. بانکها باید در استفاده از تکنیکهای مدیریت اطلاعات دقت کنند و پیامدهای آتی آن را به خوبی در نظر بگیرند. از آنجا که کاغذبازی کمتری وجود دارد، تولید اطلاعات، تحلیل، تحقیق و پردازش آن به دقت نیاز دارد.
معیارهای امنیتی:
در بانکداری آنلاین نگرانیهای امنیتی وجود دارد اما متغیرها و ریسکها در بانکداری دیجیتال کاملا متفاوتند. با توجه به ساختار اطلاعاتی پیچیده، معیارهای عملکرد و مدلهای ذخیره سازی، بیشتر نگرانی در بانکداری دیجیتال در خصوص امنیت سایبری است. هک کردن، فیشینگ، بدافزارها و سرقت دادهها از مسائل اساسی هستند که بانکها با آنها سر و کار دارند. دسترسی حداکثری به مشتریان از طریق گوشی موبایل، اغلب موجب حساسیت نسبت به آسیبپذیری اطلاعات میشود.
به صرفه بودن:
در بانکداری دیجیتال، هزینه عملیات بسیار پایین است. استفاده بیشتر از تکنولوژی به شرطی که به روزرسانیها به موقع انجام شود، با گذشت هر سال، پسانداز بیشتری برای بانک فراهم میکند. به طور کلی، هزینه، فاکتور مهمی در فرایند تصمیمگیری است و دیجیتالی شدن نیز در بهبود سود و ماندن در عرصه رقابت اهمیت دارد. اتوماسیون، فرایندها را ساده کرده و استانداردهای بهرهوری را افزایش میدهد.
تاثیر بر استخدام:
بانکداری آنلاین حجم کاری کارمندان در سازمانهای بانکی را کم میکند. فرصتهای شغلی در بانکداری آنلاین به همان شیوه سنتی است، تنها با تغییرات اندکی در خصوص استفاده از متخصصان در حوزه فعالیتهای آنلاین، اما در بانکداری دیجیتال همه چیز متفاوت است و فرصت شغلی تنها محدود به افرادی با دانش فنی و افراد مسلط به مفاهیم دیجیتال است.
موانع:
بانکداری دیجیتال، در مقایسه با بانکداری آنلاین از ابزارهای سفارشی بیشتری برای ارائه تجربیات شخصیتر به مشتریان استفاده میکند. موانع اندکی در شکلگیری قوانین حفاظت از داده و محدودیتهایی در استفاده از اطلاعات برای اهدافی خاص وجود دارد.
تاثیر بر مشتریان:
از دید مشتری، بانکداری دیجیتال طیف وسیعتری از سولوشنها را در مقایسه با بانکداری آنلاین ارائه میدهد. متودهای شخصیسازی شده در بانکداری دیجیتال استفاده میشود. به دلیل دسترسی بهتر به خدمات پیشرفته و جدید، سطح رضایت مشتریان نیز بالاتر است. خدمات پشتیبانی چت در بانکداری دیجیتال و رباتهای چت، مدت زمان پاسخگویی را کوتاهتر کرده و روند حل مشکلات آسانتر شده است.
دامنه خدمات ارائه شده:
دامنه بانکداری آنلاین محدود است، در واقع همان عملیات بانکداری سنتی است که به صورت آنلاین در اختیار مشتریان قرار گرفته است. از طرف دیگر، بانکداری دیجیتال فراتر از سولوشنهای نرمال بانکداری قرار گرفته است.
سخن آخر
به طور خلاصه در حالی که بانکداری آنلاین محدود به خدماتی میشود که بانک ارائه میکند، مانند انتقال وجه، یادآوری پرداخت اتوماتیک، بانکداری دیجیتال خدماتی بیشتر را شامل میشود.
تمرکز بانکداری آنلاین بر دیجیتالی شدن جنبههای اصلی و پایه بانکداری است، اما بانکداری دیجیتال شامل دیجیتالی شدن همه برنامهها و فعالیتهایی است که توسط موسسات مالی و مشتریانشان انجام میشود.